Til ijtimoiy hodisa. Fonetika

 

10-§. Dunyo tillari va ularning tasnifi 

 

Dunyo  tillari.  Birlashgan  Millatlar  Tashkilotining  maorif,  fan  va  madaniyat 

masalalari  bilan  shug‗ullanuvchi  muassasasi  bo‗lmish  YUNESKOning 

ma‘lumotiga  ko‗ra,    yer  yuzida  5600  ta  til  mavjud  ekan.

15

 Bu  tillarda 

gaplashuvchilar  soni  bir-biridan  juda  katta  farq  qiladi.  Masalan,    200  tilning  har 

birida  1  milliondan  ortiq,  70  tilning  har  birida  5  milliondan  dan  ziyod,  faqat  13 

tilning    har  birida  50  milliondandan  ortiq  kishi  gaplashadi.  Qolgan  tillarining  har 

birida  esa    1  milliondan  kam  kishi  o‗zaro  muloqotga  kirishadi.  Shunday  tillar 

borki, ular 100-200 kishidan iborat bo‗lgan qabilaning tili hisoblanadi. Dunyodagi 

eng yirik 13 ta til quyidagilardir: xitoy tili  (1 mlrd. odam gaplashadi), ingliz (400 

mln.), hind tili va unga yaqin urdu tili (300 mln.), ispan tili (280 mln.), rus tili (220 

mln.),  indoneziya  tili  (160  mln.),  arab  tili  (160  mln.),  portugal  tili  (140  mln.), 

yapon tili (120 mln.), nemis tili (100 mln.), fransuz tili (95 mln.). Bu tillarda dunyo 

aholisining  uchdan  ikki  qismi  muloqot  qiladi.  Bu  tillardan  6  tasi,  ya‘ni  ingliz,