Тиббиёт институтлари талабалари учун уцув адабиёти

и р с и й
м о й и л л и к
б у л и ш и
а л л а к а ч о н а н и к л а н г а н . К а с а л л а р н и н г ^ г и л - к и з л а р и
в а н а б и р а л а р и о р а с и д а бу д а р д н и н г н и с б а т а н к у п р о к у ч р а ­
ши, д и з и г о т э г и з а к л а р д а н к у р а к у п р о к м о н о з и г о т э г и з а к л а р -
н ин г б ир й у л а к а с а л л а н и ш и с и н г а р и х а м м а г а м а ъ л у м фак т-
л а р а н а ш у н д а й м о й и л л и к т ^ г р и с и д а ф и к р ю р и т и ш г а асос.
б у л а д и . Р е в м а т о и д а р т р и т н и н г а в ж о л иб б о р и ш и H L A — D P 4 
га б о г л и к д е б х и с о б л а н а д и .
П а т о л о г и к а н а т о м и я с и . Р е в м а т о и д а р т р и т с и с т е м а доира -
с и д а г и к а с а л л и к б у л и б, у н д а т а л а й г и н а о р г а н в а т у к и м а л а р
п а т о л о г и к ж а р а ё н г а т о р т и л и б к е т а д и . Б и р о к ,
у и л б у аутоим­
м у н к а с а л л и к н и н г х а р а к т е р л и х у с у с ия ти а с о с а н б р г и м л а р н и
ши к ас тл а нт и р и ш и , ш и к а е т л а н т и р г а н и д а х,ам с и м м е т р и к ра-
в и ш д а ш и к а с т л а н т и р и ш и д и р .
К у л ва о ё к п а н ж а л а р и н и н г бу- 
г и м л а р и , б и л а г у з у к , т и з з а , ч а к к а - п а с т к и ж а г , т у ш - у м р о в бу- 
г и м л а р и , э ш и т у в с у я к ч а л а р и н и н г б у г и м л а р и , х и к и л д о к тогай- 
л а р и , у м у р т к а б у г и м л а р и , у м у р т к а п о г о на с и б ^ й и н булими 
б у г и м л а р и к у п р о к з а р а р л а н а д и .
Ж а р а ё н с и н о в и а л п а р д а н и н г н о с п е ц и ф и к я л л и г л а н и ш и
( с и н о в и т ) т а р и к а с и д а б о ш л а н а д и , бу х и л д а г и я л л и г л а н и ш си- 
н о в и о ц и т л а р ва п а с т р о к д а ж о й л а ш г а н б и р и к т и р у в ч и т у к и м а ­
н и н г б у р т и б , г и п е р т р о ф и я г а у ч р а ш и б и л а н т а ъ р и ф л а н а д и .
К а с а л л и к з у р а й и б б о р иб , с у р у н к а л и ш а к л и г а а й л а н и б кетга- 
н и д а:
1
) с и н о в и а л п а р д а х у ж а й р а л а р и п р о л и ф е р а ц и я г а уч­
р а б , п о л и с а д т у з и л м а л а р х о с и л б у л а д и ;
2
) с и н о в и а л п а р д а ­
н ин г
г и п е р т р о ф и я с и
в а
т у к с и м о н
у с и ш и
б о ш л а н а д и ; 3) 
т у к и м а п л а з м а т и к х у ж а й р а л а р , л и м ф о ц и т л а р б и л а н и н ф и л ь т р ­
л а н и б , п е р и в а с к у л я р е н г л и к л а р в а л и м ф о й д ф о л л и к у л а л а р
п а й д о б у л а д и ; 4) м а ъ л у м ж о й л а р г а ф и б р и н о и д у т и р и б к о л а ­
ди; 5) у м о к ли н е к р о з л а р п а й д о б у л а д и ^ 6 5 - р а е м ) .
С и н о в и а л п а р д а т у к с и м о н у с и б б о р иб , б у г и м т о г ай и н и н г
ю з а с и н и п а н н у с ( ё п к и ч ) к у р и н и ш и д а к о п л а б б о р а д и , бу нарса

