Threat Intelligence

44. DDoS fidlar, fidlar kamchiliklari, C & C fidlar 

---

Nurimov Xumoyun (Big Boss) 
113 
Tahdidlar 
haqidagi 
fidlar 
yoki 
xulosalar 
(Threat Intelligence Feeds) 
Threat Intelligence platformasining asosiy elemanti kelishuv 
ko'rsatkichlari (Indicators of Compromise, IoC) sifatida 
tasvirlangan ma'lumotlar oqimlari hisoblanadi. Bu xavfsizlik 
tahdidini aniqlash mumkin bo'lgan ko'rsatkichlar: zararli 
harakatlar bilan bog'liq IP -manzillar va URL -lar, zararli 
fayllarning xesh summalari va boshqalardir. 
Bir manbadan keluvchi ko'rsatkichlar ketma -ketligi odatda 
"fid" deb nomlanadi (inglizcha feed - "moddiy ta'minot, oziq-
ovqat"). Hozirgi vaqtda ham bepul, ham pullik fid ma'lumotlar 
bazalari mavjud; ular odatda sotuvchilar tomonidan tarqatiladi 
(sotiladi). 
Ko'plab tashkilotlar kiber razvedka dasturlarini tahdid 
razvedkasiga tadbiq etishdan boshlaydilar, vaholanki, obuna 
bo'lish uchun ko'plab ochiq fidlar mavjud.
Fidlar – bu kelishuv ko'rsatkichlarini o'z ichiga olgan 
ma'lumotlar oqimlari, ya'ni, potentsial tahdidni aniqlash mumkin 
bo'lgan belgilar, masalan, zararli fayllar, IP -manzillar va jinoiy 
faoliyat bilan bog'liq domenlarning xeshlari. Masalan, kompaniya 

---

Nurimov Xumoyun (Big Boss) 
114 
shubhali IP -manzillardan so'rovlarni blokirovka qilish uchun fid 
ma'lumotlardan foydalanishi mumkin. 
Fidlar kamchiliklari 
Shu bilan birga, fidlarning aniq kamchiliklaridan biri - 
kontekstning yetishmasligidir, chunki "dastlabki" ma'lumotlar 
asosiy savollarga javob olishga imkon bermaydi:

komprometatsiya ko'rsatkichlari va aniq hujumlar o'rtasida 
qanday bog'liqlik bor? 

ular tajovuzkor infratuzilmasida qanchalik muhim? 

ularni zararli faylning o'ziga xos turi deb tasniflash 
mumkinmi?
Buning uchun siz qabul qilingan va mavjud bo'lgan 
ma'lumotlar o'rtasidagi munosabatni tahlil qilishingiz kerak, bu 
esa katta hajmli ma'lumot tufayli juda ko'p mehnat talab qiladigan 
ishdir - odatda jarayon qo'lda bajariladi, ya'ni samaradorlik haqida 
so'z yuritilmaydi. 
DDoS fidlar - (Distributed Denial of Service – taqsimlangan 
xizmatdan voz kechish hujumi) 
Kiberxavfsizlikning asosiy tushunchalari mavjudlik, yaxlitlik 
va maxfiylikdir. “Xizmatdan voz kechish” (DoS) hujumlari 

---