Thesis · April 2020 doi: 10. 13140/RG


ДИЗАРТРИЯ НУТҚ НУҚСОНИГА ЭГА БЎЛГАН БОЛАЛАРДА ФОНЕМАТИК



Download 10,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet316/710
Sana20.07.2022
Hajmi10,51 Mb.
#826645
1   ...   312   313   314   315   316   317   318   319   ...   710
Bog'liq
Хасанхонга 420 бетда

ДИЗАРТРИЯ НУТҚ НУҚСОНИГА ЭГА БЎЛГАН БОЛАЛАРДА ФОНЕМАТИК 
ЭШИТУВНИ ЎРГАНИШНИНГ АХАМИЯТИ 
 
Аюпова М.Ю.– проф., п.ф.н., Закирова С. – магистрант, ТДПУ, Ўзбекистон. 
 
Аннотация:
Ушбу мақолада дизартрия нутқ камчилигига эга бўлган болалар 
фонематик идрокини ўз вактида текширишнинг аҳамияти очиб берилган. 


ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
 
278 
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
Тянч сўзлар: 
таълим-тарбия, коррекция, дизартрия, ривожланиш, фонематик идрок, 
фонематик эшитув, товушлар талаффузи. 
Аннотация:
 
В этой статье подчеркивается важность своевременного выявление 
фонематического восприятия у детей с дизартрией. 
Ключевые слова:
обучения, воспитания, коррекция, дизартрия, развитие, 
фонематическое восприятие, фонематический слух, произношение звуков,
Annatatsiya:
 
This article emphasizes the importance of timely study of phonemic 
perception in children with dysarthria. 
Keyword: 
training, education, correction, dysarthria, development, phonemic hearing, 
phonemic perception, pronunciation of sounds. 
2019 йил 13 майдаги Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг №391-сон 
Қарорининг 3-иловасида “Кўп тармоқли ихтисослаштирилган мактабгача таълим 
ташкилотлари ва қўшма типдаги мактабгача таълим ташкилотлар тўғрисида” Низомда 
қуйдаги вазифалар кўрсатилган: 
- илк ва мактабгача ёшдаги болалар ривожанишига қўйиладиган талабларига, 
шунингдек, улар асосида ўйлаб чиқилган таълим тарбия ва коррекцион ишларни ташкил 
этиш дастурларига мувофиқ тарбияланувчиларига таълим тарбия, коррекциион –педагогик 
ёрдам берилишини таъминлаш; 
- боларда Ватанга муҳаббат, оилага хурмат билан муносабатда бўлиш, миллий 
қадриятлар ва урф одатларга ҳурмат, ўзига ва атроф муҳитда онгли муносабатда бўлиш 
руҳида тарбиялаш; 
- тиббий абилитация ва ребилитация ишларини ташкил этиш ва болалар 
ривожланиши учун шароиталар яратиш; 
- болларни ижтимоий мослашувчанлигини, хамда таълим ва тарбия олишни давом 
эттиришга тайёрлигини таъминлаш; 
- болаларни умумтаълим муассасаларда ўқишга тайёрлаш. 
- ўқув жараёнига замонавий таълим дастурлари ва технологияларни жорий этиш. 
Бу қарорни қабул қилиниши мактабгача таълим ташкилотларида таълим - тарбия 
ҳамда коррекцион ишларни сифатли, самарали олиб борлишини таъминлашга хизмат 
қилади. 
Фонматик эшитув – бу она тилидаги фонемаларни ажратиш ва фарқлаш қобилияти 
бўлиб, у, 6 ойликда 1 ёш 7 ойликкача меъёрда шаклланади. Нормада болада фонематик 
эшитувни ривожланишининг етакчи омили унинг нутқини атрофдагилар билан мулоқат 
жараёнида роивожланиши хисобланади. Фонематик идрок, товушлар тахлилини ақлий 
операцияси сифатида махсус таълим жараёнида шгакилланади. Дизартрия нутқ 
камчиликларида фонематик эшитувни бузилиши қатор холларда иккиламчи характерда 
бўлади [1]. 
Фонематик эшитув ва фонематик идрок фаолиятини текшириш бола нутқининг барча 
томонлари луғати, фонетик идрок, грамматик тузилишини ривожлантириш режасида олиб 
бориладиган логопедик иш учун зарурдир. 
А.Е.Журова ва Д.Б.Эльконин, Г.А.Каше, Н.И.Жинкин, Т.Б.Филичева ва Г.В.Чиркина, 
Л.Р.Мўмнова, М.Ю.Аюпова ишларига асосланган ҳолда фонематик эшитув ва идрокни 
текшириш деганда, биз болаларнинг нутқ товушларини йиғиндисида (товушлар, бўғинлар, 
сўзлар қатори) таниб олиш, фарқлаб олиш, таҳлил ва таркиб қилиш қобилиятини назарда 
тутдик. Топшириқлар товушларни, бўғинларни ва сўзларни минимал, ўртача ҳамда ва 
максимал фарқ қилиш бўйича мураккаблашиб борган тартибда берилади
М.Ю.Аюпова мактабгача тарбия ёшидаги фонетик-фонематик камчиликларга эга 
бўлган болалар нутқидаги камчиликларни бартараф этиш бўйича логопедик ишлар тизимини 
таклиф этди. У мактабгача тарбия ёшидаги фонетик-фонематик нутқ камчилигига эга бўлган 



Download 10,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   312   313   314   315   316   317   318   319   ...   710




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish