Tibbiyot kasbiga kirish

Arterial bosim  

Arterial bosim bu tomirlar devoriga tushadigan qon bosimi 

bo’lib, arterial bosim yurakdan otilib chiqadigan qon miqdoriga, 

qon  oqimiga,  umumiy  periferik  tomirlarning  nechog’lik 

---

146 

 

qarshilik ko’rsatishiga, tomirlar devorining elastikligiga bog’liq. 

Sistolik  (maksimal),  diastolik  (minimal)  va  puls  arterial  bosimi 

farq  qilinadi.  

Sistolik  bosim  —  arterial  sistemada  chap  qorincha 

sistolasidan  keyin  paydo  bo’ladigan  puls  to’lqini  maksimal 

ko’tariladigan vaqtdagi bosim.  

Diastolik  bosim  esa  yurak  diastolasi  oxirida,  puls  to’lqini 

tushgan vaqtda yuzaga keladi.  

Sistolik  va  diastolik  bosim  o’rtasidagi  farq  puls  bosimi 

deyiladi.  

Arterial 

bosimni 

aniqlaydigan 

asboblardan 

simobli 

tonometr  —  Riva-Rochchi  apparata  eng  keng  tarqalgan. 

Shuningdek,  prujinali  va  elektron  tonometrlardan  ham 

foydalaniladi.  

Arterial  bosimni  tovushli  aniqlash  usuli  arteriya  manjetka 

bilan qisilganda tovushli fenomenlarni qayd qilishga asoslangan.  

Arterial  bosim  ma’lum  soatlarda,  yaxshisi  ertalab,  tushki 

ovqatgacha,  muayyan  tana  vaziyatida,  imkon  boricha  bir  xil 

havo haroratida o’lchanadi.