Тижорат банкларининг даромадлари ва харажатлари, банк фойдасини ошириш муаммолари

Тижорат банкларида даромадлар ҳисоби

Банкларнинг даромадларини ҳисобини тадқиқ қилишдан олдин банк даромадларининг таркиби ва унинг шаклланишини кўриб чиқиш мақсадга мувофиқ бўлади.

Тижорат банкларининг янги қабул қилинган бухгалтерия ҳисобварақлар режасини қараб чиқадиган бўлсак бу ерда даромадлар қуйидагича таснифланади.

2.1-расм. Тижорат банкларида даромадларнинг таркибланиши.¹⁷

Банк даромадларини шакллантириш тартиби ЧЕКИ АТБ «Hamkorbank» мисолида кўриб чиқсак.

2.1-жадвал ЧЕКИ АТБ «Hamkorbank»нинг даромадлари таркиби¹⁸

№	Банк даромадлари	2014 йил		2015 йил		Ўзгариши (+/-)
		млн. сўм	улуши, % да	млн. сўм	улуши, % да		млн. сўм	улуши , % да
1	Фоизли даромадлар	190310	65,6	280225	65,1		89915	47,2
2	Фоизсиз даромадлар	99758	34,4	150320	34,9		50562	50,7
3	Жами даромадлар	290068	100	430545	100		140477	48,4

¹⁷ Муаллиф томонидан тузилди
2.1-жадвал маълумотларидан кўриниб турибдики ЧЕКИ АТБ
«Hamkorbank» даромадлари 2015 йилда 430,5 млрд. сўмни ташкил қилган ва 2014 йилга нисбатан 140,5 млрд. сўмга кўпдир. Фоизли даромадлари 2015 йилда 280,2 млрд. сўмни яъни жами даромаднинг 65,1 %ини ташкил қилган. Фоизсиз даромадлари 150,3 млрд. сўмни яъни жами даромаднинг 34,9 % ини ташкил қилган. Фоизли даромаднинг жами даромаддаги улуши ўсиш тенденциясига эга бўлган. Ушбу ҳолат банк учун ижобий деб айтиш мумкин, чунки банкнинг фоизли даромади асосий фаолияти билан боғлиқ бўлиб унинг улуши 70-75 фоизни ташкил қилса мақсадга мувофиқ бўлади.
Энди банк даромади ҳисобида уни ташкил қилувчи фоизли даромадлар таркиби ўрганилади.