Tim majmua 2020-21

8-MAVZU:                  ISTE’DODLI  BOLALARNI  ANIQLASH  VA  ULARNI 
TARBIYALASH 
 
1. Istedodli bolalarni aniqlash va ularni tarbiyalash usullari.  
2. Istedodli bolalarni aniqlashda sinf rahbarining vazifalari.  
3.Istedodli bolalarni aniqlash metodlari  
Ijodiy  qobiliyatlar  rivojini  samarali  amalgaoshirish  uchun  o‘quvchilar  iste’dodini 
aniq  tahlil  etish,  bolalarning  o‘zigaxos  psixologik  jihatlarini  va  fazilatlarini 
hisobgaolish zarur. 
Turli  yoshdagi  iste’dodli  o‘quvchilarni  namoyon  etishda  hozirgi  kunda,  avvalo 
maktab  pedagogika  jamoasi  ruhiy-diagnostika  tajribalardan  unumli  foydalanishlari 
zarur. 
       Bunda “Respublika Iste’dod Markazi” xodimlari bilan hamkorlik qilish muhim 
ahamiyatga  ega.  Iste’dod  markazi  xodimlarining  faoliyati  tajribasidan  foydalanish, 
ularning  iste’dodni  aniqlashga  mo‘ljallangan  psixologik  tadbirlarini  pedagogik 
tajribalar bilan hamohang ishlab chiqish lozim. 
Iste’dodli bolalarni aniqlash, tarbiyalash va o‘qitishni ta’minlash quyidagi omillarga 
bog‘liq: 
– ushbu aniqlashning ijtimoiy ahamiyati respublikaning zakovati, ijodkorligi, kuch-
qudratini tayyorlashning istiqboli bilan bog‘liqligini tushunishga; 
–  ruhiy  diagnostik  uslubiyat,  uslubiy  materiallari  bo‘lgani  holda  turli  yoshdagi 
guruhlardaaniqlashning umumiy dasturlari yaratilishiga; 
–  iste’dodli  bolalar  (maxsus  tayyorlangan  rejalar,  dasturlar  va  ilmiy  asoslangan 
uslubiyat  va  hokazo  bo‘yicha)  bilan  ishlash  uchun  ixtisoslashgan  muassasalarning 
yagona tarmog‘ini targ‘ib etishga; 
–  ommaviy  o‘quv  yurtlarida  iste’dodli  bolalar  bilan  ishlash  uchun  zarur  o‘quv-
dasturiy qo‘llanmalarini ishlab chiqishga; 
–  joylarda  mahsus  guruhlar  tomonidan  ishlab  chiqilgan  xalq  ta’limi,  davlat  va 
jamoat  muassasalari,  ijodiy  uyushmalar  tomonidan  tasdiqlangan  dasturlarga  (bu 
dasturlarda  iste’dodli  bolalar  bilan  ishlashning  istiqbollari  va  bosqichlari,  o‘z 

---

 
202 
hududida  bunday  faoliyat  va  ko‘pgina  boshqa  tadbirlar  uchun  mablag‘  ajratish, 
ularni ta’minlashga); 
–  qo‘yilgan  vazifalarni  hal  qilishga  keng  jamoatchilik  diqqatini  jalb  qilishga, 
respublika metodik kengashining tuzilishiga (bu kengash tarkibigaXalq ta’limi, Oliy 
va  o‘rta  maxsus  ta’lim  vazirliklari,  xalq  ta’lim  boshqaruv  organlari  xodimlari, 
yetakchi  olimlari  va  mutaxassislari,  ijodiy  uyushmalar,  amaliyotchi  o‘qituvchi, 
maktabdan tashqari ta’lim muassasalari to‘garak rahbarlari kiradilar); 
– ilmiy tadqiqotlar maktablar uchun me’yoriy hujjatlar, sinf ishlanmalari majmuiga, 
iste’dodli  o‘quvchilar  haqida  ma’lumotlar  manbaini  yaratishga,  ularni  o‘qitish  va 
tarbiyalashning  (tabaqalashtirish,  individuallashtrish,  insonparvarlashtirish)  yagona 
uslubiy asosini yaratishga bog‘liq. 
Iste’dodli va iqtidorli bolalarning o‘qituvchi hamda tarbiyachilari alohida iste’dodli 
o’quvchilarlar  uchun  turlicha  o‘quv  reja  va  dasturlariga  ega  bo‘lishlari  maqsadga 
muvofiq. 
Iqtidorli  bolalar  va  iste’dodli  yoshlarni  aniqlash  va  o‘qitish  uslubiyati,  psixologik-
pedagogik  va  tashkiliy  sharoitlarini  yaratish,  maxsus  o‘quv  dasturlari  va  tizimli 
pedagogik  texnologiyalar  ishlab  chiqish  uchun  eng  yaxshi  pedagog  vaolimlarning 
faol ishtirokini ta’minlash lozim. 
                       Munozara    uchun    savollar: 
Istedodli bolalaringizga boshqa o’quvchilaringizga nisbatan ko’proq 
 topshiriq berasizmi?  
Jamoaningizda istedodli  
bolalar bilan qanday ish olib borasiz? 
Istedodli bolalarni siz qanday aniqlagan bo’lar edingiz? 
 
 
 
 

---

 
203