2.5 Elektroptik modulyatorlar
2-rasmda elektrooptik modulyatorning tuzilish sxemasi 2- rasmda keltirilgan. Bu sxemani Pokkels yacheykasi deb nomlangan kristallni qutblanish tekisligi 90°ga farq qiladigan chiziqli qutblagich va tahlillagich (analizator)lar orasiga joylashtirish orqali shakllantiriladi. Modulyatorning ish prinsipi quyidagicha: Pokkels yacheykasiga kuchlanish qo‘yilmagan holda u orqali o‘tgan nurning qutblanish tekisligi qo'shimcha tarzda burilmaydi va kirishdagi chiziqli qutblagich yordamida tekislik bo'yicha qutblangan yorug‘lik nuri tahlillagich, demak, modulyator chiqishiga o‘tmaydi.
Agar Pokkels yacheykasiga qo'yilgan kuchlanish uning eng katta qiymatigacha oshirilsa, yacheyka qutblanish tekisligini o‘ngga buradi. Natijada yacheyka chiqishida qutblagich va tahlillagichdagi yorug‘lik nurining qutblanish tekisliklari orasidagi burchak amalda nolgacha kamayib, kirish nurining modulyator chiqishidan to‘liq o ‘tishi ta’minlanadi.
2- rasmdan ko‘rinadiki, modulyator ko‘ndalang turdagi (z E) elektrooptik effekti — Pokkels effekti asosida ishlaydi. Boshqarish kuchlanishi f/boshq„ ya’ni elektr maydon kuchlanganligi E ni o‘zgartirib, chiqish optik signali fazasini kirish signali fazasiga nisbatan siljitishga erishiladi.
Modulyatorning chiqishiga joylashtirilgan tahlillagich (analizator) faza o‘zgarishlarini nurlanish intensivligining o‘zgarishlariga aylantirib beradi.
Modulyator chiqishidagi nurlanish intensivligi, kristalldagi yutilish jarayonini hisobga olmaganda, quyidagi munosabat bilan aniqlanadi:
bunda Ichiq va Ikir — mos ravishda modulyatorning chiqish va kirishidagi nurlanish intensivligi; Ub0Shq — boshqarish kuchlanishi; U /2 — yarimto‘lqinli boshqarish kuchlanish.
Yarim to‘lqinli boshqarish kuchlanish modulyatorning eng muhim parametrlaridan biri hisoblanadi. U boshqarish kuchlanishining shunday qiymatiki, unda modulyator o‘tkazish koeffitsiyentining o‘zgarishi uning eng kichik qiymatidan eng katta qiymatigacha (yoki aksincha) oraliqda o‘zgaradi. Bunda chiqish va kirish nurlanishi bir-biriga nisbatan yarimto‘lqin uzunligi qadar siljiydi, ya’ni ular orasida = ga teng faza siljishi hosil bo‘ladi. Ko‘rib chiqilayotgan turdagi modulyator uchun yarim to‘lqinli kuchlanish
munosabat bilan aniqlanadi. Bunda n0 — elektrooptik materialning E = 0 dagi sindirish ko‘rsatkichi, d va L — mos ravishda elektrooptik plastinaning kengligi va uzunligi, rp• — Pokkels elektrooptik doimiysi.
Do'stlaringiz bilan baham: |