Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

449

XXII bob.

 Yuridik ixtilof  

(kolliziya)

yangi huquqiy holatga o‘tish talabini ifoda etishi mumkin»

1

. Darhaqiqat, dialekti-

kaning 

qarama-qarshiliklar birligi va kurashi taraqqiyotga turtki be-

radi, 

degan qoidasini hech kim inkor etmaydi.

Yuridik ixtiloflar taraqqiyotga ijobiy turtki berishi quyidagilarda ko‘rinadi: 

birinchidan,

 yuiridik ixtilof huquqiy tizim yoki uning ayrim elementlaridagi, 

davlat institutlari, xo‘jalik yuritish shaklidagi deformatsiya (buzilish) ni aks et-

tiradi; 

ikkinchidan,

 yuridik ixtilof davlat-huquqiy institutlar ijobiy faoliyati va 

rivojlanishidagi tabiiy qarama-qarshiliklarning ifodasi sifatida namoyon bo‘ladi; 

uchinchidan,

 yuridik ixtilof yangi huquqiy tartibotga o‘tish yoki konstitutsi-

yaviy tuzumni himoya etishga oid adolatli talablarni ifodalashi va shu tariqa 

beboshlik, g‘ayriqonuniy harakatlar va hujjatlardan norozilikni bayon etadi.

O‘z davrida G. Gegel shunday degan edi: «... qonunlarni qo‘llashda ix-

tiloflarning kelib chiqishi tamomila zarur holatdir, aks holda ishlarni yuritish 

mexanik xususiyatga ega bo‘lib qoladi. Agar yuristlar masalalarni hal etishni 

sudyalar ixtiyoriga berish bilan ixtiloflardan qutilish mumkin degan xulosaga 

kelgan bo‘lsalar, buni ma’qullab bo‘lmaydi, zero qarorlarni faqat sudyalar qabul 

qilishining oqibati beboshlik bo‘lishi mumkin»

2

. 

Huquqiy hayotdagi ixtiloflarning