---

65- р а е м . Р е в м а т о и д а р т р и т д а у ч р а й д и г а н
С у р у н к а л и с и н о в и т .
ч а к а л а н г а н ж о й л а р
( э р о . ч и я л я р ^
в а т о г а й д а ё р и к л а р п а й д р
б х д и ши г а .
- к е л ад и. С у б а р т и к у л я р с у я к х а м д е с т р у к ц и я г а
ДЗРАЩИ 
мумк ин .
П и р о в а р д - н а т и ж а д а ,
п а н н у с
б ^ г и м
б у ш л и г и н и б у т у н л а й т у л д и р а д и - д а ,
к е й и н
ф и б р о з
п а й д о
б у л и б , к а л ь ц и ф и к а ц и я б о ш л а н а д и . Б у г и м б у ш л и г и н и н г би- 
т и ш м а л а р б и л а н б а т а м о м б и т и б к е т и ш и ф и б р о з - а н к и л о з б о ш ­
л а н и ш и г а о л и б , к е л а д и . О с т е о и д т у к и м а п р о л и ф е р а ц и я с и ос- 
т е о ц и т л а р ( с у я к у с и к л а р и ) в а
с у я к
а н к и л о з л а р и
п а й д о
б у л и ш и б и л а н б и р г а д а в о м э т и б б о р а д и .
К а с а л л и к н и н г и л к б о с к и ч и д а б у г и м б у ш л и к л а р и д а г и с и н о ­
в и а л с у ю к л и к х, а ж м н к у п а й и б . б у с у ю к л и к д а т а л а й г и н а нейт-
р о ф и л л а р , и мм у н к о м п л е к с л а р б у л г а н и д а н у л о й к а т у с г а к и ­
р и б к о л а д и . Э р о з и я л а н г а н в а т о м и р л а р д а н м а х р у м б у л г а н
т о г а й к а л ь ц и ф и к а ц и я в а ф р а г м е н т а ц и я г а у ч р а б , б ^ г и м б у ш -
л и г и д а ёт т а н а л а р п а й д о б у л а д и . Б у г и м а т р о ф и д а б о ш л а н г а н
я л л и г л а н и ш у ш а ж о й д а м и о з и т п а й д о б у л и ш и г а , к е й и н ч а л и к
м у с к у л л а р а т р о ф и я г а у ч р а ш и г а о л и б к е л и ш и м у м к и н . Ми о-
з и т д а м у с к у л т у к и м а с и э п и т е л и о и д х у ж а й р а л а р а р а л а ш л и м -
ф о ц и т л а р , п ла а\ мо ц ит л а р б и л а н и н ф и л ь т р а т л а н а д и .
Б у г и м а т р о ф и д а г и б и р и к т и р у в ч и т у к и м а д а т е р и о с т и £ е в -
м а т о и д
т у г у н ч а л а р и п а й д о б у л а д и , б у л а р к у п и н ч а б и л а к -

