Toshkent arxitektura-qurilish instituti

Muxandislik tarmoqlarining joylashuvi 

Muxandislik tarmoqlari  oylashuvi quyidagilarn i ta’minlashi kerak: ham yer 

usti, ham yer osti makonidan oqilona foydalanish; qurilishning eng kam qiymati , 

muxandislik    tarmoqlarining  saklanishi  va    ishonchli  ishlashi,  ulardan 

foydalanishning  qulay  va  xavfsizligi;  transport  harakati  uchun  eng  kam  tusqinlik, 

yo’l  qoplamalari  va  ko’chatzorlarning  saqlanishi,  axolining      normal  turmush 

sharoiti;  issiqlik    tarmog’i  va  suv  quvurlarining    kirishi,  shuningdek,  oqavaning  

chikishi  asosan    binolarning  yon  chet  qismidan  o’tkazilishi;  gaz  quvurlarining 

kirishi  binolarning  hovli  tomnidan  o’tkazilishi;  aloqa  kabel’  tarmoqlari 

(quvurlarda)  binolarning  yon  qoplamasi  tagida,  elektr  kabellar  –  bevosita  yon 

qoplamalar bo’ylab joylashtirilishi; muxandsilik tarmoqlarining umumiy xandakda 

va  zich  qurilish  rayonlarida,  iqtisodiy  asoslanganda  esa  –  umumiy  kollektorlarda 

yotkizilishini ko’zda to’tish lozim. 

Ko’chaning  ko’ndalang  kesimida  yer  osti  muxandislik  tarmoqlarini  kizil 

chizikdan  taxminan  quyidagi  tartibda  jolashtirish  tavsiya  etiladi:  telefon  kanal 

tarmog’i,  elektrokabellar,  issiqlik  tarmog’i,  oqava  tarmog’i,  tarnov;  bunda 

tarmoqlarning tik xolati ularga erkin   ulanishni ta’minlashi kerak. Oqava tarmog’i 

va suv quvuri odtda ko’chatzor zanosida joylashadi. Issiqlik quvuri, suv quvuri va 

ko’p  sonli  kabellarni  bir  vaqtda  yotqizishda,  rivojlangan  yer  osti  xujligi  bo’lgan 

shahar magistrallarini qayta qurishda, ko’chaning ko’ndalang kesimida tarmoqlarni 

aloxida  yotqizish   uchun  joy  bo’lmaganda,    magistral  ko’chalar    va temir  yo’llar 

bilan  kesishganda  muxandislik  tarmoqlarini  umumiy  xandaklarda  yotqizish    

ko’zda tutilishi kerak. Gaz quvurlarini tonnellar tagida o’tkazish mumkin emas.