Tilshunoslik
Tilshunoslik va psixologiyaning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi?
psixolingvistika
neyrolingvistika
metalingvistika
komparativistika
Til va jamiyatning aloqashini qaysi yo‘nalish o‘rganadi?
sotsiolingvistika
neyrolingvistika
metalingvistika
komparativistika
Tilshunoslik va etnografiyaning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi?
etnolingvistika
pragmalingvistika
paralingvistika
psixolingvistika
Tilshunoslik va adabiyotning aloqasini qaysi yo‘nalish o‘rganadi?
lingvopoetika
pragmalingvistika
paralingvistika
psixolingvistika
4 ming qoidadan iborat klassik sanskrit grammatikasini yaratgan qadimgi davr hind olimi qaysi qatorda berilgan?
Panini
Vararuchi Katyana
Patanjali
Amara
Sanskrit tili lug‘ati «Amarakosha»ni yaratgan qadimgi davr hind olim bu … ?
Amara
Panini
Vararuchi Katyana
Patanjali
Xitoy tilshunosligida yaratilgan birinchi lug‘atni toping.
«Guan yun»
«Yun lyue i tun»
«U fan yuan in»
«Pey ven yun fu»
Qadimgi davr tilshunoslik maktablaridan qay birida til muammolari falsafiy nuqtai nazardan o‘rganilgan?
Gretsiya
Rim
Vizantiya
Vavilon
“Har bir nom predmet bilan bevosita aloqador. Biz oynadan qanday ko‘rinsak, narsalar ham so‘zda shunday ko‘rinadi”, fikrlari muallifi kim?
Geraklit
Demokrit
Platon
Aristarx
«Lotin grammatikasi haqida», «Lotin tili haqida», «So‘zlarning o‘xshashligi haqida», «Lotin tilining kelib chiqishi haqida» asarlarining muallifi kim?
Mark Terrinsiy Varron
Eliy Stilo
Eliya Donata
Mark Fabiy Kvintilian
Lotin tiliga bag‘ishlangan 18 kitobdan iborat «Grammatik ta’limot» asarining muallifi kim?
Prussian
Kvintilian
Eliya Donata
Varron
Klassik til me’yorlarini, «Qur’on» va she’riyat tilini saqlashga intilgan arab tilshunoslik maktabi bu …?
Basra
Kufa
Damashq
Bog‘dod
Arab adabiy tili me’yoriga erkin yondoshish, so‘zlashuv tilini adabiy tilga asos qilib olishni tavsiya etgan arab tilshunoslik maktabi…
Kufa
Basra
Damashq
Bog‘dod
«Ustozularab valajam», «Jorulloh» kabi unvonlar olgan qomusiy olim…
Mahmud Zamaxshariy
Abu Nasr Forobiy
M.Koshg’ariy
Abu Rayhon Beruniy
«Asosulbalog‘a», «Asosulbalog‘a» asarlarining muallifi kim?
Mahmud Zamaxshariy
Abu Nasr Forobiy
M.Koshg’ariy
Abu Rayhon Beruniy
«Muqaddimat ul adab» («Nafis so‘zlarga muqaddima») «Al mustasno fi amsolal arab» «Navobig‘ ul kalim» asarlarining muallifi kim?
Mahmud Zamaxshariy
Abu Nasr Forobiy
M.Koshg’ariy
Abu Rayhon Beruniy
«Sharh kitobalXitoba li Aristutilos» («Aristotelning «Ritorika» asariga yozilgan sharh kitobi»), «Kitob alalfoz va alxuruf» («Lafzso‘zlar va harflar haqida kitob») asarlarining muallifi kim?
Abu Nasr Forobiy
Mahmud Zamaxshariy
Abu Rayhon Beruniy
Abu Ali ibn Sino
Forobiy so‘z ma’nosini necha turga bo‘ladi?
ikki turga: sodda va murakkab
ikki turga: lugaviy va ko‘rsatish
ikki turga: atash va ko‘rsatish
Ikki turga: atash va ma’no
Hindlarning tillari arab va fors harflariga tegishli tovushlarga to‘g‘ri kelmaydi va o‘xshamaydi, hatto, tilimiz u tovushlarni o‘z joyidan chiqarib aytolmaydi, quloqlarimiz ularning nutq tovushlarini ajratib eshita olmaydi. Nutq tovushlarini ifodalovchi harflarni hind kabi yoza olmaymiz. Natijada ularning lug‘aviy birliklarini xatimiz bilan ifodalash qiyinlashadi. Ushbu fikrlar muallifi kim?
