Тошдту «Иқтисодиёт назарияси»

Учинчидан, давлатнинг монитар сиёсатини амалга оширади.
Тўртинчидан, барча банклар фаолиятини уйғунлаштиради ва улар устидан назоратни амалга оширади.
Бешинчидан, халқаро валюта бозорларида миллий валюталарни айирбошлайди.
Олтинчидан, пул таклифи устидан назорат қилиш масъулиятини олади, муомалага миллий валютани чиқаради.
Еттинчидан, иқтисодиётнинг эҳтиёжларига мос равишда пул муомаласини тартибга солади.
Бозор иқтисодиётига ўтиш шароитида банклар ва корхоналар тенг ҳуқуқли шериклар сифатида чиқади. Кредит беришдан фан-техника тараққиётини жадаллаштиришни, ишлаб чиқаришни ривожлантиришнинг янги сифат даражасига эришишини таъминлайдиган тадбирларга устунлик беради.
Ўзбекистон Республикаси Марказий банки мустақиллигининг кафолатланиши муҳим аҳамиятга эга. Марказий банк Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисига ҳисоб беради ва ўз ваколати доирасида қарорлар қабул қилишда мустақилдир. Тижорат банклари ўзларининг хўжалик мавқеига кўра акционерлик туридаги муассасалар ҳисобланади. Ҳуқуқий мавқеига кўра фаолиятнинг бирон-бир турига хизмат кўрсатувчи, ихтисослашган ёки Миллий банк бўлиши керак.
Иқтисодиётнинг тизимли трансформацияси жараёнида тижорат банклари кредитнинг қайтарилишини таъминлаш муаммосига дуч келадилар.
Бу муайян равишда тижорат банкларининг ликвидлик аҳволига ва тўловга қобилиятлилигига ўз таъсирини кўрсатади.
Тижорат банклари ўз фаолиятида фойда чиқариб олишни кўзда тутади. Тижорат банклари даромадларининг манбаи мижозларининг банк хизмати учун тўлови ва активлардан – заём, кредит, қимматли қоғозлардан олинадиган фоиз ҳисобланади.
Ихтисослашган тижорат банклари – иқтисодиётнинг турли соҳаларида тижорат тамойилларида кредит-пул операцияларининг муайян турларини амалга оширади. Жумладан, бизнинг республикада саноат қурилиш банки, транспорт, алоқа ва моддий таъминот соҳаларида; Замин, Ғалла, Пахта банклар – агросаноат комплекси тармоқлари ва соҳаларида фаолият юритади. Тадбиркор банки кичик бизнес, кооператив ва якка тартибдаги меҳнат фаолияти соҳасида кредит-пул операцияларини амалга оширади.
Халқ банки – мамлакатда омонат ишларини ташкил этишни, нақд пулсиз ҳисоб-китоб қилишни ва аҳоли учун касса вазифасини амалга ошириш, аҳолига, шахсий эҳтиёжларга кредит беришини ва шу каби операцияларни таъминлайди.