Тиббиёт институтлари талабалари учун уцув адабиёти

П атол огик ан атом и яси. 
В а б о д а р у й б е р а д и г а н с т р у к т у р а
у з г а р и ш л а р и н и н г т а б и а т и г а
в а 
бу к а с а л л и к н и н г к л и н и к
у т и ш и г а к а р а б , у н и н г а в ж о л и б б о р и ш и д а уч д а в р т а ф о в у т
к и л и н а д и : 1) в а б о э н т е р и т и , 2) в а б о г а с т р о э н т е р и т и , 3) а л г и д
д а в р и .
В а б о энтерити
д а в р и д а и н г и ч к а и ч а к д е в о р и д а б о ш ­
л а н г а н с е р о з - г е м о р р а г и к я л л и г л а и и ш м а н з а р а с и к у з а т и л а д и .
И ч а к ш и л л и к п а р д а с и ш и ш и б , к о н г а т у л и б т у р а д и , кон 
к у й и л г а н ж о й л а р п а й д о б у л а д и , ш и л и м ш и к к у п и ш л а н и б
ч и к а д и ( г и п е р с е к р е ц и я ) .
В а б о гастроэнтеритида
ж а р а ё н меъ- 
д а г а х а м ^ т и б , м е ъ д а ш и л л и к п а р д а с и д а х а м с е р о з - г е м о р р а -

---

гик г а с т р и т м а н з а р а с и а в ж о л и б б о р а д и .
А л г и д д а в р и д а
у з г а р и ш л а р х а м м а д а н к уп и ф о д а л а н г а н б у л а д и . И н г и ч к а
и ча к ш и л л и к п а р д а с и д а г и д и с т р о ф и к у з г а р и ш л а р к у ч ай и б,
э п и т е л и а л х у ж а й р а л а р в а к у о л л а н а д и , м и к р о в о р с и н к а л а р и н и
й у к о т а д и , бир к и с м и куч и б т у ш а д и ( д е с к в а м а ц и я ) . Ш и л л и к
п а р д а л и м ф о ц и т л а р ва п л а з м а т и к х у ж а й р а л а р б и л а н ин- 
ф и л ь т р л а н а д и . Б е м о р л а р к у п и н ч а к а с а л л и к н и н г а л г и д д а в р и ­
д а у л и б к о л а д и . У л г а н л а р н и н г к у р и н и ш и ж у д а х а р а к т е р л и
б у ла д и . О д а м а н ч а озиб, а й н и к с а , л у н ж л а р и в а к у з л а р и ич- 
ичига т орт и б, б у р ни б и л а н э н г а г и ч у ч ч а й и б ч и к и б к о л а д и .
Т и ш л а р и к и с и л г а н , к о р н и и ч и г а т о р т г а н , м у с к у л л а р и н и н г
к о н т у р л а р и ж у д а б ил и н и б т у р а д и г а н б у л а д и ,
м у р д а н и н г
Х а м м а м у с к у л л а р и ё гоч да й к о т и б к о л а д и . Ш у н г а к у р а у л г а н
к и ш и н и н г ж а с а д и ж у д а к у ч л и , м у с к у л л а р и б а к у в в а т о д а м
ж а с а д и г а у х ш а й д и ( г л а д и а т о р в а з и я т и ) . Т у р л и т у к и м а л а р
к у з д а н к е ч и р и л г а н и д а у л а р н и н г с у в и к о ч иб , б а д а н т е р и си ,
а й н и к с а к у л б а р м о к л а р и т е р и с и к у р у к , а ж и н б о с г а н б у л а д и
( к и р ч и а ё л кУли). Б а р м о к л а р б у к и л г а н б у л и б а к у ш е р к у л и г а
у х ша б к е т а д и г а н х о л а т д а
т у р а д и ,
м у с к у л л а р к а т т и к ва 
к о р а й г а н б у л а д и . С ер о з п а р д а л а р к у р у к б у л и б , с о в у н с у р и б
к у й и л г а н д е к с и р г а н ч и к ш и л и м ш и к с и м о н ю п к а к а р а ш б и л а н
к о п л а н а д и , бу п а р д а л а р г а кУл у р и л с а , у ш а ш и л и м ш и к и н г и ч ­
ка и п л а р к у р и н и ш и д а ч у з и л и б ч и к а в е р а д и .
В а б о б и л а н о г р и г а н к а с а л д а с е р о з б у ш л и к л а р д а г и суюк -
лик, ко н , к у ю к л а ш и б к о л а д и ( а н г и д р е м и я ) , п е р и ф е р и и к о н д а -
ги э р и т р о ц и т л а р сонининг к у п а й и б к о л и ш и ( п о л и ц и т е м и я
б у ­
ли ш и ) х а м ш у н д а н д а р а к б е р а д и .
К а с а л л и к ж а р а ё н и а в ж о л и б б о р г а н и с а й и н и ч а к д а г и па- 
т о л о г о а н а т о м и к у з г а р и ш л а р з у р а й и б б о р а д и . И ч а к ж у д а д а м
булиб, д е в о р и ш и ш а д и ва к о н г а т у л и б т у р а д и , к у п и н ч а к он
т а л а ш л а р х а м п а й д о б у л а д и . И ч а к ф о л л и к у л я р а п п а р а т и ш и ­
шиб ч и к а д и . И ч а к ш и л л и к п а р д а с и д а к а р а ш л а р х а м п а й д о
б у л а д и ( в а б о - д и з и н т е р и т и к ж а р а ё н ) , ш и л л и к п а р д а н и н г бур-
м а л а р у ч ид а г и к и с м и с а ф р о б и л а н б у я л и б к о л а д и .
И ч а к с у ю к л и г и ж у д а к у п а й и б , г у р у ч к а й н а т м а с и к у р и н и -
ши г а к и р и б к о л а д и , унинг р а н г и о к и ш ё к и г у ш т с е л и р а н г и д а
б у л а д и . А х л а т н и н г р ан ги у ч а д и . М и к р о с к о п б и л а н т е к ш и р и б
к у р и л г а н и д а и ч а к с у ю к л и г и д а к у ч и б т у ш г а н б и р т а л а й э п и ­
т е л и а л х у ж а й р а л а р , ш и л и м ш и к в а г и ж - г и ж в и б р и о н л а р т о п и ­
л ад и. И ч а к ш и л л и к п а р д а с и д а в о р с и н к а л а р в а Л и б е р к ю н
б е з л а р и
э п и т е л и й с и н и н г к у п л а б
д е с к в а м а ц и я г а
у ч р а г а н и
к у з г а т а ш л а н а д и . Э п и т е л и а л к о п л а м д а н м а х р у м б у л г а н в о р ­
с и н к а л а р г у л л а б б у л г а н м о м а к а й м о к ут б о ш ч а с и г а у х ш а б к е ­
тади.
П а т о л о г о а н а т о м и к т е к ш и р и ш м а х а л и д а т о п и л а д и г а н б о ш ­
к а у з г а р и ш л а р ж у м л а с и д а н к у й и д а г и л а р н и а й т и б у т и ш ке-

