Toshkent arxitektura qurilish instituti raximov shavkat turdimurodovich beton va temir-beton texnologiyasi

 
3.30-rasm. Qorishma haydagich:
 1-silindr, 2-bolt, 3-stoyka, 4-richag, 5-qorishma 
quyish voronkasi,6-klapan, 7 va 15 – tirsak, 8-monometr, 9-shtutser, 10, 11, 14- tiqinli 
jo‗mraklar, 12-troynik, 13-havo trubasi, 16-purkash kamerasi, 17-uch tarmoqli jo‗mrak. 
 
3.30-rasmdagi  qorishma  haydagichning  ishlashi  quyidagicha:  silindrga  (1) 
qorishma  to‗lishi  bilan  yuklash  voronkasidagi  (5)  teshik  richag  (4)  yordamida 
klapan (6) bilan bekiladi. Ayni vaqtda jo‗mrak (14) ham bekilib, siqilgan havoning 
havo kamerasiga kelishi to‗xtaydi.  Shundan keyin  jo‗mrak  (11)  ochilib, silindrga 
siqilgan  havo  beriladi,  siqilgan  havo  qorishmani  bosib,  uni  silindrdan  siqib 
chiqaradi. Siqib chiqarilgan qorishma, (3) tarmoqli jo‗mrak (17) orqali tirsak (15) 
bo‗ylab  qorishma  shlangiga  o‗tadi.  Qorishmaning  surilishini  yengillatish  uchun 
havo  yo‗li  kamerasiga  (16)  havo  o‗tkazgich  (13)  dan  ochiladigan  jo‗mrak  (14) 
orqali  siqilgan  havo  yuboriladi.    Birinchi  silindr  ishlab  turgan  vaqtda  ikkinchi 
silindrga  qorishma  to‗ladi.  Birinchi  silindrdagi  barcha  qorishmani  uch  tarmoqli 
jo‗mrak  (17)  siqib  chiqargach,  u  uzib  qo‗yiladi  va  ikkinchi  silindr  ishga  tushadi. 
Qorishma  shlangiga  qorishma  shunday  usulda  borib  turadi.  Bu  haydagich 

---

151 
 
yordamida  ohakli,  aralash  va  sement  qorishmalari  uzatiladi  va  suvaladigan 
yuzalarga chaplanadi. Qorishmani gorizontal yo‗nalishda uzatish masofasi 50 metr, 
vertikal  yo‗nalishda  uzatish  balandligi  20  metrga  teng.    Yuzalar  ushbu  qorishma 
haydagich  bilan  suvalayotganda,  qorishma  nasosi  bilan  suvashdagiga  nisbatan 
ancha ko‗p isrof bo‗ladi.  
Kompressorlar. Rezina shlanglar va po„lat truboprovodlar. 
 Forsunkalar 
Siqilgan  havo  olish  uchun  porshenli  va  rotatsion  kompressorlardan 
foydalaniladi.  Suvoqchilik  ishlarida  SO-2,  SO-7,  SO-62  va  boshqa  markadagi 
porshenli kompressorlardan foydalaniladi (3.11-jadval).  
Kompressor  qurilmasi  kompressorning  o‗zi,  suv-yog‗  ajratgich,  havo 
to‗plagich,  bosim  regulyatori  va  elektr  dvigateldan  iborat.  Kompressorning 
silindrlarida  havo  filtrlari  va  klapanlari  orqali  so‗rib  olinadi.  Siqilgan  havo 
kompressordan  dastlab  suv-yog‗  ajratgichga,  keyin  esa  filtratsiyaga  –  suvning 
filtrlanmagan zarralari va yog‗ tubiga tushadigan havo to‗plagichga boradi.