To sh k ent te m ir y o ‘l m u h a n d is L a r iin s t it u t I 4 A. E. O d IL x o ‘jayev qurilish materiallari 5340200 «Bino va inshootlar qurilishi»

13.10-rasm. Xodani kesish usullari.
D u ra d g o rlik taxtalari -
16-50 mm. reykadan iborat shchitlami 
ikki tomoniga shpon yopishtirib olinadi. Ular eshik, pardevor, mebel 
tayyorlashda ishlatiladi. 
Y o g ‘och tola I i ta x t a la r
yog‘och tolalari, 
kukun to ‘ldirgich, suv polimer va qo‘shimchalar (antiseptik, antipiren, 
gidrofobizator) aralashmasini issiq holatda presslab olinadi. Yog‘och 
tolalari yog‘och chiqindilaridan uskunalar yordamida qayta ishlab olinadi. 
Qattiq taxta ko‘p qavatli presslarda 150-165°S haroratda, 1-5 MPa bosim 
ostida presslab tayyorlanadi. Besh turdagi taxtalar ishlab chiqariladi: 
o ‘ta qattiq (pm>950 kg/m3, R >50 MPa), qattiq (pm>850 kg/m\ Rcg>40 
MPa), yarimqattiq (pm>400 kg7m3, Re >15 MPa), izolyatsiyalovchi-bezak 
(pm>250-300kg/rn3, Re >2 MPa), izolyatsiyalovchi (pm<250 kg/m3, R >1,2 
MPa). Ulaming uzunlfgi 1200-3600 mm. va eni 1000-1800 mm. Qattiq 
taxtalar qalinligi 3-8 mm., izolyatsiya uchun 8-25 mm. Taxtalar pol, shift, 
devor qoplamalarida, mebelsozlikda ishlatiladi.
Y og‘och q irin d ili t a x ta la r -
maxsus tayyorlangan qirindilarni 
karbamid yoki fenolformaldegid polimer bogMovchilar (8-12 foiz) bilan 
aralashmasini issiq holatda presslab olinadi. Ular turli zichlikda (g/sm3) 
ishlab chiqariladi: o ‘ta zich 0,81-1,0; zich 0,66-0,8; o ‘rtacha zichlikda
0.51-0,65; kam 0,36-0,5; juda kam 0,35. Taxtalar uzunligi 1800-3500, eni 
1220-1750, qalinligi 4- 100 mm. boMadi.
Ular konstruktiv, bezak, issiqlik va tovush izolyatsiyasi buyumlari 
sifatida ishlatiladi.
Y o g ‘ och q a t l a m l i p l a s t i k l a r
— y o g ‘och shponlarni rezol, 
fenolformalde-gid polimerida shimdirib, yelimlab olinadi. Uning zichligi
1,25-1,33 g/sm3, tolalari bo‘ylab cho‘zilishdagi mustahkamligi 140-260 
MPa, egilishdagi mustahkamligi 150-280 MPa, zarbiy mustahkamligi 
3-8 MPa. Plastiklar erituvchilar, moylar va boshqa agressiv muhitlarga 
chidamli boMib, magnitlanmaydi, ishqalanishga qarshilik zarur boMgan 
joylarda ishlatiladi.
217

---