Tijorat banklari faoliyati menejmentida marketing usullarini takomillashtirish

10-rasm. Mijoz uchun kurash va unga ta’sir etuvchi omillar¹¹.
Yuqoridagi chizmadan ko‘rinib turibdiki, mijozlarni o‘ziga jalb etish banklar tomonidan ko‘rsatiladigan bank xizmatlarining ko‘lami, sifati va bahosiga uning bank va mijoz uchun samaradorligiga, qo‘shimcha servis hamda reklamaga bog‘liqdir.
Bank boshqaruvi va mutaxassislar salohiyati inson faktorini tashkil etadi. Bank kapitalining yetarliigi va sifati hamda bankning likvidliligi uning barqaror faoliyatidan dalolat beradi va mijozlar ishonchiga sabab bo‘ladi. Resurslar barqarorligi, aktivlar sifati ishonchli faoliyat zamiridir. Foydalilik ko‘rsatkichlari bank aksionerlari ko‘zlagan asosiy maqsad hisoblanadi. Bank faoliyatida raqobatning xarakteri bozor xarakteri bilan belgilanadi. Katta shaharlarda va sanoati rivojlangan hududlarda ko‘p banklar, bank bo‘limlari va filiallari mavjud bo‘lib, u yerda mijozlarning bozor qonuni bo‘yicha raqobat rivojlanadi. Ushbu omil esa tijorat banklari marketingini ishlab chiqishda quyidagi vazifalarni bajarishni talab etadi:
1. Mavjud va kelajakdagi bank xizmatlar bozorini belgilash;
2. Iste‘molchilar talabini to‘laroq qondirish maqsadida bank xizmatlari bozorida aniq yo‘nalishlarni aniqlash;
3. Mavjud va kelajakdagi bank xizmatlari bozorida yangi xizmatlar turlarini joriy etish bo‘yicha qisqa va uzoq muddatli maqsadlarni belgilash;
4. Bank xizmatlari bozorida yangi bank xizmat turlarini amaliyotga kiritish va u yuzasidan bank nazoratini olib borish bo‘yicha dasturni ishlab chiqish.
Banklarda strategik menejmentda turli marketing konsepsiyalari qo‘llanilishi mumkin. Ushbu konsepsiyalar quyidagilardan iborat:
-ishlab chiqarish yoki bank texnologiyalarini takomillashtirish konseptsiya;
-mahsulot yoki bank xizmatlarini takomillashtirish konseptsiya, -savdo yoki tijorat faoliyatini intensifikatsiyalash konseptsiya.
-an‘anaviy marketing konseptsiya. Bank mahsuloti – bu bankning aktiv va passiv operatsiyalari bo‘yicha xizmatlar majmuidir.
Biz keltirgan marketing usullari turli guruhlarga ajratiladi. Tabaqalashtirishda bank xizmatlari iste‘molchilarini ijtimoiy-iqtisodiy va demografik omillarga asosan guruhlash amalga oshiriladi. Bozorni segmentlashda esa bank xizmatlar bozorida iste‘molchilarni talablarining xususiyatlari va takliflari asosida bo‘lish amalga oshiriladi. Biz buni quyidagi chizmada keltiramiz.