Abu Rayhon Beruniy
Mahmud Zamaxshariy
Abu Nasr Forobiy
Abu Ali ibn Sino
Forobiy tilshunoslikning mundarijasini necha bo’limdan iborat deb belgilaydi?
olti bo‘lim
besh bo‘lim
yetti bo‘lim
sakkiz bo‘lim
Fonetikaga oid «Asbobi xudud alxuruf» asarining muallifi kim?
Abu Ali ibn Sino
Abu Rayhon Beruniy
Mahmud Zamaxshariy
Abu Nasr Forobiy
Abu Ali Ibn Sinoning «Asbobi hudud al-xuruf» asari necha bo’limdan iborat?
olti bo‘lim
besh bo‘lim
yetti bo‘lim
sakkiz bo‘lim
Abu Ali Ibn Sino o’z asarida undoshlarni nima deb atagan?
samita
musannita
maghura
mufrada
Abu Ali Ibn Sino o’z asarida unlilarni nima deb atagan?
musannita
samita
maghura
mufrada
«Tafakkur va nutq haqida» asarining muallifi kim?
Vilgelm fon Gumboldt
Ferdinand de Sossyur
Sharl Balli
Roman Yakobson
Til va nutqni farqlagan olim…?
Ferdinand de Sossyur
Vilgelm fon Gumboldt
Sharl Balli
Roman Yakobson
Semiotika matematikaga o‘xshaydi, degan olim…?
Ferdinand de Sossyur
Vilgelm fon Gumboldt
Sharl Balli
Roman Yakobson
Qozon lingvistik maktabining asoschisi kim?
Boduen de Kurtene
A.A.Shaxmatov
F.F.Fortunatov
V.Bogoroditskiy
Tilshunoslikda fonema, morfema, sintagma, leksema atamalari birinchi bor kim tomonidan qo‘llangan?
Boduen de Kurtene
A.A.Shaxmatov
F.F.Fortunatov
V.Bogoroditskiy
Fonema nazariyasini yaratgan olim…
Boduen de Kurtene
A.A.Shaxmatov
F.F.Fortunatov
V.Bogoroditskiy
Morfema nazariyasini yaratgan olim…
Boduen de Kurtene
A.A.Shaxmatov
F.F.Fortunatov
V.Bogoroditskiy
Tilning eng kichik ma’no anglatmaydigan birligi nima deyiladi?
fonema
orfoepiya
etimologiya
leksikologiya
Tafakkur shakllari, usullari va qonunlarini qaysi fan o‘rganadi?
mantiq
psixologoya
lingvistika
falsafa
Tilning ichki tuzilishiga ko’ra sof belgiishoralar tizimi ekanligini ilgari surgan olim qaysi?
F.De Ssosyur
A.Shleyxer
G.Paul
M.Myuller
Alomatlardan farqli muayyan xabarni to’plash, saqlash, yetkazish uchun xizmat qiluvchi vositalar nima?
sun’iy belgilar
tabiiy belgilar
priznaklar
znaklar
Semiotika so’zi qaysi tildan olingan?
grekcha
yunoncha
lotincha
fransuzcha
Ular aslida belgi hisoblanmaydi. Ular u yoki bu narsa, predmet va hodisalarning muayyan bo’lagi bo’lib hisoblanadi. Gap nima haqida?
tabiiy belgilar
sun’iy belgilar
priznaklar
znaklar
Tilshunoslikka doir asosiy qarashlari, g’oyalar, nazariyalar haqidagi tizim nima deb yuritiladi?
nazariy tilshunoslik
amaliy tilshunoslik
umumiy tilshunoslik
qiyosiy tilshunoslik
Morfemika bo’limi nimani o'rganadi?
