Tog’ jinslarining sinflanishi reja tog’ jinslarini bino va inshootlar qurilishida ishlatish



Download 28,08 Kb.
bet1/13
Sana08.02.2022
Hajmi28,08 Kb.
#436891
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Tog\' jinslari


Tog’ jinslarining sinflanishi
REJA

  1. Tog’ jinslarini bino va inshootlar qurilishida ishlatish

  2. Sopol materiallar va buyumlar texnologiyasi

  3. Mineral bog’lovchilar va ular asosidagi materiallar ishlab chiqarish texnologiyasi

Magmatik jinslar


Massiv

CHuqurlikdagi

Granit, sienit, diorit, gabbro


Toshib chiqqan


Porfir,kvars,diabaz, traxit, porfirit, andezit


Bo’laklangan (otilib chiqqan)


Sochiluvchi


Vulqon kuli,pemza


Sementlangan


Vulqon tufi


CHo’kindi jinslar


Mexanikaviy cho’kindilar


Sochiluvchan sementlangan


Gil tuproq, qum, shag’al, qumtosh,konglomerat, brekchiya


Kimyoviy cho’kindilar




Gips,angidrit, magnezit, dolomit,oxak tufi, oxaktosh


Orgonogen cho’kindilar




CHig’anoqli oxaktosh, mel, diatomit, trepel


Metomor-


fik jinslar


Gneyslar (granitsimonlar), gil, slanetslar (giltuproqli)

Marmarlar (oxaktosh,dolomitlar)

Kvarsitlar (qumtoshlar)



Asosiy jins xosil qiluvchi minerallarga kvars, dala shpatlari (ortoklaz, plagioklaz), temir-magnezialli silikatlar, karbonatlar, sulfatlar, alyumosilikatlar kiradi.

Tog’ jinslarini bino va inshootlar qurilishida ishlatishda ularning tuzilishi va teksturasi (yuzasining chiroyi) katta rol o’ynaydi. Ularning tuzilish mag’zini o’lchamlari va shakli, kristallanish darajasiga bog’liqdir. Tog’ jinsining teksturasi uning tarkibini tashkil qiluvchi qismlarning o’zaro joylashishi natijasidir.

Quyida bino va inshootlar qurilishi va restavratsiyasida ko’p ishlatiladigan tosh materiallarining turlari va asosiy hossalarini ko’rib chiqamiz.



Granit. Granit tarkibi kvars (25-30%), natriy-kaliyli shpatlar (35-40%), plagioklaz (20-25%) va slyuda (5-10%) minerallaridan iborat. Uning siqilishdagi mustaxkamligi 120-250 MPa, g’ovakligi 1,5% gacha, suv shimuvchanligi esa 0,5% atrofida (xajmiga nisbatan) bo’lib, sovuqqa va edirilishga o’ta chidamlidir. Granit 600S haroratda yoriqlar xosil qiladi.

Granit oq, kulrang, sariq, qizg’ish, pushti ranglarda bo’lib, mayda, o’rtacha va yirik donador tuzilishga ega bo’ladi.

Granit binolar poydevori, devori, poli, ko’prik qoplamalari, fantan va suv inshootlari qoplamalari, yo’lkalar qurilishida arxitektura buyumlari, qismlari ishlab chiqarishda va toshtaroshlikda ishlatiladi.

Granit zaxiralari Samarqand, Toshkent, Navoiy va boshqa viloyatlarda bor. Granitsimonlar oilasiga kiruvchi sienit, diorit, gabbro, labrodorit va shu kabilar qurilishda kamroq ishlatiladi.



Sienit. Sienit tarkibi kaliyli (50-70%) va natriyli (10-30%), dala shpatlari, rangli minerallardan (10-20%) iborat. Sienit fizik-mexanikaviy xususiyatlari bo’yicha granitga yaqin turadi. Sienit qizg’ish, sariq, ko’k ranglarda bo’ladi. O’zbekiston Respublika Oxangaron daryosi vohasida sienit zaxiralari bor.

Diorit. Diorit tarkibida kvars kam miqdorda (20-25%), rangli minerallar (15-20%) ko’proq bo’ladi. Diorit tarkibida plagioklaz (65-70%), rogovaya obmanka, biotit, avgit minerallari bo’lib, o’ta zich, mustaxkam tog’ jinsidir. U to’q ko’k va kul ranglarda bo’lib, bino va inshootlarda, yo’lkalarda, toshtaroshlikda ishlatiladi.

Gabbro. Gabbro natriy-kalsiyli shpat, piroksen va oz miqdorda rogovaya obmanka, biotit, rombik piroksendan iborat. Gabbro qoramtir, to’q va och kul rangida, barg rangida bo’lib, me’morchilik qismlari, toshtaroshlikda ishlatiladi.


Download 28,08 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish