Тилини ривожлантириш департаменти ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги



Download 8,89 Mb.
Pdf ko'rish
bet280/398
Sana02.06.2023
Hajmi8,89 Mb.
#948061
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   398
Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“O‘ZBEK MILLIY VA TA’LIMIY 
KORPUSLARINI YARATISHNING NAZARIY 
HAMDA AMALIY MASALALARI”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
238 
Oʻzbek tilida old qoʻshimcha qoʻshib yasalgan soʻzlar soni koʻp ekanligi va old qoʻshimchalar 
qoʻshilmasdan ham, shu harflar bilan boshlanuvchi soʻzlar (tub soʻzlar) mavjudligi stemming masalasida 
old qoʻshimchalarni olib tashlash masalasini qiyinlashtiradi. Shuni inobatga olgan holda, old 
qoʻshimchalarni qirqish algoritmi uchun lugʻatdan foydalanish zarur deb topildi. Bunda yaratiladigan 
lugʻat faqat old qoʻshimchalar bilan boshlanuvchi soʻzlardan iborat boʻlishligi yetarlidir. Agar old 
qoʻshimcha tekshirishlarsiz soʻzdan qirqilsa, xatolik yuz berish ehtimoli juda katta boʻladi. Masalan, 
non

novvos

novvot

novda

novcha

nogiron
va boshqa shu kabi soʻzlardan 
no–
harflarini olib tashlash 
mumkin emas. Shu sababli, mazkur ishda old qoʻshimchalar bilan boshlanuvchi soʻzlar uchun stemming 
masalasini yechish uchun ikkita yondashuv taklif qilingan. 
Birinchi yondashuv boʻyicha, har bir harf bo’yicha alohida faylda saqlangan lug’at hosil qilib olinadi. 
Kiritilgan soʻzda old qoʻshimcha yoki old qoʻshimchadagi harflar ketma-ketligi topilsa, u holda ushbu old 
qo’chimchani soʻzdan qirqib tashlaymiz va hosil boʻlgan soʻzni (dastlabki harfiga mos) lugʻatdan 
qidiramiz. Old qoʻshimchalarni to’plami sifatida 
–alla, –ba, –bad, –bar, –be, –bo, –dar, –ham, –no, –ser, 
–xush 
elementlarini kiritib olamiz. Quyidagi 1-rasmda birinchi yondashuv uchun algoritm keltirilgan: 
Rasm- 1: Old qoʻshimchani qirqish algoritmi 
tahlil uchun kiritilgan soʻz 
old qoʻshimchalar toʻplami 
alohida faylda saqlangan soʻzlar toʻplami
Ikkinchi yondashuvga asosan, old qoʻshimcha va old qoʻshimchaga oʻxshash harflar ketma-ketligi 
bilan boshlanuvchi soʻzlar lug‘ati yaratildi. Ushbu yaratilgan lug‘atdagi soʻzlar soni 1-jadvalda 
keltirilgan: 

Download 8,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   398




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish