Tibbiyot instituti talabalari uchun



Download 6,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/577
Sana14.02.2022
Hajmi6,49 Mb.
#448516
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   577
Bog'liq
sud-tibbiyoti iskandarov-a.i.-kuldashev-d.r. lot-1

Professor 
N.S.Bokarius
(1869-1931)
Professor 
M.I.Rayskiy
(1873-1956)


Chet el sud tibbiyotiga doir ayrim ma’lumotlar
Agar sud tibbiyoti Rossiyada Petr 1 ning harbiy nizomiga ko’ra yuzaga 
kelgan bo’lsa, G’arbiy Evropada Karl V ning nizomiga ko’ra sud tibbiyoti fani 
paydo bo’ladi. Bu XVI asrning birinchi yarmida «Karolina» nomi bilan atalib, 
unda tibbiyot ekspertizasiga alohida o’rin berilgan.
«Karolina» da murdani ko’zdan kechirish bilan bog’liq hollarda, abort, bola 
o’ldirish, zaharlanish, o’limga olib keluvchi tan jarohatlari, shuningdek 
vrachlarning xatolarini aniqlashda qidiruv ishlarida jalb qilinishi zarurligi 
ko’rsatilgan.
Sud tibbiyotini jahonga mashhur qilgan eng muhim tarihiy manba sud 
tibbiyotiga aloqador Xitoy «Kompendiumi» bo’lib, bu «Si-Yuan-Lu» nomli asarda 
to’lig’icha aks ettirilgan. Asarni Sun-Tsi 1247 yilda yozgan. To’plam 5 kitobdan 
iborat: Birinchi 2 ta kitobda murda topilgan joyni birlamchi kuzatish masalasi 
to’g’risida gap ketadi. Bunda har xil chirish jarayonlari murdani ko’zdan 
kechirishga to’siq bo’lmasligi, ba’zan murda tanasining ayrim bo’laklari va 
suyaklari ham ko’zdan kechirilishi zarurligi ko’rsatilgan. Shuningdek, 3-kitobda 
jarohatlanishlarning tiriklik va o’lgandan keyingi, to’satdan o’lim, och qolib o’lish 
hamda yashin ta’siridagi o’limning sodir bo’lishi kabi masalalarni keltirilishi sud 
tibbiyoti ekspertizasining tarixi uchun katta ahamiyatga ega.
To’plamning 4 va 5 kitoblarida zaharlanishning har xil turlariga alohida 
o’rin ajratilgan. Zaharli moddalardan margumush, simob, kamfora va har xil 
zaharli o’simliklar bilan zaharlanishlar haqida etarlicha ma’lumotlar berilgan. 
Bundan tashqari, buerda murda dog’lari, murdani qotishi hamda yashin ta’sirida 
o’limning sabablari haqida ham gap ketadi.
Xitoy Kompendiumida yuqoridagilardan tashqari, zo’raki o’limning har xil 
turlari, jumladan o’tkir va o’tmas vositalar yordamida, mexanik asfiksiya (osib 
o’ldirish, bo’g’ib o’ldirish, cho’kish), yuqori harorat ta’sirida sodir bo’ladigan 
o’lim haqida ham ma’lumotlar keltirilgan. 
11



Download 6,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   577




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish