Тошкент-2019 Экспертиза тушунчаси, экспертиза турлари ва экспертиза тайинлашнинг хуқуқий асослари

3. Уйғунлашган тизим конвенциясини аҳамияти
Бугунги кунда мазкур Конвенцияга 179 дан ортиқ мамлакатлар аъзо бўлган, лекин кўп мамлакатлар расман ушбу конвенцияга аъзо бўлмаса ҳам, амалда конвенцияни қўллайди. Маълумот ўрнида:
Ҳар йили бутун дунё мамлакатларида 26 январь анъанавий «Халқаро божхоначилар куни» байрам сифатида нишонланади. Божхона ҳамкорлик Кенгаши томонидан 1953 йил 26 январни «Халқаро божхоначилар» байрами сифатида эътироф этилди ва 1983 йилдан буён бутунжахон божхона хизмати ходимларининг касбий байрами сифатида нишонланиб келинмоқда. ББТ ҳар йили бу байрам мавзусини танлайди 2012 йил «Чегаралар бўлинди, божхона хизматлари бирлашди» мавзусида ўтган. 1947 йилда 13 та Европа иқтисодий ҳамкорлик Кенгашига аъзо мамлакатлар томонидан Бош тариф ва савдо келишуви (ГАТТ) асосида божхона иттифиқи ташкил этиш бўйича Ишчи гуруҳи ташкил этилди. 1950 йил 15 декабрда Ишчи гуруҳ томонидан Брюссель Конвенцияси имзоланди, унга кўра Божхона Иттифоқи Кенгаши ташкил этилди ва 1994 йилдан буён бу ташкилот ББТ деб номланди. Бугунги кунда ББТга 179 та мамлакатлар аъзо бўлди. ББТ халқаро савдонинг 98% назорат қилади. ББТнинг Штаб-квартираси Брюсселда. Штат бирлиги 105 ходим, 68 аъзо мамлакатлардан вакиллар бор. ББТнинг Бош котиб бошқаради ва унинг1 нафар муовини бор. 3 та директорат, бўлим ва хизматлардан иборат. 2009 йил1 январдан ББТнинг Бош котиби Япония вакили Кунио Микурия франциялик Мишель Данэўрнига сайланди. ББТнинг 24 мамлакат аъзоларидан иборат Сиёсий комиссияси фаолият юритади. ББТ Уйғунлашган Тизим ва Киота конвенцияларини ишлаб чиққан ва Ўзбекистоннинг янги таҳрирдаги Божхона Кодекси лойиҳасида бу конвенция талаблари инобатга олинган. ББТнинг 60 йиллик фаолияти даврида бутун дунё мамлакатларининг божхона иши фаолиятларини ҳуқуқий асосларини ташкил этувчи 21 та халқаро конвенциялар ва 50дан ортиқ тавсиялар ишлаб чиқилган бўлиб, товарларни дунё мамлакатларида эркин ҳаракатига қулай шарт-шароитлар яратилган.
ББТда УТ бўйича қўмита фаолият кўрсатади, бу қўмитада конвенцияга аъзо давлатларнинг вакиллари иштирок этади. Қўмита 1 йилда камида 2 марта йиғилиб, конвенцияга аъзо давлатларда УТ талабларининг амалда қўлланишини назорат қилади ва ривожланаётган давлатларга амалий ёрдам беради. Товарларни таснифлаш юзасидан пайдо бўлган муаммоларни ечишда амалий тавсиялар беради. УТга қўшимчалар ва ўзгартиришлар киритади ва янги – янги таҳрирлари яратилади ва бу ҳақда конвенцияга аъзо давлатларни хабардор қилади.