so’zning eng kichik ma’no qismlarini
so’zning vazifaviy, funksional tomonlarini
so’z turkumlari haqidagi qarashlarni
so’z va leksema o’rtasidagi farqni
Frazalar nimalardan tashkil topadi?
taktlardan
bo’g’inlardan
so’zlardan
gaplardan
Leksikologiyaning qaysi bo’limi qo’shma va xorijiy tillardan o’zlashtirilgan so’zlar ma’nolarini o’rganadi?
etimologiya
frazeologiya
onomastika
semasiologiya
Tipologik tasniflashda tilning qaysi xususiyati e’tiborga olinadi?
morfologik
sintaktik
areal
funksional
Tilning sistemasini tashkil etgan asosiy sathlar qaysilar ?
fonetikfonologik, leksik, grammatik sath
fonetik, morfologik
lug‘at, so‘z, gap bo‘laklari
fonetik, Grammatik
Ikki yoki undan ortiq so’zlarni birbiriga qo’shish yo’li bilan yangi so’z yasash qanday nomlanadi?
sintaktak usul
fonetik usul
leksik usul
semantik usul
Hozirgi zamon tilshunosligida so’zning bosh ma’nosi qaysi atama bilan izohlanadi?
denotativ
signifikat
hosila ma’no
konnotativ
Tilning grammatik strukturasini qaysi bo’limlar o’rganadi?
morfologiya, sintaksis
morfologiya
sintaksis
morfemika, sintaksis
Quyidagilardan qaysi biri o’zbek tili boyishining ichki manbasiga kirmaydi?
chetdan so’z olish
so’z yasash
shevalardan so’z olish
ma’no taraqqiyotining uzilishi
Suprasegment birliklarni ayting?
bo’g’in, urg’u, ohang
bo’g’in, gap, so’z birikmasi
gap, urg’u, tovush
urg’u, melodika
So‘z turkumlari, grammatik ma’no va grammatik shakllar, so‘z birikmalari va gap, ularning turlari va konstruksiya modellarini o‘rganadigan sath
Grammatik sath
Morfologik sath
Sintaktik sath
Leksik sath
Ferdinand de Sossyurning “Umumiy tilshunoslik kursi” asarini 2019 yilda kim o‘zbek tiliga tarjima qilgan.
Ibodulla Mirzayev
R.Rasulov
H.Dadaboyev
S.Karimov
Tilni uch tarkibiy qismga: til, nutq, nutqiy faoliyatga ajratgan olim kim?
Ferdinand de Sossyur
Sharl Balli
Roman Yakobson
Vilgelm fon Gumboldt
Qiymat tushunchasini birinchi bo’lib fanga olib kirgan olim…
Ferdinand de Sossyur
Sharl Balli
Roman Yakobson
Vilgelm fon Gumboldt
Ferdinand de Sossyur fikricha til birliklari orasidagi munosabat qanday munosabat sanaladi?
Paradigmatik munosabat
Sintagmatik munosabat
Iyerarxik munosabat
Mazmuniy sintagmatik munosabat
Ferdinand de Sossyur fikricha nutq birliklari orasidagi munosabat qanday munosabat sanaladi?
Sintagmatik munosabat
Paradigmatik munosabat
Iyerarxik munosabat
Mazmuniy sintagmatik munosabat
Tilni o‘rganish sintaksisga asoslanib olib borilishi kerak,degan olim…
A.A.Shaxmatov
V.Bogoroditskiy
N.Krushevskiy
Boduen de Kurtene
SanktPeterburg fonologik maktabining asoschisi kim?
L.V.Shcherba
A.A.Reformatskiy
R.A.Avanesov
N.S.Trubetskoy
Psixologiya, nevrologiya va tilshunoslik fanlarining oralig‘ida vujudga kelgan tilshunoslik sohasini toping.
Neyrolingvistika
Psixolingvistika
Logopediya
Afaziya
Ko‘ngil mahzanining qulfi til va mahzanning kalitin so‘z bil, degan hikmatli so‘z muallifi kim?
A.Navoiy
Abu Rayhon Beruniy
M.Koshg‘ariy
Abu Nasr Forobiy
«Grammatika san’ati» nomli sistemalashtirilgan dastlabki yunon grammatikasi kim tomonidan yaratilgan?
