Tibbiyot instituti talabalari uchun

54 rasm. Tirab otishda qurol stvoli og’zining tamg’asi. 
Shtantsmarka
Tirab otishning ko’p uchraydigan doimiy belgilariga kirish teshigi joyidagi 
terining yorilishidir. Bunday yorilish asosan stvol kanalidan chiquvchi gazlar 
yordamida hosil bo’ladi (55 rasm).
Ba’zan tirab otishda kirish teshigi atrofidagi to’qimalarning ravshan-qizg’ish 
bo’yalishi ko’zga tashlanadi. Bu o’q dori gazlari va is gazidan karboksigemoglobin 
hosil bo’lishi bilan bog’liq.
Agar qurol stvolining og’zi to’liq tiralmagan bo’lsa, ammo butun yuzasi 
bilan faqat tegib turganda yuqorida keltirilgan belgilar kam rivojlangan bo’ladi. 
183

---

Bunda o’q dori gazlarining bir qismi teri bilan stvol og’zi orasiga kirib, kirish 
teshigi atrofida uncha katta bo’lmagan qurum qatlami hosil bo’lganligi ko’rinadi. 
Agar otish paytida qurol burchak ostida qo’yilgan bo’lsa bunday holatda o’q dori 
gazlari va qurum ochiq burchakning tagiga qisman yorib kirgan bo’ladi. Natijada 
uchburchak yoki oval shaklidagi dudlanish zonasi ko’zga tashlanadi. Shuning 
uchun ham kirish teshigi atrofida qurumning joylashuviga qarab otish paytida 
qurolning holati haqida fikr yuritish mumkin.