Тиббиёт институтлари талабалари учун уцув адабиёти

К а с б г а а л о к а д о р к а с а л л и к л а р и ш л а б ч ик, ар иш мух;итидаги
з а р а р л и в а нок , у л ай о м и л л а р т а ъ с и р и д а п а й д о б у л а д и г а н к а ­
с а л л и к л а р тоифасига к и р ад и .
Э т и о л о г и к о м и л л а р н и н г т у р и г а к а р а б к а с б к а с а л л и к л а р и -
нинг к у й и д а г и б е ш г ур у х и т а ф о в у т к и л и н а д и :
1) и ш л а б
ч и к а р и ш д а г и к и м ё в и й о м и л л а р т а ъ с и р и д а н п а й д о б у л а д и г а н
к а с а л л и к л а р ;
2) 
х а р
хи л 
ч а н г л а р
т а ъ с и р и д а н
п а й д о
б у л а д и г а н к а с а л л и к л а р ( п н е в м о к о н и о з л а р ) ; 3) ф и з и к о м и л ­
л ар ; 4) б и о л о г и к о м и л л а р т а ъ с и р и д а п а й д о б у л а д и г а н к а с а л ­
л и к л а р ; 5) а й р и м о р г а н ва с и с т е м а л а р н и н г х а д д а н т а ш к а р и
з у р и к к а н и г а а л о к а д о р к а с с а л л и к л а р .

---

С А Н О А Т Д А У Ч Р А Й Д И Г А Н К И М Ё В И Й З А Х . А Р Л А Р Д А Н П А Й Д О
Б У Л А Д И Г А Н К А С А Л Л И К Л А Р
Б у к а с а л л н к л а р ж у м л а с и г а с а н о а т в а к и ш л о к х у ж а л и г и д а
и ш л а т и л а д и г а н т у р л и з а х а р л и м о д д а л а р д а н б и р д а н и г а ва су- 
р у н к а с и г а з а х а р л а н и ш о р к а с и д а к е л и б ч и к д д и г а н к а с а л л и к -
л а р к и р а д и .
К у р г о ш и н , м а р г а н е ц , м а р г и м у ш ( м и ш ь я к ) в а
у н и н г б и р и к м а л а р и , азот о к с и д л а р и , ф о с ф о р в а у н и н г
6
ирик-
м а л а р и , с и н и л к исл ота
в а б о ш к а л а р к а с б к а с а л л и к л а р и г а с а ­
б а б б у л а о л а д и г а н м о д д а л а р д а н д и р . К и ш л о к х у ж а л и г и д а
к е н г к у л л а н и л а д и г а н
и н с е к т и ц и д л а р
в а
пестици. длар
х а м
о д а м л а р н и н г з а х а р л а н и б к о л и ш и г а с а б а б б у л и ш и мумкин.
О д а м з а х а р л а н г а н и д а , я ъ н и и н т о к с и к а ц и я м а х а л и д а т ур л и 
о р г а н в а с и с т е м а л а р я к к а х о л д а ёки бир к а н ч а с и б и р г а л и к д а
з а р а р л а н а д и .
Б а ъ з и з а х а р л и м о д д а л а р м а ъ л у м о р г а н в а с и с т е м а л а р н и -
г и н а з а р а р л а н т и р и ш х о с с а с и г а эга , я ъ н и у л а р н и н г т р о п л и к
х о с с а с и бор. М а с а л а н , х л о р л и у г л е в о д о р о д л а р д а н з а х а р -
л а н г а н д а а с о с а н ж и г а р з а р а р л а н с а , т а р к и б и д а б е н з о л хал- 
к а с и б у л а д и г а н м о д д а л а р б и л а н з а х а р л а н и ш д а к.он я р а т и ш
о р г а н л а р и , н а р к о т и к л а р б и л а н з а х а р л а н и ш д а э с а н е р в с и с т е ­
м а с и в а ж и г а р з а р а р л а н а д и ва х о к а з о . П е с т и ц и д л а р б и л а н
з а х а р л а н и ш д а ички о р г а н л а р н и н г д е я р л и х а м м а с и з а р а р л а -
ниб, к е й и н у л а р д а ф и б р о з п а й д о б у л и б б о р а д и . С п и р а л ор га н
в а в е с т и б у л я р а п п а р а т н и н г р е ц е п т о р л а р и х а м а л ь т е р а ц и я г а
у ч р а й д и , п е с т и ц и д л а р г а я к и н ю р а д и г а н о д а м л а р д а к у л ок -
н ин г э ш и т м а й к о л и ш и г а ( о т о т о к с и к о з л а р г а ) а с о с а н шу н а р с а
с а б а б б у л а д и . З а х а р л и х и м и к а т л а р б и л а н з а х а р л а н и ш д а
м а р к а з и й н е р в с и с т е м а с и д а г и м и к р о с т р у к т у р а л а р н и н г х а м ­
м а с и з а р а р л а н а д и . Б у н д а у ч р а й д и г а н д и с т р о ф и к у зг а р и ш-
л а р г а , б и з д а г и м а ъ л у м о т л а р г а к у р а , и к к и о ми л: г е м о д и н а м и -
к а н и н г и з д а н ч и к и ш и в а з а х а р л и х и м и к а т л а р н и н г т уг ри да н-
т у г р и м и я т у к и м а с и г а т а ь с и р к у р с а т и ш и с а б а б б у л а д и .
С А Н О А Т Д А У Ч Р А Й Д И Г А Н Ч А Н Г Л А Р Д А Н П А Й Д О
Б У Л А Д И Г А Н К А С А Л Л И К Л А Р