To‘qimachilik tolalarining tasnifi va assortimenti

Kapron tolasining ikki xili mavjud: fiksatsiya qilingan (kam qisqaradigan) va yuqori darajada qisqaradigan.
Anid tolasi ham kapron kabi poliamiddan tayyorlanadi. Anid tolasidan kalta va uzun (kapron) tolalar olinadi.
Monotolalar qalin yoki ingichka bo‘lib, qalin tolalilar baliq ovlash iplari (leska), texnik gazlamalar; ingichka tolalar, yupqa va yengil gazlamalar hamda paypoqlar tayyorlashda ishlatiladi. Poliamidli tolalar yuqori darajada ishqalanishga chidamli, uzilish mustahkamligi juda yuqori, elastik va ko‘plab qaytariladigan deformatsiyalarga chidamli. Gigroskopligi uncha yuqori emas (3,5-4%), gigiyenik xususiyatlari past va yorug‘lik nurlari ta’siriga chidamsiz, elektr zaryadlari to‘planadi. Tolalari ko‘proq parda buyumlari va brezentlar tayyorlashda ishlatiladi. Tolaning kamchiliklari fizik va kimyoviy modifikatsiyalash yo‘li bilan tuzatiladi.
Lavsan tolasi tashqi ko‘rinishi bo‘yicha junni eslatadi. Mus-tahkamlikda poliamidli tolalardan qolishmaydi. Undan tayyorlangan buyumlar g‘ijimlanmaydi va shaklini yaxshi saqlaydi. Yuqori harorat ta’siriga chidamli. Shuning uchun lavsanli buyumlar 130- 160°C dan yuqori haroratda dazmollanadi, ishqalanishga bardoshli. Kalta lavsan tolalari boshqa tolalar bilan (50% gacha) aralashtirilgan holda ishlatiladi. Lavsan tolasining kamchiliklaridan biri pilling (shariklanishi), tez kir bo‘lishi, elektrlanishi va yaxshi bo‘yalmasligidir.
Metall va metallashgan tolalar alumin folgasi, mis va uning qotishmalari, kumush, oltin va boshqa metallardan olinadi. Metalli tolalarga alunit, mishura va lyurekslar kiradi.
Alunit - alumin folgasidan olingan metalli ip bo‘lib, ikki tomonidan saqlovchi polimerli plyonkalar bilan qoplangan.
Mishura - mis va uning qotishmalaridan olingan ip, oltin va kumushning juda yupqa qatlami bilan qoplangan bo‘lishi mumkin.
Lyureks esa alunitga o‘xshash bo‘ladi.
Metallashgan tolalar lavsan plyonkalariga metall kukunchalarini purkash yo‘li bilan uzun ip ko‘rinishda olinadi. Ularga metanit va plastilekslar kiradi. Melallashgan iplarning mustahkamligini oshirish maqsadida bir yoki ikki kapron iplar bilan o‘raladi. Ular har xil rangli bo‘lishi mumkin.
Metalli iplar (tolalar) nisbatan og‘irroq va kam elastik.