Tojiboyeva d XVII bob

“Klaster”
metodi. Bu metodni ta‗lim jarayonida qo‘llashdan maqsad talabalarning aqliy 
faoliyatini har tomonlama taraqqiy ettirish bo‘lib, oldindan mavjud bo‘lgan bilimlar zahirasiga 
tayanadi. ―Klaster‖ so‘zi ―Bog‘lam‖ degan ma‗noni anglatadi. 
O‘qituvchi ―Klaster‖ usulini qo‘llab, ―asosiy so‘zni‖ doskaning o‘rta qismiga yozadi. 
Shundan so‘ng talabalar asosiy so‘zni to‘ldiruvchi tushunchalarni bir nechasini ayta boshlaydilar. 
O‘qituvchi asosiy so‘z atrofida bu tushunchalarni bir nechasini ―Klaster‖ atrofiga bog‘lab 
mantiqiy zanjir hosil qiladi. Har bir mantiqiy zanjir ―Klaster‖ni ifodalovchi so‘z bilan 
tugallanadi. 
Bu metodni darsning turli etaplarida qo‘llaganda turlicha natijaga erishiladi. Ya‗ni talabalarni 
darsda faollashtirish, yangi o‘quv materialini esda saqlash va boshqalar. 
Umuman bu metodni darsning qaysi etapida foydalanishdan qat‗iy nazar samaradorlikka 
erishish mumkin ekanligi tajribada sinalgan. 
Bu metodlardan didaktik jarayonning qaysi bosqichida foydalanish kerak? Shubhasiz, mavjudlik 
algoritmida (MA) – o‘quvchilarning o‘quv – bilish faoliyatini tashkil etishda – mustaqil o‘z – 
o‘zini o‘qitishda, yakka tartibda, kichik guruhlarda foydalaniladi. Ularni tanlash mezonlari esa 
o‘qituvchiga ma‗lum: mavzudan ko‘zlangan maqsadga, mazmuniga mos kelishi, o‘quvchi va 
o‘qituvchining imkoniyatlari, vaqt o‘lchovi, mavjud o‘quv – moddiy baza va boshqalar. Eng 
asosiysi, yakuniy natijani ta‗minlaydigan va kafolatlaydigan pedagogik muhit yaratilishi lozim. 
“Munozara”.
Bu metod yordamida talabalarga muammo bo‘yicha to‘liq axborotlar yetkaziladi, 
munozara uchun tanlangan mavzuni o‘quvchilar ayovsiz ―shturm‖ qiladilar va pirovard natijada 
muammoga tegishli ma‗lumotlarni atroflicha o‘rganadilar. 
―Tarmoqlar‖ metodi – o‘quvchi – talabani erkin fikrlashi, keng doirada turli g‘oyalarni bera 
olishi, mustaqil ravishda adabiyotlardan foydalanishni o‘rgatishga qaratilgan. 
“3 x 4”
metodi – mantiqiy fikrlashi, umumiy fikr doirasini kengaytirish, kichik guruh holda 
tahlil etib, xulosa chiqara olish, ta‗rif bera olishiga qaratilgan. 
―Blits o‘yin‖ metodi - harakatlar ketma– ketligini to‘g‘ri tashkil etishga, mantiqiy fikrlashga, 
o‘rganayotgan predmeti asosida ko‘p, xilma–xil fikrlardan, ma‗lumotlardan kerakligini tanlab 
olishni o‘rgatishga qaratilgan.