Tibbiy kimyo javoblari

 

 

59. 

Осмотик босим нима.

 

Osmos holatini to ‘xtatish uchun eritm aga ta ’sir ettirish zarur bo‘lgan bosim qiymatiga 

osmotik bosim

 (P) deyiladi. 

Osmotik bosim osmometr yordam ida o ‘lchanadi. Ilk bor osmometrni 1877

- yilda Pfeifer yasagan.

 

Erigan modda berilgan haroratda gaz holatida bo`lib eritma egallab turgan hajmga teng hajmni egallaganda ko`rsatishi 

mumkin bo

’

lgan bosimi osmotik bosim deyiladi. 

Bundan kelib chiqadiki, ideal eritmaning osmotik bosimini MendeleevKlapeyron рV 

=

RT tenglamasidan p 

ni π ga 

almashtirib hi

soblab topish mumkin ekan.  С

М

 

= 

 

𝑣

𝑉

   ekanligini hisobga olsak, Vant-

Gоff qonuning matematik ifodasini 

keltirib chiqaramiz:                  



 

=

 

сRT

 

bu erda: π –

 

osmotic bosim, с –

 molyar konsentratsiya, R 

–

 universal gaz doimiysi, T 

–

 absolut harorat. Demak, 

noelеktrоlitlar suyultirilgan eritmalarining оsmоtik bоsimi mоlyar kоnsеntratsiya (c) va absоlyut tеmpеraturaga (T) to`gri 

prоpоrtsiоnaldir.  Osmotik bosimiga qarab eritmalar 3 xil bo

'ladi: 1. gipotonik eritm a 

—

 osmotik bosimi standart 

eritmanikidan pastroq bo'ladi; 2. gipertonik eritm a 

—

 osm otik bosim i standart eritm anikidan yuqoriroq bo'ladi; 3. 

izotonik eritma 

—

 osmotik bosimi standart eritmaning osmotik bosimiga teng. 

---

@Mahmud_Yazdanov                                                   

Mahmud Yazdanov

     

[phone]