“тилшуносликка кириш” фанидан маъруза ва семинар машғулотларида ўҚитиш технологияси

Foydalanish uchun adabiyotlar:

1. 
   Попова З.Д., Стернин И.А. Общее языкознание. – М., 2007.
   
2. 
   Nurmonov А., Iskandarova Sh. Umumiy tilshunoslik. – Т., 2007.
   
3. 
   Rasulov R. Umumiy tilshunoslik. – Т., 2007/2010.
   
4. 
   Шарафутдинова Н.С. Теория и история лингвистической науки. – М., 2007.
   
5. 
   William B. McGregor. Linguistics. An introduction. – New York, Bloomsbury Academic Press, 2015. 430 p.
   
6. 
   Keith Allan. The Oxford Handbook of the History of Linguistics, Oxford University Press London, 2013.
   

5-MAVZU. TILSHUNOSLIK TARIXIDAGI YO`NALISHLAR VA MAKTABLAR


RЕJA:

1. 
   Tilshunoslikda naturalizm yo`nalishi. Avgust Shleyxer ta`limoti
   
2. 
   Tilshunoslikda psixologik yo`nalish: Geyman Shteyntal va Aleksand Afanasyevich Potebnya ta`limoti
   
3. 
   “Yosh grammatikachilar” qarashlari
   
4. 
   Rus tilshunoslik maktablari
   

Tilshunoslik alohida, mustaqil fan sifatida XIX asrning birinchi choragida (1816-yilda) fanlar olamiga kirib keldi. Shak-shubhasiz, tilshunoslik ham boshqa qator fanlar kabi tadqiqotlar, tajribalar, izlanishlar, g`oyalar, kuzatishlar natijasi, “mahsuli” sifatida o`zining alohida o`rganish obyektiga va tekshirish metodiga ega bo`ldi.

Qat`iy aytish mumkinki, jahon tilshunosligi fani ham shu kungi taraqqiyot bosqichiga yetib kelguncha uzoq tarixiy taraqqiyot davrini, “o`sish” davrini bosib o`tdi. U turli maktablar, oqimlar, ta`limotlar ta`sirida bo`ldi, olimlar tomonidan lisoniy hodisalar haqida aytilgan fikrlar qarama-qarshiligiga, til hodisalari haqida yaratilgan juda ko`plab manbalarga “guvoh bo`ldi”, shakllandi.
Tilshunoslik tarixidagi naturalizm va psixologizm yo`nalishlari Avgust Shleyxer va Geyman Shteyntal nomlari va ularning ta`limotlari bilan bog`lanib, ayni bosqich XIX asrning taxminan 50-60-yillarini o`z ichiga oladi.