Tog‘ jinslari haqida umumiy ma’lumotlar

Foydalanilgan adabiyotlar

1. Тоshmuxamedov B.T.-Umumiy geologiya, Noshir, Toshkent, 2011

2. Тоshmuxamedov B.T.-Umumiy geologiya, IMR, Toshkent, 2008.

3. Dolimov T.N., Troitskiy V.I. – Evolyutsion geologiya. T., Universitet, 2005.

4. Тоshmuxamedov B.T Umumiy geologiya,Tosh.DTU, 2006 y.

5. Славин В.И., Хаин В.Е. и др. – Общая геология. М., изд. МГУ, 2001. 6. Xolmatov A.X., Sultonmurodov Sh., - Umumiy geologiyadan amaliy mashg‘ulotlar, T. O‘zbekiston, 2002.

7. Zokirov R.T., Toshmuxamedov B.T. - Umumiy geologiyadan laboratoriya mashg‘ulotlari bo‘yicha metodik qo‘llanma (tog‘ jinslari). T. TashDTU, 2000. 8. Zokirov R.T., Xodjayev X.S. - Umumiy geologiyadan laboratoriya mashg‘ulotlari bo‘yicha metodik qo‘llanma (minerallar). Tash DTU, 2000.

Yer po‘sti – Yerning eng yuzada joylashgan qattiq qobig‘i. Qalinligi  o‘rtacha  35–40  km.  Moddalarning  o‘rtacha  zichligi  2,7  g/sm³,  Yer  hajmining  1 % ini,  massasining  0,4  %  ini  tashkil  etadi.  Mantiyadan  Moxo chegarasi  orqali  ajralib  turadi.  Yer  po‘sti  kimyoviy  elementlar,  minerallar,  tog‘  jinslaridan  iborat.  Eng  ko‘p  tarqalgan  kimyoviy elementlar kislorod, kremniy, aluminiydir.

Materik va okeanlar tabiiy geografiyasi kursida  yer  po‘sti  materik  va  okean  yer  po‘stiga  bo‘linadi,  deb o‘qigansiz. Endi  esa, ularga  qo‘shimcha  holda  oraliq  va riftogen yer po‘stlari ham ajratilishini bilib olasiz. Sizga ma’lumki, materik yer po‘sti 3 ta, ya’ni cho‘kindi, granit va bazalt qatlamlaridan tuzilgan. Bunday qatlamlarni  ajratish  shartlidir.  Cho‘kindi  qatlam  eng  yuzada  joylashgan bo‘lib, qalinligi  15–20  km  gacha,  ohaktosh, qum, gil va boshqalardan iborat.  Granit va bazalt qatlamlar har birining qalinligi 10–15 kmni tashkil etadi.