Tizim platasining turi va xususiyatlarini aniqlash

Elektr ta’minlash blokini chiqarish va almashtirish.
Elektr ta’minlash blokini chiqarish uchun, avvalambor elektr ta’minlash kabelini elektr tarmoqdan o‘chiring, 4 simli ulanish joylarni qattiq disklardan, lentali to‘plagichlardan va boshqa qurilmalardan ayratiing.
Elektr ta’mirlash tizim plataga bitta uzun ulanish joyidan yoki ikkta qisqa ulanish joyidan uzatiladi. Ularni ayratishdan oldin yaxshilab o‘rganib chiqing va keyinchalin to‘g‘ri ulash uchun belgilab oling.
Elektr ta’minlash blokini chiqarish uchun uni maxkamlab turadigan 4ta vintni bo‘shatib, 2-3 sm. oldiga surib chiqazish lozim.
Elektr te’minlash blokini joyiga o‘rnatish uchun harakatlaringizni teskari tartibda bajaring va elektr ta’minlovchi ulanish joylar tizim platasiga to‘g‘ri ulanganiga amon bo‘ling.
Zamonaviy kompyuterlarda, BIOS parametrning qiymatlarini yo‘qotishi, ko‘pincha elektr ta’minotning sifatsizligi ychun sodir bo‘ladi. Oddiy tizimda, tarkibiy tuzilma to‘g‘risidagi ma’lumotlarni (vaqt, soat, o‘tnatilgan qurilmalar) saqlash uchun CMOS mikrosxemaga 4.5 V kuchlanish talab qilinadi. Kompyuter o‘chiq paytida u batareya orqali elektr ta’minlanadi. Agarda, kuchlanish 5V oshsa yoki tizim platasiga power-good signal berilsa, batareya o‘chiriladi.
Kompyuter o‘chiq paytida u batareyadan elektr oziqlanadi. Kuchlanish 5V oshib ketsa yoki tizim plataga power-good signalali berilsa batareya ochib qoladi. Agarda nosoz elektr ta’monot bloki power good signalni, kuchlanish 5 V yetmaguncha, yuborsa, sozlash yo‘qoladi.
Avvalambor batareyani tekshiring. Odatda bir yil mobaynida batareya o‘tiradi. Agarda uni almashtirib, BIOS parametrlarni ornatgan bo‘lsangiz va muammo bartaraf bo‘lmasa, unda kompyuteringizning elektr ta’minlash bloki ishdan chiqgan.
Elektr ta’minlash blok – bu xizmat ko‘rsatmaydigan qurilmalar. Bundan tashqari uni almashtirish remontga nisbatan ancha arzonroq tushadi. Agarda elektr ta’minlash bloki yaxshi ishlamasa uni almashtirganingiz maqul. Yangi elektr ta’minlash bloki 15$ dan 50$ gacha turadi.
Elektr ta’minlash bloki berayotgan kuchlanishni, portative voltmeter yordamida, o‘zgartirish mumkin. Buning uchun elektr ta’minlash blokini elektr tarmoqga ulash va masalan, disk to‘plo‘vchi yoki tizim platasibilan yuklash lozim.
4 hil ulanish joylar bir biriga o‘xshash, shunday ekan tekshirish uchun xohlaganingizni tanlashingiz mumkin. Extimol bu, elektr ta’minlash blokini tekshirish, eng yaxshu usuldir, shunki elektr ta’minlash bloki kompyuterdan to‘liq foydalanishda (qo‘shimcha platalar, disklar va boshqa qurilmalar bilan) korrekt ishlash kerak. +5, -5, +12 va -12 V signallarni qidiring.
Afsuski, elektr ta’minlash bloklar millisoniyaga ham ishdan chiqishi mumkin, yuklanish yoki diskga murojat kilish jarayonida. Bundan tashqari, nosoz qurilma, power-good signalni oldinroq yuborishi mumkin. Bu esa kuchlanish stabillashguncha protsessor registrlarini ishini to‘xtatadi. Vaqtdan oldin ishni to‘xtatish kompyuter komponentlarini ishida muammo tug‘dirishi mumkin. Agarda kompyuterni o‘chirib yoqsangiz xudda shu yoki boshqa muammo paydo bo‘lishi mumkin, yoki muammo umuman chiqmasligi mumkin. Oddiy voltmeter kuchlanishni tebralishiga tez javob berolmaydi. Bunday holda elektr ta’minlash blokini boshqasiga almashtiring va kompyuterni testlang.
Ba’zi bir hollarda 4 simli elektr ta’monlo‘vchi ulanish joyning bitta simi oshdan chiqishi mumkin. Bu holda masaman, B disk yurutuvchi ishlamasa unda bu qurilmani, avval A diskyurutuvchi ulangan ulanish joyga ulab ko‘ring. Agarda muammo yechilsa simni tuzatib ko‘rishingiz mumkin, lekin elektr ta’minlash blokini qismlarga ajratmang.
Elektr ta’minlash blokini chiqarish uchun, avvalambor elektr ta’minlash kabelini elektr tarmoqdan o‘chiring, 4 simli ulanish joylarni qattiq disklardan, lentali to‘plagichlardan va boshqa qurilmalardan ayratiing.
Elektr ta’mirlash tizim plataga bitta uzun ulanish joyidan yoki ikkta qisqa ulanish joyidan uzatiladi. Ularni ayratishdan oldin yaxshilab o‘rganib chiqing va keyinchalin to‘g‘ri ulash uchun belgilab oling.
Elektr ta’minlash blokini chiqarish uchun uni maxkamlab turadigan 4ta vintni bo‘shatib, 2-3 sm. oldiga surib chiqazish lozim.
Elektr te’minlash blokini joyiga o‘rnatish uchun harakatlaringizni teskari tartibda bajaring va elektr ta’minlovchi ulanish joylar tizim platasiga to‘g‘ri ulanganiga e`tiborli bo‘ling.



16-rasm.ATX kompyuterlari
konstruksiyalarining sxemasi va hususiyatlari
Zamonaviy tizimli platalarga protsessor uyalari, ulanish joylari va mikrosxemalar kabi tarkibiy qismlar o‘rnatilgan.Eng zamonaviy tizimli platalar quyidagi tarkibiy qismlarni o‘z ichiga oladi :

• 
  Protsessor uchun uya ;
  

• 
  Tizimli mantiq mikrosxemalarining majmui (North/South Bridge yoki Hub tarkibiy qismlari);
  

• 
  Super I/O mikrosxemasi;
  
• 
  kiritish-chiqarishning asosiy tizimi (ROM BIOS);
  
• 
  SIMM/DIMM/RIMM xotira modullarining uyalari;
  
• 
  /PCI/AGP shinalarning ulanish joylari;
  
• 
  AMR ulanish joyi (Audio Modem Riser);
  
• 
  CNR ulanish joyi (Communications and Networking Riser);
  
• 
  Markaziy protsessor uchun kuchlanish o‘zgartkichi;
  
• 
  batareya.
  

Nazorat uchun savollar:

1.Elektr ta`minot blokining vazifasini ayting.
2.Elektr ta`minoti blogini o`rnatishda kerak bo`ladigan asboblar haqida ma`lumot bering.
3.Elektr ta`minot blogi qanday profilaktika qilinadi?
4.Elektr ta`minoti blogi qanday o`rnatiladi?
Mavzu:Tizimli plataga texnik xizmat ko`rsatish.
Reja: