Tibbiyot kasbiga kirish

 

Antiseptika  (grek.  so’z  bo’lib    anti-  qarshi,  septika- 

yallig’lanish)  jaroxatga  yoki  to’qimaga  tushgan  mikroblarga 

qarshi  kurash  va  aseptika  (tozalik)  –  jaroxatga  infektsiya 

tushishini  oldini  olish.  Rejali  ravishda  qilinadigan  aseptika  va 

antiseptika  zamonaviy  xirurgiyaning  muhim  tamoyillaridan 

sanaladi.  Aseptika  antiseptika  bilan  birgalikda  steril  sharoitlar 

yaratishni 

ta’minlaydigan 

tadbirlarga 

asosan 

xirurglar 

faoliyatiga imkoniyatlar ochadi. Mikroblarni  rivojlanishi uchun, 

xayoti  uchun  qulay  sharoit  kerak,  ya’ni:  harorati,  osmotik 

bosimi va ion bir hilligi ta’minlanishi kerak. Klinik amaliyotda 

antiseptik 

vositalarni 

ishlatilganda 

mikroorganizimlarda 

moddalar  almashinuvi  va  strukturasi  buziladi.  Shu  tariqa 

antiseptik  vositalar  o’zining  bakteriosatik  ta’sirini  bildiradi. 

Agar  antiseptik  moddalar  mikrob  plazmasiga  kirsa  tarkibidagi 

oqsil  moddasini  ivishiga  olib    keladi,  o’z  yo’lida  mikrob 

xujayrasini o’limiga sabab buladi va bunda antiseptik moddalar  

o’zining bakteriolitik ta’sirini bildiradi.  

---

489 

 

  Antiseptik  omil    turlari  mikroorganizmga  ta’siriga  qarab 

bo’linadi: 

-  Mexanik 

-  Fizikaviy 

-  Kimyoviy 

-  Biologik 

 

Mexanik 

antiseptika 

–  bu  mexanik  yo’l  bilan 

mikroorganizmlarni jaroxatdan olib tashlashdir. 

 

Mexanik antiseptika usullariga quyidagilar kiradi: jaroxatga 

ishlov  berish    (jaroxatdan  yot  jismlarni,  yiringlarni,  va  qon 

laxtalarini  olib tashlash, xamda nekrozga uchragan to’qimalarni 

kesib olib tashlash tushuniladi.