Tibbiy kimyo 1 qism 22 09 2019. indd

Bilimni sinab kо‘rish uchun testlar

1. Qaysi javobda noorganogen elementlar koʻrsatilgan?

А) О, Cu, Hg;   B) Al, Ba, As; 

D) Al, Hg, F;  

E) Cu, Fe, Na 

2. Qaysi reagent yordamida simob(II) ionini aniqlash mum-

kin?

А) NaCl;      B) KOH;      D) NaOH;      E) KI. 

3. Qaysi ion bariy ioni bilan rangli reaksiyaga kirishadi?

А) Cl

­

;      B) ОН

­

;      D) К

+

;      E) CrO

4

2­

. 

4. Stomatologiyada margimushning qaysi birikmasi qoʻlla-

nadi?

А) AsH

3

;

      

B) As

2

S

3

;

      

D) As

2

O

3

;

      

E) Na

2

AsO

3

.

5.  Odam  organizmida  ultrabiogen  elementlar  necha  %ni 

tahkil etadi(massa boʻyicha)?

А) > 10

­2

;      B) 10

­2

 – 10

­5

;      D) 10

­3

 – 10

­5

;

        

E) 10

­3

 – 10

­7

.

6. Rentgenologiyada qoʻllanadigan moddani koʻrsating.

А) CaSO

4

;

       

B) BaSO

4

;       D) Na

2

SO

4

;

        

E) K

2

SO

4

. 

7.  Tibbiyotda  gips  boylagich  sifatida  qoʻllanadigan  mod-

dani koʻrsating?

А) BaSO

4

;    B) CaSO

4

;    D) CaSO

4

·0,5H

2

O;   E) CaSO

4

·2H

2

O. 

8. Margumush bilan surunkali zaharlanish olib keladigan 

kasallik ...

A) “qora son” kasalligi;           B) itay­itay; 

D) kashina­beka kasalligi;       E) minamata kasalligi. 

9. “Sulema” formulasini koʻrsating:

А) AgNO

3

;     

 

B) Hg

2

Cl

2

;

        

D) HgCl

2

;      E) FeCl

3

.

10. “Lyapis” formulasini aniqlang:

А) Hg(NO

3

)

2

;      B) AgNO

3

;      D) AgCl;      E) HgCl

2

. 

---

Tibbiy kimyo / 1  

135

6

ANALITIK KIMYO

 Shifokor huzuriga bemor koʻrik uchun keldi. Bemor shifokorga 

tez­tez  asabiylashayotganini,  tana  mushaklari  boʻshashayotganini 

va tortishayotganini, suyakdagi ba’zi oʻzgarishlar haqida shikoyat 

qildi. Shifokor bemorni koʻzdan kechirdi va analiz uchun labora­

toriya koʻrigiga yoʻllanma berdi. 

 Bemor laboratoriyaga tahlil uchun 

qon va peshop topshirdi. Laboratoriya 

xodimi  qon  tarkibidagi  qator  element 

ionlari analizini bajardi. Bu analiz 

natijalari shifokorga yetkazildi. Tahlil 

natijalaridan bemor qoni tarkibida Ca

2+

 

ionlari yetishmasligi ma’lum boʻldi. 

Analitik kimyo – moddalarning si­

fat va miqdoriy tarkibini analiz qilishning nazariy asoslari va usulla­

rini oʻrganadigan fandir. Analitik kimyo sifatiy va miqdoriy analiz­

ga boʻlinadi. Sifat analizi modda yoki aralashma qanday elementlar, 

ionlar yoki funksional guruhlardan iborat ekanligini aniqlashga im­

kon beradi. Miqdor analiz esa modda yoki aralashmadagi bir yoki 

bir necha tarkibiy qismlar miqdorini aniqlash imkonini beradi.

Koʻpgina ilmiy ­ tekshirish laboratoriyalarida kimyoviy analiz 

usullaridan foydalaniladi. Tibbiyot, farmatseftika, tibbiy profilakti­

ka, laboratoriya diagnostikasi, ekologiya, agronomiya, oziq­ovqat 

sanoati va boshqa sohalarda shu sohalarga xos boʻlgan obyektlar: 

---

1-kurs talabalari uchun darslik

136

qon, siydik, me’da shirasi, dorivor moddalar, oziq­ovqatlar, oʻsim­

liklar, suv, havo, tuproq, odam va hayvonlar organizmidagi oʻzga­

rishlarni tekshirishda kimyoviy analiz usullari keng qoʻllaniladi.