Partisipativ boshqaruv, boshqacha qilib aytganda, xodimlarni jalb qilish yoki inson omili boshqaruvi muammolarni tahlil qilish, strategiyalarni ishlab chiqish va yechimlarni amalga oshirishda tashkilotning barcha darajadagi manfaatdor tomonlarini jalb qilishni rag'batlantiruvchi boshqaruv uslubi hisoblanadi. Xodimlar korxona strategiyalarini ishlab chiqish, ish jadvallarini belgilash va takliflar kiritish kabi tadbirlarda qatnashish orqali firma qarorlarini qabul qilish jarayonida ishtirok etishlari uchun taklif qilinadi. Partisipativ boshqaruvning boshqa shakllariga xodimlarning mas'uliyatini oshirish (ish samaradorligini oshirish); o'z-o'zini boshqaradigan jamoalar, sifat doiralari yoki ish jarayoni sifati bo'yicha jamoalar yaratish kiradi.. Biroq, partisipativ boshqaruv xodimlarga qarorlar qabul qilishda ishtirok etishga ruxsat berishdan ko'proq narsani ham o'z ichiga oladi. Bu, shuningdek, rahbariyatning xodimlarning g'oyalari va takliflariga e'tibor va hurmat bilan munosabatda bo'lishini o'z ichiga oladi. Partisipativ boshqaruvning eng keng ko'lamli shakli xodimlarning kompaniyaga bevosita egalik qilishidir.
To'rtta jarayon partisipativ boshqaruvga ta'sir qiladi. Ushbu jarayonlar xodimlarning ishtirokini keltirib chiqaradi, chunki ular tashkilotdagi eng past darajaga tushiriladi. Bu jarayonlar qanchalik oldinga siljisa, xodimlarning ishtiroki darajasi shunchalik yuqori bo'ladi. To'rt jarayonga quyidagilar kiradi:
Xodimlarni kompaniyaning iqtisodiy holati to'g'risida xabardor qilish bilan bog'liq bo'lgan axborot almashish.
• Xodimlarning malaka darajasini oshirish va ularga butun tashkilot bo'yicha samarali qarorlar qabul qilish uchun yangi ko'nikmalarni qo'llash imkonini beruvchi rivojlanish imkoniyatlarini taklif qilishni o'z ichiga olgan trening
• Ish jadvallarini belgilashdan tortib byudjetlar yoki jarayonlar to'g'risida qaror qabul qilishgacha bo'lgan turli shakllarda bo'lishi mumkin bo'lgan xodimlar qarorlarini qabul qilish.
• Mukofotlar ( sovg`alar, oylik ustamalar) takliflar va g'oyalar bilan shuningdek, xodimning ish faoliyati bilan bog'liq bo'lishi kerak. Bu degani xodim qanchalik ko`p taklif kiritib, yaxshi ishlasa, o`zini ko`rsatsa, mukofot ham shunga muvofiq bo`lishi lozimligini bildiradi.
Partisipativ boshqaruv uslubining ko'lami, albatta, tashkilot, uning tabiati, funktsiyalari va jarayonlariga bog'liq. Garchi qaror qabul qilishning har bir bosqichida xodimlarni birlashtirish mumkin bo'lmasa-da, baribir muntazam ravishda ma'lumot, g'oyalar, maslahatlar, fikrlar, qarorlar,ish beruvchi va xodimlar o'rtasidagi muzokaralar almashinuvi tashkilot uchun ne`matdir. Toyota, HSBC, British Airways, Satyam, British Gas va Nokia Cellular kabi dunyodagi eng yirik tashkilotlarning bir nechtasi o'z xodimlarining eng ajoyib g'oyalarini amalga oshirish orqali katta daromad va qiymat yaratishga erishdi. Ularning muvaffaqiyati qaror qabul qilish jarayonida ishchilarning ishtiroki muhimligini ko'rsatadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |