Toshkent arxitektura qurilish instituti “Bino va inshootlar qurilishi” fakulteti “Qurilish texnologiyasi va uni tashkil etish” kafedrasi “Qurilish mashinalari” fanidan 1-amaliy mashg’ulot

Q = 5 t - 5.99 t
a=2
Q = 6 – 8.99t	a=3
Q = 9 – 12.99 t	a=4
Q = 13 – 19.99 t	a=5
Q = 20 t va undan yuqori	a=6

Po‘lat arqonning turi va diametri – dа , [ mm ],
Po‘lat arqonni diametrini aniqlash uchun, undagi uzilishga bo‘lgan zo‘riqishni aniqlash kerak bo‘ladi. Po‘lat arqondagi uzilishga bo‘lgan zo‘riqish quyidagi formula orqali aniqlanadi:
[kg]
 
Sa – arqondagi zo‘riqish, k – ehtiyotkorlik koeffitsienti.
Bu yerda: arqondagi zo‘riqish “Sa” ni quyidagi keltirilgan ifoda orqali aniqlash mumkin.

Bunda: Q – ko‘tariladigan yuk og‘irligi [ kg ],
q – 0,02 Q – yuk ko‘taruvchi moslamaning og‘irligi [ kg ],
a – polispatsning karraligi

Ehtiyotkorlik koeffitsienti k – ni chig‘irni ishlash holatiga va po‘lat arqonning qaysi maqsadda foydalanishga mo‘jjallanganligini hisobga olgan holda “Davlatstandatr” quyidagi normativ yo‘llanmasi orqali qilinadi.

Yengil ish holati uchun	k=5
O‘rtacha ish holati uchun	k=5.5
Og‘ir ish holati uchun	k=6
Qo‘l chig‘iri uchun	k=4

Hisoblab topilgan uzilishga bo‘lgan zo‘riqishning qiymatiga qarab, Szo’r, Davstandart ni jadvallaridan po‘lat arqonni diametrini tanlaymiz. Po‘lat arqonni diametrini shunday tanlash kerakki, uning uzilishga bo‘lgan zo‘riqishini hisoblab topilgan zo‘riqishdan kichik bo‘lmasligi shart. Huddi shu jadvaldan tanlangan po‘lat arqonga tegishli asosiy ko‘rsatmalarni yozib olamiz, ya’ni: