Tor unli b o‘rta keng unli c keng unli d lablangan unli

Adolatparvarlik so‘zidagi undosh tovushlar haqidagi to‘g‘ri fikrni aniqlang?

A) til oldi jarangli undoshlar 6 o‘rinda qatnashgan.

B) hosil bo‘lish o‘rniga ko‘ra bir umumiy guruhga mansub bo‘lgan jarangli undoshlar 5 o‘rinda qatnashgan.

C) jarangli juftiga ega bo‘lgan 2 ta undosh qatnashgan.

D) hosil bo‘lish usuliga ko‘ra bir umumiy guruhga mansub bo‘lgan undoshlar 3 o‘rinda qatnashgan.

132. 
     Berilgan so‘zlardan nechtasi jarangli undoshlar va old qator unlilardan iborat?
     

1) anor; 2) lochin; 3) tovuq; 4) haqiqat; 5) bilim; 6) xo‘roz; 7) gilam; 8) g‘o‘za; 9) g‘azab; 10) sanoq

A) 2 tasi B) 4 tasi C) 5 tasi D) 3 tasi

133. 
     Qaysi so‘z tarkibidagi jarangsiz undoshni jarangli jufti bilan almashtirish orqali yangi ma’noli so‘z hosil qilish mumkin?
     

1) tamba; 2) tovon; 3) tarz; 4) rasm; 5) sharm; 6) tilla

A) 2,3,4,5,6 B) 2,3,4,5 C) 1,2,3,4 D) 1,2,3,4,5

134. 
     . Ikki o‘rinda til orqa undoshi qatnashgan so‘zlar qatorini
     

aniqlang.

A) halovat, kabutar B) ko‘ngil, go‘llik

C) g‘urrak, xayrixoh D) gulqaychi, xalqum

135. 
     Quyida berilgan qaysi so‘zlar imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan?
     

1) asqotmoq; 2) assisent; 3) muhit; 4) aviditoriya; 5) aviakanstruktor; 6) axir

A) 2, 3, 4, 6 B) 1, 2, 3, 4, 6 C) 1, 2, 4, 5 D) 1, 3, 5

136. 
     Nomingni qaro degan paxtaginam, senmisan, lo‘ppi deya yutganim – laxtaginam, senmisan, avaxtada bosh urgan taxtaginam, senmisan?! Ushbu parchada tagiga chizilgan so‘zlarda urg‘u nechinchi bo‘g‘inga tushgan?
     

A) 1-bo‘g‘inga B) 2- bo‘g‘inga C) 3-bo‘g‘inga D) 4- bo‘g‘inga

137. 
     . Urg‘u so‘z yasovchi qo‘shimchaga tushgan so‘zlar qatorini belgilang.
     

1) terma(ot); 2) bostirma(ot); 3) gapirma (fe’l); 4) qurama(sifat); 5) yigitcha(ravish), 6) qo‘llar(fe’l), 7) qaynatma(sifat)

A) 1,2,4,7 B) 1,24,5,7 C) 1,2,4,5,6 D)1,2,5,7

138. 
     Tutuq belgisi bilan bog‘liq imloviy xatoga yo‘l qo‘yilgan so‘zni aniqlang.
     

A) mas’ul B) ma’no C) ta’qib D) ja’mi

139. 
     . Quyida berilgan qaysi so‘zlar imloviy jihatdan to‘g‘ri yozilgan?
     

1) axlat; 2) ahloq; 3) axtarmoq; 4) ayuhannos; 5) ashor; 6) badhavo; 7) badxazm; 8) badiha; 9) badjahl

A) 1, 2, 3, 6, 8, 9 B) 1, 3, 6, 8, 9

C) 1, 3, 4, 6, 7, 8, 9 D) 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9

140. 
     Quyida berilgan qaysi so‘zlar imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan?
     

1) muamila; 2) tam; 3) xulq; 4) badxo‘r; 5) suiste’mol

A) 1, 2, 5 B) 1, 2, 3, 5 C) 3, 5 D) 1, 2, 4

141. 
     Quyida berilgan qaysi so‘zlar imloviy jihatdan noto‘g‘ri yozilgan?
     

1) bahamjihat; 2) baxona; 3) bahaybat; 4) bahor; 5) baxr; 6) bahra; 7) baxs; 8) bahuzur

