To‘lov va hisob-kitob balanslari reja

4-jadval To’lov balansining umumlashgan shakli
To’lov balansi moddalari
1. Joriy operatsiyalar balansi (1.1+1.2+1.3)
1.1. Savdo balansi.
–
tovarlar eksporti;
–
tovarlar importi
1.2. Xizmatlar balansi.
–
nofaktor operatsiyalar (fraxta, sug’urta, 
turizm va boshqalar);
–
kapital bo’yicha xizmat (foydani o’tkazish, 
foizlar olish);
– mehnat bo’yicha xarajatlar 

---

(chet elda ishlab topilgan pullarni uyiga yuborish va 
boshqalar)
1.3. Bir tomonlama transfertlar:
–
xususiy pul o’tkazishlar va hadyalar;
–
davlat transfertlari
2. Kapital harakati balansi (2.1+2.2)
2.1. Xorijdan olingan sof investitsiyalar
2.2. Xorijdan olingan sof kreditlar:
–
qisqa muddatli;
–
uzoq muddatli
3. Xato va tushirib qoldirilgan moddalar.
4. To’lov balansi jami (1+2)
Chet el valutasining sof rasmiy (davlat) zaxirasining 
o’zgarishi.
To’lov balansining kreditida mamlakat rezidentlari oladigan tushumlar, debetida 
mamlakatga kelib tushgan tovar yoki xizmatlar uchun rezidentlar tomonidan to’langan 
valutalar oqimi aks ettiriladi. 
To’lov balansining debeti ma’lum bir davlatga kirib kelayotgan boyliklarni ko’rsatadi. 
Chet elliklarni kreditlash debet operatsiyasi sifatida qaraladi, shuningdek, xalqaro import 
majburiyatlari sifatida ifodalanadi. Shuning uchun ham, mamlakatning maxsus rezervlarini 
ko’payishi debetda aniqlanadi, kamayishi esa kreditda bo’ladi. 
To’lov balansida jami kredit summasi jami debet summasiga teng bo’lishi talab etiladi. 
Joriy operatsiyalar balansi faqatgina savdo balansi qoldig’i haqida ma’lumot bermasdan, 
shu bilan birga, eksport va import xizmatlari, shuningdek, bir tomonlama transfertlar 
(pensiyalar, sovg’alar, pul o’tkazishlar yoki boshqa chet el hukumatidan yordamlar) 
kabilarni ham ifodalaydi.