Тoshkent – 2021 Transkripsiya, translyatsiya va oqsil biosintezi Reja

Elongatsiya bosqichi

Terminatsiya.

Terminatsiya.

• Translyatsiyaning oxirgi bosqichi terminatsiya deb ataladi. Oqsil sintezida polinukleotid zanjiri maxsus terminatsiyalovchi kodonlari UAA, UAG, UGA tripletlaridan biriga tog`ri kelganda uziladi. Bu tripletlar ma’nosiz tripletlar deb ataladi, chunki ularning birortasi aminokislotani kodlamaydi; ularga amber(qahrabo), achre(oxra) va opal(opal) nomlari berilgan.

Polipeptid zanjirining C- oxiriga so`nggi aminokislota birikkanidan keyin ham sintez qilingan oqsil ribosoma bilan bog`langan holda qoladi. Ribosoma terminatsiyalovchi kodonga yetishishi bilan uchta terminatsiyalovchi oqsil faktorlari R1, R2 va S (rilizing faktorlar) ishga tushadi. Ular polipeptidni oxirgi mRNK dan gidrolitik yo`l bilan va P qismdan oxirgi, endi ―bo`sh qolgan‖ tRNK ni ajratadilar hamda 70 S ribosomani 30 S va 50 S subbirliklarga parchalab, yangi polipeptid sinteziga tayyorlaydilar.

• Polipeptid zanjirining C- oxiriga so`nggi aminokislota birikkanidan keyin ham sintez qilingan oqsil ribosoma bilan bog`langan holda qoladi. Ribosoma terminatsiyalovchi kodonga yetishishi bilan uchta terminatsiyalovchi oqsil faktorlari R1, R2 va S (rilizing faktorlar) ishga tushadi. Ular polipeptidni oxirgi mRNK dan gidrolitik yo`l bilan va P qismdan oxirgi, endi ―bo`sh qolgan‖ tRNK ni ajratadilar hamda 70 S ribosomani 30 S va 50 S subbirliklarga parchalab, yangi polipeptid sinteziga tayyorlaydilar.

Ribosomada ajralgan oqsillar shakllanib, to’liq qimmatli bo’lish jarayonini ularning yetilishi yoki protssesingi deb ataladi.

• Ribosomada ajralgan oqsillar shakllanib, to’liq qimmatli bo’lish jarayonini ularning yetilishi yoki protssesingi deb ataladi.
• Oqsillar ribosomani o’zida qisman ikkilamchi strukturaga aylana boshlaydi. Oqsillar tarkibida aminokislotalar soni 25-30 taga yetganda polipeptid ribosomadan ajralib, uning zanjir shakliga o’ralishi sitoplazmada davom etadi. Polipeptid zanjirning o’ralishi, turli xil strukturaga aylanishida hujayra suyuqligidagi maxsus oqsillar- Shapironlar ishtirok etadi.

Oqsillar protssesingi

E’tiboringiz uchun rahmat!

• E’tiboringiz uchun rahmat!