---

р а к : 1) ут п у ф а г и а н ч а к е н г а й и б , ш и л л и к п а р д а с и д а к а т а р а л
у з г а р и ш л а р б о ш л а н а д и . У т с у ю к л и г и т и н и к ва оч р а н г л и
б у л и б к о л а д и ( « о к с а ф р о » ) ; 2) с ф и н к т е р л а р ф а л а ж г а у чр а й д и
( а н у с д а н и к к и т а
б а р м о к б е м а л о л у т а д и г а н б у л и б к о л ад и) ;
3) б о ш м и я ва о р к а м и я н е р в х у ж а й р а л а р и д а д и с т р о ф и к , не- 
к р о б и о т и к у з г а р и ш л а р п а й д о б у л а д и ; 4) ю р а к н и н г нерв ту- 
г у н л а р и г а ши ш к е л и б , у л а р г а кон к у й и л а д и в а д е з и н т е г р а ­
ц и я б о ш л а н а д и ; ю р а к и л в и л л а б к о л а д и ; 5) н е к р о т и к н еф р о з 
к у з а т и л а д и , б у й р а к ш и ш и б , к о н г а т у л г а н б у л а д и , п а р е н х и м а ­
си к а п с у л а т а г и д а н д у м п а й и б ч ик иб т у р а д и ; 6) т а л о к к и ч р а й ­
иб, к а п с у л а с и б у ж м а й и б к о л а д и , бу н а р с а су в й у к о л г а н ин и ,
я ъ н и к о н м а с с а с и к а м а й и б к о л г а н л и г и н и к у р с а т а д и . Т а л о к
м а р к а з и й а р т е р и я л а р и г о м о г е н л а ш и б , э н д о т е л и й с и д е с к в а м а -
ц и я г а у ч р а г а н б у л а д и ; 7) у п к а н и н г р а н г и учиб, к у р у к ш а б т у ­
р а д и , б а ъ з а н у н д а к о н к у й и л и б к о л г а н ж о й л а р б у л а д и . Б р о н ­
х о п н е в м о н и я б о ш л а н и б , э к с с у д а т д а в и б р и о н л а р т о пи л и ши
м у м к и н . Б у н д а ф и б р и н к а м м и к д о р д а т о п и л а д и , т о м и р л а р
д е в о р и г а ф и б р и н с и н г и г а н б у л а д и . Э п и т е л и й н е к р о з г а учраб,
к у ч и б т у ш а д и .