A) 2, 5, 6, 7 B) 2, 5, 7, 8 C) 2, 5, 7 D) 1, 3, 5, 7

142. 
     Raqamlab ko‘rsatilgan aylanalardan qaysi birida faqat tovush ortish fonetik o‘zgarishi kuzatilgan?
     

A) faqat I B) I va II C) faqat III D) I, II va III

143. 
     Quyida berilganlardan tarkibida ng harflar birikmasi ishtirok etgan so‘zlarni aniqlang.
     

1) dengiz; 2) singan; 3) kongress; 4) ko‘rdingiz;

5) tonggi; 6) osmonga.

A) 1, 4, 5, 6 B) 2, 3, 5, 6 С) 1, 4, 5 D) 1, 2, 3, 4, 6

144. 
     Quyida berilganlardan tarkibida ng harflar birikmasi ishtirok etmagan so‘zlarni aniqlang.
     

1) sening; 2) donga; 3) shtanga; 4) qonguncha;

5) yengil; 6) ko‘ngach.

2, 3, 5, 6 В) 1, 3, 4, 5 C) 2, 3, 4, 6 D) 1, 2, 4, 6

145. 
     Qaysi javobdagi barcha so‘zlar tarkibida til orqa burun undoshi qatnashgan?
     

A) so‘nggi, kongress, tungi B) jarang, singil, bugungi C) tong, shtanga, ko‘rdingiz D) tongi, yengildi, dengiz

146. 
     Sovuqdan dag‘-dag‘ qaltirayotgan cho‘pon uzoqdan miltiqning ovozini eshitdi.
     

Ushbu gapda qatnashgan taqlid so‘z tarkibidagi undoshlar haqida berilgan qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas?

A) Jarangsiz lab undoshi ishtirok etgan.

B) Til oldi undoshi 2 o‘rinda ishtirok etgan.

C) Chuqur til orqa undoshi 2 o‘rinda ishtirok etgan. D) Jarangli undoshlar ishtirok etgan.

147. 
     Qaysi javobda berilgan ma’lumot to‘g‘ri emas?
     

A) g‘ undoshi bilan tugagan so‘zlarga jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi qo‘shilganda asos va qo‘shimcha

talaffuzida tovush o‘zgarishi kuzatilsa- da, imloda tovush o‘zgarishi bilan yozilmaydi.

B) Ko‘rsatish olmoshlariga egalik qo‘shimchalari qo‘shilganda talaffuz va imloda bir undosh orttirilishini kuzatish mumkin.

C) -a fe’l yasovchi qo‘shimchasi qo‘shilishi ta’sirida so‘z asosi imlosida bir unlining tushib qolishini kuzatish mumkin.

D) -yap zamon shaklini hosil qiluvchi qo‘shimcha undosh bilan tugagan fe’l asoslariga qo‘shilganda -ayap holida talaffuz qilinadi va -ayap holida yoziladi.

148. 
     Qaysi javobda egalik qo‘shimchasi qo‘shilganda tovush o‘zgarishi bilan yoziladigan yasama so‘zlar qatori berilgan?
     

A) tirnoq, chelak, parrak B) qiliq, istak, elak

C) so‘roq, terak, ko‘zoynak D) bo‘yoq, ittifoq, qiziq

149. 
     Qaysi javobda egalik qo‘shimchasi qo‘shilganda tovush o‘zgarishi bilan yoziladigan tub so‘zlar qatori berilgan?
     

A) bilak, qovoq, chelak B) axloq, tirnoq, pishloq

C) yurak, buyruq, kerak D) sovuq, sanaq, o‘yin

150. 
     Qaysi javobda berilgan so‘zlarning ma’nolarini farqlovchi undosh tovushlar ham jarangli yoki
     

jarangsizligiga ko‘ra ham til qismlarining harakatiga ko‘ra o‘zaro bir turga mansub?

