Tibbiyotda axborot texnologiyalari

 
Delphida protseduralar va funksiyalar. 
Programma tuzish jarayonida uning turli joylarida ma‘nosiga 
ko‗ra bir xil, mustaqil xarakterga ega bo‗lgan va yechilayotgan 
asosiy masalaning biror qismini hal qilishni o‗z bo‗yniga olgan 
murakkab algoritmdan bir necha marotaba foydalanishga to‗g‗ri 
keladi. Masalan, matritsalarni ko‗paytirish, matritsani vektorga 
ko‗paytirish, chiziqsiz tenglamani yechish, chiziqli algebraik 
tenglamalar tizimini yechish, faktorial hisoblash, yig‗indi 
hisoblash va hokazo kabi masalalarni hal qilish algoritmlari juda 
ham ko‗p masalalarni yechishning bosh algoritmlarida qayta-
qayta, turli boshlang‗ich ma‘lumotlar bilan qatnashishi mumkin. 
Bunday 
hollarda, 
malakali 
dasturchi 
dastur 
matnini 
ixchamlashtirish, dasturning ishonchlilik darajasini oshirish, 
dasturni tahrir qilish(otladka)ni tezlashtirish va dasturning 
umumiyligini (universalligini) ta‘minlash uchun protsedura va 
funksiyalardan kengroq foydalanib, mukammal dastur yaratishga 
harakat qiladi. 
Protsedura va funksiyalar mustaqil dasturli obyektlar 
hisoblanadi. Bu mustaqil dasturli obyektni dasturchi o‗z xoxishiga 
va undan olinadigan natijalariga ko‗ra protsedura yoki funksiya 
ko‗rinishida aniqlashi mumkin. Odatda olinadigan natija yagona 
qiymatli bo‗lsa funksiyadan, olinadigan natijalar soni bir nechta 
bo‗lsa protseduradan foydalanish maqsadga muvofiqdir. 
Protsedurani yozish strukturasi xuddi asosiy dastur strukturasi 
kabi bo‗lib, faqat sarlavhalari bilangina farq qiladi xolos: 
procedure 
(); 
label ; 
const ; 
type ; 
var ; 
funksiyalar e‘loni>; begin 

---

; end; 
Protseduralar va funksiyalarni aniqlash asosiy dasturning var 
(o‗zgaruvchilarning tiplarini e‘lon qilish) bo‗limida bajariladi. 
Protseduradan dasturda foydalanish uchun uning ismi va faktik 
parametrlar ro‗yxati yoziladi. Shunda protsedura o‗ziga 
belgilangan ishni bajarib, o‗zining faktik parametrlari orqali 
asosiy dasturga o‗z natijasini beradi. 
Protseduraning e‘loni va unga murojaat qilishni keyinchalik 
ko‗riladigan misollar orqali o‗zlashtirib olamiz.