Tildagi ayrim so’zlar shakily jihatdan, ayrimlari ma’no jihatdan, bir xillari esa talaffuzi jihatidan o’xshash bo’ladi

8. “Gapiruvchi soat” o‟yini. 
O‘yin maqsadi: harflar orqali so‘z tuzishga, raqamlarni to‘g‘ri harflar bilan 
almashtirishi orqali so‘zlar yasashga, ziyraklikka o‘rgatish, o‘quvchi nutq boyligini 
oshirish, diqqatini, sezgirligini oshirishdan iborat. 
O‘yin  qoidasi:  Soat  minutlari  orasiga  harflar  rangdor,  yorqin  rangda 
yopishtirilgan.  O‘qituvchi  magnit  doskada  turli  raqamlardan  bir  nechtasini 
ko‘rsatadi. O‘quvchilar turli harflardan so‘z tuzishlari kerak. Qaysi o‘quvchi so‘zni 
birinchi bo‘lib aytsa, ball yig‘ib boradi. 
O‘yinning borishi: 
O‘qituvchi ―gapiruvchi soat‖ ni qanday gapirtirish zarurligini tushuntiradi. 
Magnit doskada tartibsiz raqamlar jonlanadi. 
Raqamlarga  mos  harflarni  mos  so‘z  bilan  almashtirgan  o‘quvchi  magnit 
doskada o‘z javobini ifodalaydi. 
O‘yin  shu  tarzda  davom  ettiriladi.  Ayniqsa,  bu  o‘yinni  1-sinfda  ―Savod 
o‘rgatish‖  davrida  qo‘llash,  o‘quvchining  bilim  olishga  bo‘lgan  ishtiyoqini 
kuchaytiradi, mustaqil fikr yuritishga undaydi. 
Masalan, o‘yin shunday tashkil etilishi mumkin: 
 
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
11 
12 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
 10 
а 
n
 
о
 
k
 
i 
 
l 
           
d 
                              
m
 
                     
                  
t 
 
   
                v 
 
b 

---

 
75 
 
1) 12, 2, 11, 2, 3 
v, a, t, a, n 
Vatan 
2) 2, 3, 4 
a, n, o 
ona  
3) 2, 4, 11 
a, o, t 
ota  
4) 6, 7, 8, 10, 6 
i, l, b, m, i 
bilim  
5) 2, 5, 8, 10, 11, 2 
a, k, b, m, t, a 
maktab 
     2-bob  Xulosasi. 
   Hozirgi    vaqtda    dars    samaradorligini    oshirishga    juda    katta    e‘tibor  
qaratilmoqda.  Darsga    o‘quvchilarni      qiziqishlarini    oshirish    uchun    ko‘rib  
o‘tilganidek  bir  qator ta‘limiy  o‘yinlar   joriy  qilingan. Bu  o‘yinlar  o‘quvchi  
zerikishini,  diqqtini  susayishini, e‘tiborsizlikni  oldini  oladi. Hozirda  darslarga 
o‘quvchi  erkinligini  ta‘minlash  bosh  vazifa  sanaladi.  
 Yuqorida  biz    ko‘rib  o‘tgan    o‘yinlar  boshlang‘ich    sinf    ona    tili    darslari  
uchun    mo‘ljallangan    bo‘lib,  bu    o‘yinlar    o‘quvchi    dunyoqarashini   boyitishda, 
ularni    darslarga    qiziqishini    orttirishda,  ko‘nikma  va  malakalarni  
barqarorlashtirishda  muhim o‘rin  tutadi.   
Ta‘lim    sifatini    oshirishda    bir    qator    metod    va    usullar    ishlab    chiqilgan. 
Mahoratli    pedagog    bu  metodlardan    qayerda,    qachon    va    qaysi    darslarda  
qo‘llash    o‘rnini    juda    yaxshi    biladi.    Shu    bilan    birga    ta‘limga    taqdim  
etilayotgan    turli    xil    didaktik    o‘yinlarning    ham    o‘z    o‘rni    o‘z    vazifasi    bor. 

---

 
76 
Albatta    har    bir    didaktik  o‘yinning    maqsadi  o‘quvchi    bilim    sifatini    oshirish,  
dunyoqarashini  kengaytirishga  qaratilgan. Biz  ko‘rib  o‘tgan  o‘yinlar o‘quvchi  
so‘z    boyligini    oshiradi,  og‘zaki  nutqini    rivojlantiradi,  avval  olgan    bilimlarini  
mustahkamlaydi,      bilganlarini    esga    oladi,  ziyrakligini  oshiradi,  tengdoshlari  
oldida  o‘z  qobilyatini  namoyon    qilishga    imkon    beradi.  Didaktik    o‘yinlar 
mavzuni    o‘quvchilarga    oson  yetkazib    berishimizda    ham    yordam  beradi. 
O‘quvchilar  faolligini  oshiradi.  
 Ta‘limga    yangi    texnologiyalarning    kirib    kelishi    darsga  bo‘lgan    talabni  
yanada    oshirdi.  Endi    biz    faqat  mavzu    bilan    cheklanmay,  atrofdagi  
o‘zgarishlardan    ularni    xabardor    qilishimiz,    ta‘limni  zamonaviylashtirishimiz, 
qotib    qolgan    fikirlardan  yiroqlashtirishimiz    kerak.  Buning    uchun  o‘qituvchi 
zamonaviy    bilimga  ega,  mahoratli    pedagog  bo‘lishi    talab    qilinadi.  Didaktik  
o‘yinlarni  o‘z  o‘rnida    qo‘llay    bilishimiz,  bolalarni    darsga    jalb    qilishimizda, 
o‘ylagan  maqsadimizga  erishishimizda bizga yordam beradi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
77