Toshkent arxitektura qurilish instituti

Xo‘jalik  uslubi 
qator  kamchiliklarga  ega.  Bu  uslubdan  foydalanib 
qurilishni  amalga  oshirish  uchun  qurilish  jamoasini  yangidan  tashkil  qilish  va 
xususiy  ishlab  chiqarish  bazasini  vujudga  keltirish  talab  qilinadi.  Ishlar 
tugallanganidan  keyin  –  ishchi  jamoa  tarqatiladi  va  baza  tugatiladi.  Korxona 
hisoblanmasligi asosida, xo‘jalik uslubida qurilishni amalga oshirishning asosiy 
faoliyatini ro‘yobga oshirishda ishlar texnologiyalari va ularni tashkil qilishning 
takomillashtirilishi  amalga  oshirilmaydi.  Xo‘jalik  uslubidan  foydalanish 

---

43 
 
davomida  malakasiz  va  sinalmagan  ishchi  kuchlaridan  keng  ko‘lamda 
foydalanib,  shuningdek  bunda  qo‘l  kuchi  yordamida  bajariladigan  ishlarning 
umumiy  ulushi  kuzatiladi  va  buning  natijasida  barcha  iqtisodiy  ko‘rsatkichlar 
tushishi  qayd  etiladi.  Bu  uslubdan  foydalanish  asosida  davlat  miqyosidagi  va 
kooperativ  korxonalar  va  tashkilotlarda  kapital  qurilish  ishlari  bo‘linmalari 
(boshqarmalari)  (Kapital  qurilish  bo‘linmasi  –  KQB,  Kapital  qurilish 
boshqarmasi  –  KQB)  ish  olib  boradi, shuningdek  bunda nisbatan kichik  kenja 
bo‘linmalar  –  ya’ni,  qurilish  uchastkalari  va  brigadalardan  foydalaniladi.  Bir 
qator  katta  korxonalarda  mustaqil  qurilish  –  montaj  tashkilotlari  (QMT) 
mavjudligi  qayd  qilinadi.  Masalan,  mustaqillik  yillarida  temir    yo‘l  sohasida 
avval tarqatilgan va keyinchalik yo‘l xo‘jaligi boshqarmasi tomonidan xo‘jalik 
uslubida  bir  qator  yangi  qurilishlar  amalga  oshirilgan,  ehtiyoj  tufayli, 
keyinchalik qurilish tresti qaytadan tuzilgan. Bu holda ishlarni amalga oshirish 
va  olingan  natijalar  pudrat  uslubiga  yaqinlashtiriladi,  chunki  buyurtmalar 
uzluksiz  kelib  turishi  trestda  muqim  ishlaydigan  kadrlar  va  moddiy-texnika 
bazasini tuzish va idora qilish imkoniyati paydo bo‘lgan.  
Xo‘jalik  uslubida  ishlarni  amalga  oshirishning  ijobiy  sifatlariga 
foydalanishdagi  sanoat  miqyosidagi  korxonalarda  joriy  ta’mirlash–qurilish 
ishlarini bajarish talab qilingan vaziyatida (joriy va foydalanishdagi ta’mirlash, 
qurilmalarning  almashtirilishi,  qisman  qayta  konstruksiyalash  va  boshqalar) 
zarur hisoblangan boshqaruv jarayonida katta qiymatli tezkorlik xosligini aytish 
mumkin.  Shuningdek,  xo‘jalik  uslubidan  foydalanish  ishlab  chiqarish  jadalligi 
mavsumiy  tebranishlar  bilan  tavsiflanuvchi,  masalan  qishloq  xo‘jaligiga  oid, 
murakkab bo‘lmagan ob’yektlarda jihozlash ishlarini bajarishda samarali uslub 
hisoblanadi.