Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

Huquq normasining strukturasi bilan qonunning moddasi 

(normasi)ning strukturasi

 o‘rtasidagi nisbatni tahlil etish ham davlat va 

huquq nazariyasining dolzarb muammolaridan biri hisoblanadi. Nazariy jihat-

dan huquq normasi uch elementdan: gepotiza, dispozitsiya va sanksiyadan 

iborat deb e’tirof etiladi. Qonunning normasida esa, bu uch element hamma 

vaqt ham jamuljam holda uchrayvermaydi. Masalan, Konstitutsiyaning deyarli 

barcha normalari prinsip yoki dispozitiv norma bo‘lib, ularning aksariyatida 

gepotiza uchramaydi, konstitutsiyaviy moddalarda aniq sanksiya ham nazarda 

tutilmagan. Shu bois, huquq normasi bilan qonun normasi o‘rtasidagi dialektik 

nisbatni ilmiy tadqiq etish katta qiziqish uyg‘otadi.

Ta’kidlash joizki, davlat va huquq nazariyasining metodologik, falsafiy 

talqin etilishiga e’tibor qaratish mazkur voqeliklarning yangi qirralarini, hali 

ilmiy tahlil obyektiga aylanmagan jihatlarini ochish va ular xususida mukam-

mal ilg‘or bilimlar hosil qilish, ular bilan tafakkurimizni yanada boyitish im-

koniyatini beradi.

Yuqorida davlat va huquq nazariyasining ba’zi dolzarb muammolariga 

e’tibor qaratildi, xolos. Аmmo, bu bilan fanda mavjud barcha ilmiy va amaliy 

---