Tizim tushunchasi. Tizimning tarkibi va tuzilishi. Tizimlarning tasnifi. Murakkab tizimlarning xususiyatlari. Tizimli yondashuv va tizimni tahlil qilish

Tizim elementi
qismlarga ajratib bo'lmaydigan tizim ob'ekti.
Tizim tashqi (atrof) muhitda ishlaydi, u bilan o'zaro aloqada bo’ladi, uni o'zgartiradi va bir vaqtning o'zida o'zini o'zgartiradi.
Atrof muhit
Tashqi (atrof-muhit) muhit– bu tizimga kiritilmagan, ammo ularning xossalarini o'zgartirishi tizim holatini o'zgartirishi mumkin bo'lgan ob'ektlar majmui.
Tizimning xatti-harakatlariga ta'sir qiladigan va tizimning o'zi ta'sir qiladigan ob'ektlar atrof muhit ob'ektlari bo'lishi mumkin
Boshqacha qilib aytganda, tizim u yoki bu ma'noda atrof-muhitning bir qismi bilan o’zaro ta'sirlashishi mumkin.
Ob'ektlarning qaysi biri tizimga, qaysi biri atrof-muhitga tegishli ekanligi tadqiqot maqsadiga bog'liq.
Har qanday tizimning muhim tarkibiy qismlari uning tarkibiy elementlari va ular orasidagi bog'lanishlardir.
Tizimni elementlarga (kichik tizimlarga) ajratish jarayoni va element tushunchasining o'zi shartli va nisbiydir, chunki har qanday element o'z navbatida har doim boshqa elementlarning to'plami sifatida qaralishi mumkin.

Masalan, elektron ham atom kabi tuganmasdir.

Tizimning birinchi bo'linishi (dekompozitsiya) natijasida birinchi darajadagi quyi tizimlar (bloklar) shakllanadi, ikkinchi akt jarayonida birinchi darajadagi quyi tizimlar ikkinchi darajali quyi tizimlarga ajraladi va h.k.
Natijada, o'rganilayotgan tizimni turli darajadagi quyi tizimlar daraxti sifatida namoyish etilishi mumkin.