Threat Intelligence

Nurimov Xumoyun (Big Boss) 
13 

Tahdidlarning xabardorligini oshirish va tashkilotga tegishli 
tahdid landshaftiga mos keladigan himoya choralarini tanlash 
(uning faoliyatining o‘ziga xos xususiyatlarini hisobga olgan 
holda / iqtisodiy sektor, sanoat) 

Tahdidlarni aniqlash va javob berish sifatini proaktiv va 
reaktiv tarzda yaxshilash. 
Kiberrazvedka quyidagi bosqichlardan iborat: 

Ma'lumotlarni to‘plash va jamlash 

Olingan ma'lumotlarni boyitish 

Analiz 

Olingan bilimlarni qo‘llash 
Maqsadli hujumlarni tergov qilish jarayonida tahlilchilar 
zararli fayllar, ularning hashlari, ip-manzillar ro‘yxati, domenlar, 
noqonuniy kontentni o‘z ichiga olgan URL namunalarini olishadi. 
Tizim, shuningdek, dasturiy ta'minot va hujumlarda 
aniqlangan zaifliklar bo‘yicha ma'lumotlarni hamkorlar, 
sotuvchilar va mijozlardan oladi. 
Xavfsizlik dasturlaridan ma'lumot yig‘iladi: antiviruslar, 
IDS/IPS, xavfsizlik devori, veb-dastur xavfsizlik devori, trafikni 

---

Nurimov Xumoyun (Big Boss) 
14 
tahlil qilish vositalari, hodisalarni ro‘yxatga olish vositalari, 
ruxsasiz kirishdan himoya qilish tizimlari va boshqalar. 
Barcha 
to‘plangan 
ma'lumotlar 
tahdidlar 
haqidagi 
ma'lumotlarni boyitish, tahlil qilish va tarqatish imkonini beruvchi 
yagona platforma ichida to‘planadi. 
9. Qalbakilashtirish, fishing, firibgarlik.
Qalbakilashtirish
– Kiberrzvedkaga ko’ra muayyan xabar 
yoki ma’lumotlarni soxtalashtirish, asl ma’lumot holatini 
o’zgartirishga aytiladi. 
Fishing
(ing. Phishing – baliq ovlash) Internetdagi 
firibgarlikning bir turi bo‘lib, uning maqsadi foydalanuvchining 
maxfiy ma’lumotlaridan (login/parol) foydalanish imkoniyatiga 
ega bo‘lish. Bu hozirda keng tarqalgan sotsial injineriya 
sxemalaridan biri hisoblanadi. Katta hajmdagi shaxsiy 
ma’lumotlarni keng tarqalishi, fishing “shamolisiz” amalga 
oshmaydi. Fishingning eng keng tarqalgan namunasi sifatida 
jabrlanuvchining 
elektron 
pochtasiga 
yuborilgan 
rasmiy 
ma’lumot ko‘rinishidagi bank yoki to‘lov tizimining soxta 
xabarini ko‘rsatish mumkin. Bunday elektron pochta xabarlari 
odatda rasmiy web-saytga o‘xshash va shaxsiy ma’lumotlarni 

---