Tibbiyotda axborot texnologiyalari

 
Parametrsiz protseduralar 
Yuqorida aytib o‗tganimizdek, protsedura hisoblab bergan 
natijalar uning faktik parametrlari orqali asosiy dasturga uzatiladi. 
Lekin, ayrim paytlarda protsedura parametrsiz ham bo‗lishi 
mumkin. Bu holda asosiy dasturning barcha parametrlari 
protsedura parametrlari rolini bajaradi. Parametrsiz protsedurada 
ham protseduraning barcha bo‗limlari saqlanib qoladi, faqat 
parametrlar ro‗yxatigina qatnashmaydi. 
Protseduralarni aniqlash va ulardan foydalanishni quyidagi 
misol sirtida ko‗rib chiqaylik: 
Misol: u =max (x + y, x * y), v = max ( 0.5, u) – berilgan x va 
y haqiqiy sonlardan foydalanib u va v qiymatlarni aniqlash. 
bu yerda x, u – qiymatlari kiritiladigan haqiqiy tipli 
o‗zgaruvchilar. 
1. Masalani yechish dasturining protseduradan foydalanmay 
tuzilgan holi: var 
x, y, u, v: real; a, b, s: real; begin 
{x, u – miqdorlarni kiritish}; x := StrToFloat(Edit1.Text); y := 
StrToFloat(Edit2.Text); a := x + y; b := x * y; if a > b then S := a 
else S := b; u := S; 
a := 0.5; b := u; 
if a > b then S := a else S := b; 
v := S; 
{olingan natijalar}; 
ShowMessage(FloatToStr(u)+‘ ‗+FloatToStr(v)); end; 

---

E‘tibor bersangiz, dasturdagi shartli operator ikki marta 
takrorlanib, bir xil ish bajardi. 
Masalani yechish dasturini parametrsiz protseduradan 
foydalanib tuzilgan holi (endi yuqoridagi dasturda yo‗l qo‗yilgan 
kamchilikni protseduralar orqali tuzatishga harakat qilamiz): 
var 
x, y, u, v: real; a, b, S: real; procedure max1; begin 
if a > b then S := a else S := b; end; 
begin 
x := StrToFloat (Edit1.Text); y := StrToFloat (Edit2.Text); 
a := x + y; b:=x * y; 
max1; {max1 protsedurasiga 1-marta murojaat qilinmoqda} 
u := S; 
a := 0.5; b := u; 
max1; {max1 protsedurasiga 2-marta murojaat qilinmoqda} 
v := S; 
ShowMessage (FloatToStr(u)+‘ ‗+FloatToStr (v)); end; 
Asosiy dasturning operatorlar qismida ikki marta yozilgan 
max1 parametrsiz protsedurasiga murojaat, e‘lon qilingan 
protsedurani ikki marta asosiy dasturga olib kelib ishlatishni 
tashkil qiladi. E‘tibor berilsa, ikkinchi dastur birinchi 
protsedurasiz tuzilgan dasturga ko‗ra ixchamroq va soddaroqdir. 
Biz kiritgan protsedura hozircha faqat ikkita haqiqiy son ichidan 
kattasini aniqlab berdi, xolos, shuning uchun dastur matnining 
hajmini kamaytirishdan erishgan yutuq salmoqli bo‗lmadi. Lekin, 
protseduralar asosan ko‗p hajmli matndagi amallarni, vazifalarni 
bajarishga mo‗ljallanadi va bu holda erishilgan yutuq salmog‗i 
ancha yuqori bo‗ladi. 
Parametrsiz protseduraning asosiy kamchiligi, uning asosiy 
dasturga va undagi ma‘lum parametrlarga bog‗lanib qolganligidir.