Topshiriq. A. Savollardan istalgan 5 tasiga javob yozing

B. Quyidagi mavzulardan birini tanlab, 250 ta so'zdan iborat insho yozing.

1. «Muloqot tehnikasiga qo'yiladigan talablar»

2. Og'zaki va yozma muloqotni rivojlantirish vositalari.

Mavzu: “ Og’zaki va yozma muloqotni rivojlantirish vositalari”

Reja:

1. 
   Muloqot madaniyati.
   
2. 
   Oilada va jamoat joylarida muloqot qoidalari.
   
3. 
   Xulosa.
   

“ Qaysi bir ko’ngul qattiq so’zdan yaralgandek

bo’lsa , achchiq til zaharli nayzadek bo’lur.

Ko’ngilga qadalgan til xanjari jarohati bitmaydi ,

unga hech narsa malham o’rnida tutmaydi.

( Alisher Navoiy)

Ulug’ alloma , donishmand bobolarimiz muloqot madaniyati , uning qonun- qoidalari haqida hikmatli fikirlar va o’gitlar qoldirganlar . Xalqni xushmomilalikka , o’zaro mehr-muruvatga , axloq-odobga chaqirganlar .

Muloqot bu – kishining ichki va tashqi olamini namoyon etuvchi , insonlararo munosabatlarning muhum shaklidur.

Jumladan , hadislarning birida : “ Hamma ishlaringizda to’g’ri bo’ling, odamlarga muomilada xulqingiz chiroyli bo’lsin” , deyiladi. Bu bilan barcha odamlar muomila- munosabatda xushxulq , samimiy bo’lishga chaqiriladi.

Albatda insoniy muomila vositasi bu so’zdur. Uning yordamida odamlar bir-birini tushinadi , o’z fikirlarini , tasavvurlarini , tuyg’ularini bayon qiladi. Bir so’z bilan o’layotgan odamni hayotga qaytarish , boshqa so’z bilan esa soppa-sog’ damni yuragini jarohotlash mumkun ekanini yaxshi bilamiz. Ba’zida minatdorlik , mehr , yaxshilik tuyg’ulari birgina qarash bilan ham ifodalanishi mukun.

Muloqot madaniyatida farzantlarning ota-ona oldida vazifalari mavjud. Oilada kattalar bilan biron yumush haqida maslahatlashmoqchi bo’linsa , ularning kayfiyatiga , vaqtiga qaralishi , aytiladigon fikirni o’ylab , ularni ranjitmaydigon tarizda gapirishga harakat qilish lozim.

Katta- kichikka mehribonlik , jonkuyarlik , yordam qo’lini cho’zish , kattalarning so’zlariga odob bilan quloq solish , tavoze bilan javob berish , eng chiroyli so’zlarni ishlatish ham milliy , ham umuminsoniy munosabatlar sirasiga kiradi . Har qanday xoriji tilni o’rganayotganda saboq avvalo , “assalomu aleykum “ , “ salomat bo’ling “ , “ marhamat” , “ uzur” , “ rahmat” , “ kechiring “ singari ehtirom belgilarini ifodaleydigon so’zlardsan boshlanishi bejiz emas. Zero , millatni boshqalarga tanishturuvchi eng oliy so’zlar , balki , xuddi shu oddiy so’zlardir.

Men bu insho yozish davomida og’zaki muloqot madaniyati insonlarning har nafas olishida so’zlashida namoyon bo’lishini , bir birimizga shirin so’z bilan muloqot qilishimiz bu og’zaki muloqotni madaniyati ekanligiga yana bir amin bo’ldim.