|
Moliyaviy natijalar tahlili asosida tushunchalar
Moliyaviy tahlil byudjetlarni tuzishda, haqiqiy ko'rsatkichlarning rejalashtirilgan va tuzatuvchi rejalardan chetga chiqish sabablarini aniqlashda, shuningdek alohida loyihalarni hisoblashda qo'llaniladi. Asosiy vositalar sifatida gorizontal (ko'rsatkichlar dinamikasi) va vertikal (maqolalarning tarkibiy tahlili) boshqaruv buxgalteriya hisobi hujjatlarini tahlil qilish, shuningdek koeffitsientlarni hisoblashdan foydalaniladi. Bunday tahlil barcha asosiy byudjetlar uchun amalga oshiriladi: BDDS, BDR, balans, savdo byudjeti, sotib olish, inventarizatsiya.
Moliyaviy tahlilning asosiy xususiyatlari quyidagilar:
1. Moliyaviy ko'rsatkichlarning aksariyati nisbiy qiymatlar xususiyatiga ega bo'lib, bu turli xil faoliyat ko'lamidagi korxonalarni taqqoslash imkonini beradi.
2. Moliyaviy tahlilni o'tkazishda taqqoslash omilini qo'llash muhim:
kompaniyaning ishlash ko'rsatkichlarini turli davrlar tendentsiyasida taqqoslash;
ma'lum bir kompaniyaning ishini sanoat o'rtacha ko'rsatkichi bilan yoki sanoatdagi o'xshash ko'rsatkichlar bilan taqqoslash.
3. Moliyaviy tahlilni o'tkazish uchun tanlangan vaqt oralig'ida (odatda odatda) kompaniyaning to'liq moliyaviy tavsifiga ega bo'lish muhimdir yoshda). Agar tahlilchining ixtiyorida faqat bitta davr uchun ma'lumotlar bo'lsa, unda davr boshida va oxirida kompaniya balansidan ma'lumotlar, shuningdek, ko'rib chiqilayotgan davr uchun foyda to'g'risidagi hisobot bo'lishi kerak. Shuni esda tutish kerakki, tahlil qilish uchun balanslar soni daromadlar to'g'risidagi hisobotlar sonidan ko'p bo'lishi kerak.
Buxgalteriya hisobi menejmenti moliyaviy ko'rsatkichlar va ko'rsatkichlarni tahlil qilishning muhim elementidir. Aktivlar, majburiyatlar va mulk huquqlarining o'zaro bog'liqligini ifodalovchi buxgalteriya hisobining asosiy tenglamasi buxgalteriya balansi deb ataladi:
Aktivlar \u003d majburiyatlar + tenglik
Aktivlar odatda uchta toifaga bo'linadi:
1. Amaldagi aktivlarga bir yil ichida naqd pulga aylantirilishi kerak bo'lgan pul mablag'lari va boshqa aktivlar kiradi (masalan, ommaviy savdoga qo'yilgan qimmatli qog'ozlar; debitorlik qarzlari; debitorlik qarzlari; aylanma mablag'lar va avanslar).
2. Erga egalik, asosiy vositalar va uskunalar (asosiy kapital) nisbatan uzoq umr ko'rish bilan tavsiflanadigan aktivlarni o'z ichiga oladi. Ushbu mablag'lar odatda qayta sotish uchun mo'ljallanmagan va boshqa tovarlar va xizmatlarni ishlab chiqarish yoki sotishda foydalaniladi.
3. Uzoq muddatli aktivlarga kompaniyaning qimmatli qog'ozlarga investitsiyalari kiradi, masalan, aktsiyalar va obligatsiyalar, shuningdek nomoddiy aktivlar, shu jumladan: patentlar, monopol huquqlar va imtiyozlar uchun xarajatlar, mualliflik huquqlari.
Majburiyatlar odatda ikki guruhga bo'linadi:
1. Qisqa muddatli majburiyatlarga bir yil ichida to'lanishi kerak bo'lgan summalar kiradi; masalan, to'lanadigan qarzlar va yig'ma majburiyatlar.
2. Uzoq muddatli majburiyatlar - bu kreditorlarning bir yil ichida amalga oshirilishi shart bo'lmagan huquqlari. Ushbu toifaga majburiy kreditlar, uzoq muddatli bank kreditlari, ipoteka kreditlari bo'yicha majburiyatlar kiradi.
Tenglik - bu korxona egalarining huquqlari. Buxgalteriya nuqtai nazaridan, bu aktivlardan majburiyatlarni olib tashlaganidan keyin summaning qoldig'i. Ushbu qoldiq har qanday foyda bilan ko'payadi va kompaniyaning har qanday zarari bilan kamayadi.
Tahlilchilar tomonidan odatda ko'riladigan ko'rsatkichlar natijalar haqida hisobot berishni o'z ichiga oladi iqtisodiy faoliyat, balans, moliyaviy ahvol o'zgarishi ko'rsatkichlari va kapital o'zgarishi ko'rsatkichlari.
Kompaniyaning faoliyat natijalari to'g'risidagi hisoboti, shuningdek foyda va zararlar to'g'risidagi hisobot yoki daromadlar to'g'risidagi hisobot deb yuritiladi, ma'lum bir hisobot davri uchun kompaniyaning optsion faoliyati natijalarini umumlashtiradi. Sof daromad foyda va xarajatlarni hisoblashda ishlatiladigan davriy buxgalteriya usuli yordamida hisoblanadi. Odatda bu eng muhim moliyaviy ko'rsatkich hisoblanadi. Hisobotda dividend berilganidan keyin yoki egalari bilan boshqa bitimlar tuzilgandan keyin hisobot davrida kompaniya aktsiyalari bo'yicha daromad foizining kamayganligi yoki ko'payganligi ko'rsatilgan. Operatsion natijalari to'g'risidagi bayonot egalariga kelajakdagi pul oqimlarining miqdori, muddati va noaniqligini baholashga yordam beradi.
Buxgalteriya balansi va daromadlar to'g'risidagi hisobot kompaniyalar tomonidan qo'llaniladigan ko'rsatkichlarning asosiy manbalari hisoblanadi. Buxgalteriya balansi - bu kompaniyaning ma'lum bir kunga tegishli bo'lganligi (aktivlari) va qarzdorligi (majburiyatlari va kapitali) ko'rsatilgan bayonot. Ba'zi tahlilchilar balansni ma'lum bir vaqt ichida "kompaniyaning moliyaviy sog'lig'ining fotosurati" deb atashadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
