Тилини ривожлантириш департаменти ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Turk WordNet qanday yaratilgan?
30
*Urganch davlat universiteti dotsenti, texdnika fanlari nomzodi 
31
**Urganch davlat universiteti magistranti
32
**
Toshkent axborot texnologiyalari universiteti magistranti.

---

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“O‘ZBEK MILLIY VA TA’LIMIY 
KORPUSLARINI YARATISHNING NAZARIY 
HAMDA AMALIY MASALALARI”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
70 
Til manbalaridan so'zlar munosabatlarni chiqarib olingan. Dastlabki 1 310 ta sinsetlar to'plamining 
tarjimasidan so'ng, turk jamoasi mashina tomonidan o'qiladigan turk tilining izohli lug'atidan sinonimlar, 
antonimlar va giponimlarni avtomatik ravishda chiqarib olishga harakat qilishdi[1]: 
Sinonimlar
Lug'atda 
hw
:
w
1
,w
2
,
...
,w
n
,
formatidagi yozuvlar mavjud bo'lib, bu yerda, hw (head word) - bosh 
so'z, 
w
i
- bitta so'z. Bunday hollarda, lug'at ta'rifi faqat sinonimlar ro'yxatidan iborat. Bu lug'at 
yozuvlarini tahlil qilish uchun Perl skriptidan foydalanib, deyarli 11000 potentsial sinonimlar to'plamini 
ajratib olishga imkon berdi [2]. 
Giponimlar
Lug'at ta'rifida turli yoki bir turga mansub narsa, hodisa va shu kabilarning bitta nom bilan atalishi 
giponimik munosabatni bildiradi. Bir xil iboralarining mavjudligi bosh so'z bilan shu kabi so'z 
birikmalaridan keyin kelgan leksik element o'rtasidagi giperonimiya munosabatini bildiradi. Shu tarzda 
625 giponim-giperonim juftligi ajratib olingan. Ushbu ta'rifda "umumiy nomi" (umumiy atama) iborasi 
bo'lgan hollarda, bitta ta'rifdan bir nechta giponim-giperonim juftligini olish mumkin edi. Misol uchun: 
Fazilat: ezgulik, rostgo'ylik, halollik, axloq kabi axloqiy fazilatlarning umumiy atamasi.