A) hayron-hayvon B) paxta-taxta

C) qadoqchi-qaroqchi D) chayla-qayla

151. 
     Qaysi javobda berilgan so‘zlarning ma’nolarini farqlovchi undosh tovushlar ham jarangli yoki jarangsizligiga ko‘ra, ham til qismlarining harakatiga ko‘ra o‘zaro bir turga mansub?
     

A) talaba-g‘alaba B) burun-butun

C) do‘ppi-lo‘ppi D) qovun-sovun

152. 
     Qaysi javobda berilgan so‘zlarning ma’nolarini farqlovchi undosh tovushlar ham jarangli yoki jarangsizligiga ko‘ra, ham til qismlarining harakatiga ko‘ra o‘zaro bir turga mansub emas?
     

A) qayla-qayra B) narvon-karvon

C) quduq-quruq D) dutor-duchor

153. 
     Qaysi javobda berilgan so‘zlarning ma’nolarini
     

farqlovchi undosh tovushlar ham jarangli yoki jarangsizligiga ko‘ra, ham til qismlarining

harakatiga ko‘ra o‘zaro bir turga mansub emas?

A) tuzmoq-suzmoq B) ziyon-ziyod

154. 
     C) jon-don D) g‘ildira-shildira
     

Millatning dahosi, aqli va ruhiyati

maqollaridan bilinadi.

Ushbu gapdagi nechta so‘z tarkibida jarangsiz til oldi undoshi qatnashgan?

A) 5 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 4 ta

155. 
     Qaysi javobdagi barcha so‘zlarda nuqtalar o‘rnida o unlisi yoziladi?
     

A) mutl…q, munos…bat, far…von

B) taq…zo, udd…buron, saxov…t

C) tab…ra, mutl…q, muhok…ma

D) muloq…t, mab…do, muz…kara

156. 
     Qaysi gapdagi so‘zlar imlosida tovush tushishi, tovush almashishi va tovush ortishi hodisalari kuzatiladi?
     

A) U o‘z o‘rtoqlaridan ayrilib qolmaslik uchun qizarib-bo‘zarib ishlaydi, yuzidan quyilgan terni artishga qizg‘onadi.

B) Yuragim hayajondan gupullab urardi, bundan keyin nima qilishga aqlim ham yetmadi.

C) barmoq bilan tirnoq yuzasidagi nuqtani biroz bosib tursangiz, og‘riq darrov to‘xtaydi.

D) Agar shunday o‘ylasangiz, xato qilasiz, buncha qovog‘ingiz osilmasin, uka.

157. 
     Qaysi gapdagi so‘zlar imlosida tovush tushish va tovush ortish hodisalari kuzatiladi?
     

A) Qizcha sariq atlas ko‘ylagini kiyib, hammaga bir-bir maqtanardi.

B) Qushlar sovuq tushishi bilan issiq o‘lkalarga uchib ketishadi.

C) Men avvallari yashash uchun yozdim, endi esa yozish uchun yashayapman.

D) “Hozir ko‘nglimga qil sig‘maydi, uka, keyinroq gaplashamiz”, – dedi unga opasi yig‘lagancha.

158. 
     Qaysi gapdagi so‘zlar imlosida faqat tovush ortish hodisasi kuzatiladi?
     

A) Men undan so‘radim: “Mehringni qo‘yib, buncha saralab gul terding kimga?”

B) Och qornim – tinch qulog‘im.

C) Yigitning chirog‘i – qizi bilan o‘g‘li, bolam, tezroq farzandli bo‘linglar.

D) Bundan kuniga burningizga uch-to‘rt tomchi tomizib tursangiz, darddan xalos bo‘lasiz.

159. 
     Teng…oshingiz Nigora bir kuni yoz faslining yil…an yilga isib, jazirama kuchayib ketayotgani tog‘risi…a o‘ylab qoldi.
     

Nuqtalar o‘rnida qanday tovushni ifoda etuvchi harf yozilishi kerak?