Dionisiy
Zenodot
Aristarx
Apolloniy Diskol
Arab tilshunoslik maktablarida (o’rta asrlarda) qaysi sohaga jiddiy ahamiyat berilgan?
Leksikografiya
Sintaksis
Fonetika
Morfologiya
Tilga falsafaning bir qismi sifatida qarash, til hodisalarining mohiyatini falsafiy jihatdan ochish va tushuntirish, taxminlar, xulosalar chiqarish, g‘oyalar yaratish qadimgi davr tilshunosligidan qay biriga tegishli?
qadimgi yunon tilshunosligiga
qadimgi hind tilshunosligiga
qadimgi rim tilshunosligiga
qadimgi xitoy tilshunosligiga
O‘rta asrlarda Xitoy tilshunosligining asosiy o‘rganish sohasi qaysi soha bo‘lgan?
fonetika
grammatika
etimologiya
leksikologiya
Qiyosiy–tarixiy metod yordamida german tillarini tadqiq etgan olim…
Yakob Grimm
V.Gumbolt
Avgust Shleyxer
Frans Bopp
Amerika strukturalizmining asoschisi kim?
F.Boas
L.Blumfild
Rasmus Rask
A.A. Potebnya
Xind Vedalari necha kitobdan iborat?
yigirmata kitob
qirqta kitob
toʻrtta kitob
beshta kitob.
Sanskrit qanday til?
qadimgi hind adabiy tili
qadimgi xitoy adabiy tili
qadimgi irland adabiy tili
qadimgi fors adabiy tili
Hind tilshunosligining mashhur vakili kim?
Panini
Zamahshariy
Sibaveyhi
Alisher Navoiy
Hind tilshunosligida so‘zlar nechta turkumga ajratiladi?
to’rt turkumga;
sakkiz turkumga;
olti turkumga;
besh turkumga;
Hind tilshunosligida nechta kelishik qayd etilgan?
yettita
beshta;
o‘n bitta;
sakkizta.
Qadimgi hind tilshunosligida prakritlar kimnign asarida yoritilgan?
Vararuchi Katyana;
Patanjali;
Bxartrixari;
Guru;
Qadimgi hind tilshunosi Guru morfologiyani necha bo‘limdan iborat deb hisoblangan?
uch bo’limdan;
besh bo’limdan ;
olti bo’limdan;
yetti bo’limdan;
Qadimgi hindlarda tilshunoslikning qaysi sohasi kam o‘rganilgan?
sintaksis;
fonetika;
morfologiya;
leksikografiya.
Xitoy tilshunosligida ierogliflarni necha guruhga bo‘lib o‘rganganlar?
olti guruh;
to‘rt guruh;
besh guruh;
yetti guruh.
Xitoy tilshunosligining asosiy sohasi qaysi?
fonetika;
morfologiya;
leksikologiya;
sintaksis;
Analogiya nima?
o‘xshashlik;
noo‘xshashlik;
farqlilik;
umumiylik;
Anomaliya nima?
noo‘xshashlik;
farqlilik;
o‘xshashlik;
xususiylik;
Qadimgi Rim tilshunosligi qaysi tilshunoslik maktabining shohobchasi sifatida paydo bo’lgan?
grek;
xitoy;
ispan;
arab.
Arab tilshunosligi maktablari qaysilar?
Kufa va Basra;
Kufa;
Bog‘dod;
Madina.
Arab tilshunosligining mashhur namoyandasi kim?
ibn Usmon Sibavayhiy;
Abu Rayhon Beruniy;
Alisher Navoiy;
Mahmud Qoshg‘ariy.
Arab tilshunosligida so‘z o‘zagi nechta undoshdan tashkil topadi?
uch;
to‘rt;
ikki ;
besh.
Arab tilshunosligida so‘z turkumlari soni nechta?
uch;
to‘rt;
ikki ;
besh.
Abu Nasr Forobiyning tilshunoslikka bag‘ishlangan asari qaysi?
