Тошкандда “Фуқаҳо жамъийяти” нинг ношири афкори 180 Диний, илмий, адабий, фанний ва сиёсий

Тиш хусусиндағи истифтоға жавоб
Муҳтарам Ризо Нуризода муштарийимизнинг ушбу замонларда тиш ямомоғ ва тиллодин тиш қилмоғ вафот этганда тишининг молия важидин олмоғ хусусинда қилғон истифтосиға жавоб.
Биринчи модда ким ъалал итлоқ тиш ямомоқ маъсаласи бундин муқаддам замонларда Туркияда Нўғайистон ва Бухоройи Шариф аҳли фатволари ўрталарида газета ва жаридалар воситаси ила ва баъзан муколамалар била тажвизи⁷ ривоят бўлуб ҳатто ушбу тўғрида рисолалар нашр этилган экан далиллари била.
Иккинчи модда саволға жавоб шулдурки тиллодин тиш ямомоқ ёки тиш қўймоқ мўътамад⁸ кутуби⁹ ҳанафиялар¹⁰ тасриҳлариға¹¹ назарон¹² масъала ихтилофия бўлуб ҳазрат имом Аъзам раъй¹³ шарифлариға қороғонда жойиз бўлмай ва ҳазрат имом Муҳаммад ва “Зоҳирур ривоят”¹⁴ да жойиз бўлуб ва ҳазрат имом Абу Юсуф роҳматуллоҳи алайҳининг ҳазрат имом Муҳаммад била жойиз демакида ҳамроҳ эканлари ғолиб ривоятда манзур бўлгани учун тиллодин тиш ямомоқ ёки тиш қўймоқ жойиз шаръан дуруст биноан ъала қовли Муҳаммад маъа Аби Юсуфа роҳмаҳумаллоҳи.
Чунки фатво қоидалариға назарон ҳазрат имом Абу Ҳанифа бир тарафда бўлуб ва ҳазрат имом Абу Юсуф ва Муҳаммад бир тарафда бўлганларида ушбу замон муфтийлари қаю тарафға фатво бермакларида мухтор бўлганлари учун ва ҳам аксар одамлар мубтало бўлганлари сабабли тиллодин тиш қўймоқ жойиз эканиға ривоят қилинғонидур ва ҳам ушбу масъалада айни “Ҳидояи шариф” маҳшиси аҳодис набавийядин хусусий ҳадис баён айлаб тажвиз тарафларини таржиҳ¹⁵ этган важҳларидин жаноби ҳазрат имом Аъзам роҳматуллоҳи алайҳидин

Бўлган اذا صح الحديث فهو مذهبي¹⁶ деган сўзлариға назарон ҳадиси шариф сиҳҳатға етган сўнгра ҳазрати имоми Аъзам раъйлариғат қороганда ҳам жойиз бўлмоғи фаҳм қилинодур ва ҳол анга айни Ҳидояи шариф маҳшиси ҳазрати имомул Аъзамдин тиллодин тиш ямомоқ ва қилмоқ ривоятини нақл қилодур чунончи ёзилур.

Учинчи моддани кутуби машҳуралардин ҳола топилмагани учун мавқуф қўюлди валлоҳу аъламу бис-соваб.
Учинчи моддани кутуби машҳуралардин ҳола мавжуд топилмагани учун мавқуф қўюлди وَاللهُ أَعْلَمُ بِالصَّوَابِ¹⁷
و لاَ يَجُوزُ بالذَّهبِ¹⁸ аммо диши олтун ила боғламоқ жойиз дегилдир Абу Ҳанифа қотийинда ¹⁹خلاَفاً لهما

1^ Масъул мудир

2^ Нусрат (ёрдам) Аллоҳдандир ва зафар яқиндир. (Соф сураси 13 оят)

3^ Дуо - Аллоҳим динга ёрдам берган кимсага кўмак бер, Аллоҳим динни қаровсиз қолдирганни қаровсиз қолдир.

4^ Меҳрибон ва Раҳмли Аллоҳ номи ила (бошлайман)

5^ Мақсад

6^ Пок, беҳожат

7^ Жоизлиги, мумкинлиги

8^ Ишончли, асосланувчи

9^ Китоблар

10^ Ҳанафий мазҳаби

11^ Очиқ тушунтириш, баёнот

12^ Эътиборан

13^ Фикр

14^ Китоб номи

15^ Афзал кўриш

16^

17^

18^ Тиллодан (тиш қўйиш) жоиз эмас

19^ Имом Аба Юсуф ва имом Муҳаммадга хилоф ўлароқ