A) jarangsiz undosh B) jarangli undosh

C) lab undoshi D) til orqa undoshi

160. 
     Qaysi gapda til oldi undoshi tushirib qoldirilgan?
     

A) Eling senga cho‘…sa qo‘l, unga doim sodiq bo‘l.

B) Yurt boshiga ish tushsa, mard yigit …ozir bo‘lar.

C) Xalq bor yerda …aqlik bor.

D) El boqsa, ba…ting kular, el boqmasa, taxting qular.

20. Qaysi so‘zda harfiy birikma qatnashgan?

A) hissiy B) Is’hoq C) miting D) akangiz

21. kitob, do‘stlik, sarf so‘zlarida…

A) jarangli undoshlar mavjud emas

B) jarangsiz undoshlar mavjud emas

C) til undoshlari mavjud emas

D) chuqur til orqa undoshlari mavjud emas
22. Ikkinchi bo‘g‘iniga nisbatan birinchi bo‘g‘inida tovushlar miqdori kam bo‘lgan so‘zlarni belgilang.

A) do‘stlik, miting B) ingliz, ishchan

C) kitob, qalbi D) ko‘nglim, singil
23. Hamma nopok, hamma egri, yolg‘iz siz to‘g‘ri.

Ushbu gapda ochiq bo‘g‘inga oid so‘zlar necha marta qatnashgan?

A) 4 B) 3 C) 5 D) 2
24. Berilgan topishmoqlarning qaysi birida burun tovushi bilan bog‘liq tovush o‘zgarishi kuzatiladi?

A) Temir qo‘rg‘on ichida qizil toychoq o‘ynaydi.

B) Boshi taroq, dumi o‘roq

C) Besh aka-uka bir quduqqa tosh otar.

D) Yetti tuynukli gumbaz, shundar xabar ber, O‘lmas.
25. Fonetik o‘zgarish asosida yozilgan so‘zlarni belgilang.

1) angla; 2) bitta; 3) yig‘la; 4) og‘gach; 5) sog‘ga; 6) pedagogga; 7) boqquncha; 8) chohga

A) 1, 2, 3, 4, 7 B) 1, 3, 4, 5, 7, 8 C) 1, 2, 3, 7 D) 1, 3, 4, 8
26. Qaysi so‘z tarkibida bitta tovush tushishi, bitta tovush almashishi hodisasi yuz bergan?

A) sayroqi B) yig‘loqi C) qiynog‘i D) qaynoq

27. Quyidagi qaysi gap tarkibida ikkita fonetik hodisa yuz bergan?

A) Birovning narsasini so‘roqsiz olish gunohdir

B) Dam olish kuni bog‘ga ko‘chat ekkani bordik.

C) O‘zbekiston - Vatanim mening.

D) Fevral oyiga kelib sovuqning shashti biroz pasaydi.
28. 1) sanog‘i; 2) tilagi; 3) tarog‘i; 4) o‘rtog‘i; 5) so‘rog‘i; 6) tuprog‘i; 7) sovug‘i Berilgan so‘zlarining qaysilarida 2 tadan fonetik hodisa kuzatiladi?

A) 1, 3, 4, 5 B) 2, 3, 5, 7 C) 3, 5, 7 D) 1, 3, 5, 7

29.Qaysi javobda jarangsiz jufti bor bo‘lgan til orqa undoshi berilgan?

A) b B) ng C) g D) f

30. Do‘stning senga qanchalik muhabbati borligini bilmoqchi bo‘lsang, uning eng yaxshi ko‘rgan narsasini so‘ra, shunda hamma narsa ayon bo‘ladi. Shu ikkalasidan keyin ham u qovog‘ini solmasa, bunday do‘stni boshga ko‘tarish, shirin jon bilan barobar tutish kerak. Ushbu matnda fonetik o‘zgarishlarning qaysi turi kuzatiladi?

A) tovush tushishi, tovush ortishi

B) tovush ortishi, tovush almashishi

C) tovush tushishi, tovush almashishi

D) tovush tushishi, tovush ortishi, tovush almashishi