“Fanlar tasnifi haqida so‘z”
“Kitob ul ayn”
“To’lqinlar toshqini”
“Devon uttamoyil”
Abu Rayxon Beruniyning tilshunoslik qarashlari qaysi asarida aksini topgap?
“Saydana”
“Sangloh”
“To‘lqinlar toshqini”
“Geodeziya”
“Kitob ulSaydana fittib” asari necha bob va maqoladan iborat?
yigirma to‘qqiz bob va 1116 maqola;
yetti bob va 1000 maqola;
sakkiz bob va 2500 maqola;
besh bob va 2000 maqola.
“Fonologiya asoslari” asarining muallifi kim?
N.S.Trubeskoy
Boduen de Kurtene
L.Novikov
A.Martine
A.Navoiy qaysi asarida tillarning paydo bo’lishi haqida o‘z fikrlarini aytadi?
“Muhokamat ul lug‘atayn”
“Munshaot”
“Mahbub ulqulub”
“Tarixi muluki Ajam”
So’z birikmalari va gaplarda so'zlarni o'zaro bog'lash uchun xizmat qiluvchi aloqa nima deyiladi?
Sintaktik aloqa
Ergashtiruvchi aloqa
Tobe aloqa
Teng aloqa
Gap semantikasini tadqiq etish tilshunoslikda qachondan boshlandi?
XX asrning 60yillaridan
XX asrning 70yillaridan
XX asrning 80yillaridan
XX asrning 90yillaridan
Quyi sath birligini toping.
fonema
morfema
leksema
so’z shakl
Tilshunoslikda eng qadimiy va eng keng tarqalgan metodni toping.
tavsifiy metod
qiyosiy metod
statistik metod
distributiv metod
Qardosh tillardan bittasini boshqasiga qiyoslash yo‘li bilan ularning tarixiy taraqqiyoti, ular o‘rtasidagi farqlanish jarayoni ochib berish metodi…
qiyosiytarixiy metod
statistik metod
distributiv metod
transformatsion metod
Jumla qanday gapning transformatsion qayta shakllanishidan hosil bo‘lgan, degan savolga javob berishga harakat qilgan metod bu ?
Transformatsiya (aylantirish) metodi
distributiv tahlil metodi
tavsifiy metod
komponent tahlil metodi
Yadro gap, operand, hosila gap tushunchalari qaysi metodda asosiy tushunchalar sanaladi?
Transformatsiya (aylantirish) metodi
distributiv tahlil metodi
tavsifiy metod
komponent tahlil metodi 93
Transformatsiya metodida yadro gap deganda qanday gaplar tushuniladi?
sodda, yig’iq, darak gaplar
sodda va qo’shma gaplar
har qanday gap
ikki tarkibli gaplar
E.Sepirning “Til”, O.Yespersinning “Til” asarlari qaysi asar ta’sirida yozilgan?
“Umumiy tilshunoslik kursi”
“Umumiy tilshunoslik elementlari”
“Umumiy tilshunoslik va fransuz tilshunosligi”
“Tarixiy va umumiy tilshunoslik”
Distrubutiv tahlil metodi qaysi tilshunoslik maktabida shakllandi?
Amerika tilshunoslik maktabi
Qozon tilshunoslik maktabi
Moskva tilshunoslik maktabi
SanktPeterburg tilshunoslik maktabi96
Differensial tahlil metodi qaysi tilshunoslik maktabida shakllandi?
Praga tilshunoslik maktabi
Amerika tilshunoslik maktabi
Qozon tilshunoslik maktabi
Moskva tilshunoslik maktabi
Tranformatsion tahlil metodi qayerlik tilshunoslar tomonidan shakllantirilgan va rivojlantirilgan?
Amerika tilshunoslari
Qozon tilshunoslari
Moskva tilshunoslari
Praga tilshunoslari
“Til qurilishining asosiy birliklari” asarining muallifi kim?
Sh. Rahmatullayev
Sh. Safarov
A.Nurmonov
N.Mahmudov
“Struktur tilshunoslik: ildizlari va yo‘nalishlari” monografiyasining muallifi kim?
A.Nurmonov
Sh. Safarov
Sh. Rahmatullayev
N.Mahmudov
Do'stlaringiz bilan baham: |