Toshkent arxitektura-qurilish instituti

                                              6-ma’ruza 

          ISH  CHIZMASI BOSQICHIDAGI IZLANISHLAR 

 

Izlanishlarning bu bosqichidagi ishlar loyiha topshirig‟i bosqichidagi hulosalarga 

mahsus maydon ko„lami bo„yicha aniqliklar kiritib, ulami to„ldiradi. 

Bu  bosqichda  loyihalanuvchi  inshoot  ko„lami  bo„ylab  gmnt  qatlamlarining 

qirqimlari  chiziladi  va  uni  mufassal  o„rganiladi.  Zavod  mo„rilari,metal  eritish 

o„choqlari, yem- hashak omboriari va shunga o„hshash inshootlar quriladigan joylarda 

zaminlaming siqiluvchan qatlami qirqimiarini chizish tavsiya ctiladi. 

Qurilush  maydonlari  bir  jinsli  qatlanidan  iborat  bo„lsa,  burg‟u  chuqurlarini  har 

100  m  ga  bittadan  qazish  tavsiya  etiladi.  Agar  murakkab  yoki  yer  ostida  bo„sh 

qatlamlar uchra.sa, chuquriar orasi 29m gacha qisqartirilishi mumkin. 

Burg‟u  qudug‟i  va  shurflar  chuqurligi  zaminning  siqiluvchan  qatlamiga  qarab 

belgilanadi. Qoya jinsh qatlamlarga duch kelinsa, qoyani 0,5 -1,0m gacha burg‟lanadi. 

Izlanishning  bu  bosqichida  avval  boshlangan  tekshimv  ishiari  davom  ettinladi. 

Bunda yershunoslik nuqtaiy nazaridan maydonning tuzihsliiga qaiab stiurf va quduqlar 

soni 30-40% ga ko„paytirihshi mumkin. Ulardan tajriba tadqiqotlari uchun qo„shimcha 

---

namimalar  ohnadi.  Loyiha  topshirig‟i  bosqichida  olingan  ma‟lumotIami  yanada 

chuqurroq  tekshirish  maqsadida  tajriba  ishlari  (suv  so„rish,  suv  quyish,  gmnt  yuk 

ko„tarish  qobiliyatini  yahlit  yuklar  yordamida  o„rganish  va  x.)  belgilanadi.  Ba‟zan 

uskunalar  poydevoriarini  loyihalashda  gmntlaming  tekis  va  notekis  zichlanish 

koeffisentlarini aniqlash talab etiladi. Bunday talablami amalga oshirish poydevoming 

ishlash sharoitiga bog‟Iiq. 

Sun‟iy  zaminlar va  qoziqli poydevoriar qo„llashga oid  izlanishlar  alohida  dastur 

asosida dala sharoitida( qoziqlar qoqish, gruntlami shibbalash, ularga turli qorishmalar 

yuborish va x.) olib boriladi. 

Inshoot qurilishi lozim bo„lgan joyni boshqa yerga ko„chirishga to„g‟ri kelsa, yoki 

yershunoslikka  oid  murakkab  sharoit  yuzaga  kelsa,  yangi  qurilish  maydoninong 

gruntlar  tarkibi  va  ulaming  ba‟zi  mezon  ko„rsatkichlarini  yangitdan  aniqlash  lozim 

bo„ladi. Bunday ishlaming hajmi avvalgi izlanish natijalariga bog‟liq.