---

нинг ёзувчи м у с к у л л а р и б у й л а б ж о й о л а д и . У л а р д и а м е т р и 2 
см г а ч а б о р а д и г а н д у м а л о к ё к и т у ^ м с и м о н ш а к л д а г и к а т -
т и к к и н а т у г у н ч а л а р д и р . Б у н д а й т у г у н ч а л а р гохо А х и л л п а й и -
д а , к а т т а б о л д и р с у я г и б у й л а б х а м п а й д о б у л а ди . М и к р о с к о п
о с т и д а т е к ш и р и б к у р и л г а н и д а у л а р м а к д о ф а г л а р в а б и р и к -
т д р у вчи _т$щ*»*а- х у ж а й р а л а р и б и л а н у р а л г а н ки ч ик ро к^ ф и б ­
р и н о и д н е к р о а к д с м л а р . и д а н и б о р а т б у л и б ч и к а д и . Н е к р о з
б ор ж о й д а б а ъ з а н ф и б р и н о и д д е п о з и т л а р и т о п и л а д и . Н е к р о з
я к и н и д а ю з а г а к е л а д и г а н п о л и с а д с и м о н т у з и л м а л а р а т р о ф и ­
д а л и м ф о ц и т в а п л а з м а т и к х у ж а й р а л а р д а н т а ш к и л т о п г а н
и н ф и л ь т р а т л а р т о п и л а д и .
Р е в м а т о и д т у г у н ч а л а р и чк и о р г а н л а р д а , ж у м л а д а н ^ п к а ,
т а л о к , п е р и к а р д в а ю р а к к о п к о к л а р и д а х а м п а й д о б у л и ш и
м у м к и н . С и с т е м а д о и р а с и д а г и к а с а л л и к б у л м и ш р е в м а т о и д
а р т р и т д а б о ш к а о р г а н в а т у к и м а л а р х а м ж а р а ё н г а т о р т и л и б
к е т и ш и м у м к и н . Х , а м м а д а н к ^ р а к у п р о к б у й р а к л а р з а р а р л а -
ниб, у л а р д а а м и л о и д о з , г л о м е р у л о н е ф р и т ва П И ё до н е ф р и т
б о ш л а н а д и . А р т е р й я л а р н и н г н е к р о з л о в ч и у тк и р „в ас к у л и т к у ­
р и н и ш и д а
з а р а р л а н и ш и ,
сероз_ п а р д а л а р
ш и к а с т л а н и ш и
( ф и б р и н о з п л е в р и т , к е й и н ч а л и к ф и б р и н о з б и т и ш м а л а р п а й д о
б у л и ш и г а о л и б б о р а д и г а н п е р и к а р д и т ) х а р а к т е р л и д и р . У п ­
к а д а д и ф ф у з и н т е р с т и ц и а л ф и б р о з м а н з а р а с и к ^ з г а т а ш л а ­
н а д и. Б и р к а н ч а х о л л а р д а ^ в е и т в а к е р а т о к о н ъ ю н к т и в и т м а н ­
з а р а с и к у з а т и л а д и .
К л и н и к м а н з а р а с и . Р е в м а т о и д а р т р и т б у г и м л а р н и н г ^ и м -
м е т £ и к р а в и ш д а з а р а р л а н и ш и б и л а н т а ъ р и ф л а н а д и , айни 
Ь а к т д а б у к а с а л л и к л а н ж б ^ л и б д а р м о н к у р и ш и , с у б ф е б р и л
д а р а ж ^ а д а х а р о р а т к у т а р и л и ш и Б и л а н д а в о д . э т и б б о р а д и .
К а с а л л и к н и н г бу а л о м а т л а р и ' и н т е р л е й к и й - 1 / а ж р а л и б чи- 
к а ё т г а н л и г и г а б о г л и к д е б х и с о б л а н а д и . Б а ъ з а н х а р о р а т анча 
к ^ т а р и л и б к е т а д и . К а с а л л и к а с т а - с е к и н а в ж о л и б б о р и ш и т и ­
п и к х о д и с а б у л и б х и с о б л а н а д и , б у н д а з и м д а н д о и м и й о гр и к-
л а р п а й д о б у л и б , б у г и м л а р б и р к а д а р ш и ш и б ч и к а д и в а ко- 
т й б к о л г а н д е к б у л и б с е з и л и б т у р а д и . Б ^ г и м л а р д а г и а н а шу 
с е з г и э д д а л а б л а р и б и р м у н ч а к у ч л и р о к б у л а д и .
Р е в м а т о и д а р т р и т д а а с о с а н м&йда б у г и м л а р з а р а р л а н а д и ,
а й н и к с а к а с а л л и к э н д и б о ш л а н и б к е л а ё т г а н п а й т д а ш у н д а й
б у л а д и . Б и р о к , к а с а л л и к з у р а й и б б о р и ш и б и л а н б у г и м л а р ­
н ин г д е я р л и х а м м а с и , х а т т о к и , ч а н о к -сон__бугими с и н г а р и
й и р и к б у г и м л а р х а м ж а р а ё н г а к у ш и л и Б “к е т а д и . З а р а р л а н г а н
б у г и м л а р ш и ш и н к и р а б т у р а д и . П а й п а с л а б в а б о с и б к у р и л ­
г а н и д а б е з и л л а й д и , б у г и м л а р с о х а с и д а г и т е р а . . к у л г а и с с и к
у н д а й д и . Б у г и м л а р н и н г х а р а к а т ч а н л и г и ч е к л а н а д и . К у л л а р -
н ин г п р о к с и м а л ф а л а н г а л а р и у р т а с и д а г и б у г и м л а р з а р а р -
л а н г а н и д а к у л б а р м о к л а р и ш а к л а н д у к к а У
2
™ а б _ к о л а д и . Ка-

---

с а л л и к н и н г ш у бос 
ми я б о р л и г и топил 
Н е к р о з л о в ч и £т
к и ч и д а б е м о р л а р д а к а м к о н л и к . я ъ н и ане- 
ади.
кнр в а с к у л и т л а р о ё к л я р л я с у р у н к а л и я р а -
л а р , м е ъ д а - и ч а к н у л и ш и л л и к г ~ п а р д а с и д а э р о з и я л а р п а й д о
б у л и ш и г а , мия. ю р а к . и ч а к и н ф а р к т л а р н б о ш л а н и ш и г а с а б а б
б у л и ш и м ум к ин .
~
О р г а н л а р сист 
а р т р и т н и с и с т е м а
:(ема д о и р а с и д а з а р а р л а н г а н и д а р е в м а т о и д
д о и р а с и д а г и к и з и л в о л ч а н к а , с к л е р о д е р -
мия,
д е р ма то ми с к з и т
ва 
р е в м а т и з м д а н
а ж р а т и ш
к е р а к
б у л а д и . Р е в м а т о и д а р т р и т н и а ж р а т и б т у р а д и г а н б е л г и л а р и
к у й и д а г и л а р д и р ^
р е н т г е н о л о г и к й у л б и л а н т е к ш и р и ш д а то- 
м и р л а р д а т о п и л г . д и г а н х а р а к т е р л и у з г а р и ш л а р ;
2
) б уг им 
е р и л _л.ойк,а с и н о в и а л с у ю к л и к б у л и ши; 3 ) 
гкрда р е в м а т о и д о м и л т о п и л и ш и .