Janubiy Koreya Respublikasi Tayyorladi: Kasimov Mahkambek Qanoatova Muhlisa Janubiy Koreyaning bayrog’I va gerbi Janubiy Koreya Tashkil etilgan: Avgust 15, 1948 Hududi: 100,210 km2 Aholisi: 51,836,763 kishi (2019) Hajmi: 513 kishi /1km*2 Rasmiy tili: Koreys tili Etnik guruhi Asosan Koreyaliklar Poytaxt: Seul Boshqaruv shakli: Unitar presidentar konstitutsional respublika Konstitutsiyasi: Oktyabr 29, 1987 Prezident: Moon Jae-in(2019) Bosh vazir: Li Nak Yon(2019) Qonun chiq. hokimiyat: Milliy assambleyasi YaIM: 1,600 trillion dollar (2020) Janubiy Koreyaning rasmiy nomi Koreya Respublikasidir. Bu mamlakat Osiyo qit’asining sharqiy qismida, Koreya yarim orolida joylashgan bo’lib shimoldan KXDR davlati bilan shegaradosh qolgan qismlari esa suv bilan o’ralgan. Janubiy Koreyaning rasmiy nomi Koreya Respublikasidir. Bu mamlakat Osiyo qit’asining sharqiy qismida, Koreya yarim orolida joylashgan bo’lib shimoldan KXDR davlati bilan shegaradosh qolgan qismlari esa suv bilan o’ralgan. “Koreya” so’zining kelib chiqishi uzoq o’tmishga ya’ni Gogryo qirolligi (Kingdom of Goryeo) ga borib taqaladi. Aholisining deyarli yarmi Janubiy Koreyaning poytaxti Seul shahri va uning atroflarida istiqomat qilishadi 1962 yildan 1994 yilgacha Janubiy Koreyaning iqtisodiyoti yiliga o’rtacha 10 foizdan o’sib bordi. Hozirgi kunga kelib ushbu mamlakat import bo’yicha yettinchi, eksport bo’yicha esa sakkizinchi o’rinda turadi. Bundan tashqari Koreya G-20 a’zosi Metallurgiya, mashinasozlik, neftni qayta ishlovchi va kimyo sanoati, to`qimachilik va oziq-ovqat sanoati tarmoqlari rivojlangan. Qishloq xo’jaligining asosiy tarmog’i dehqonchilik. Don (sholi, g’alla, arpa), dukkaklilar yetishtirish ustun turadi. Paxta, tamaki, kanop kabi texnika ekinlari yetishtiriladi. Bog`dorchilik, sabzavotchilik tarmoqlari bor. Temir yo`llarning uzunligi 6,24ming km, shundan 525km elektrlashtirilgan. Avtomobil yo’llari 87534km. Dengiz portlari: Pusan, Ulsan, Inchxon. Metallurgiya, mashinasozlik, neftni qayta ishlovchi va kimyo sanoati, to`qimachilik va oziq-ovqat sanoati tarmoqlari rivojlangan. Qishloq xo’jaligining asosiy tarmog’i dehqonchilik. Don (sholi, g’alla, arpa), dukkaklilar yetishtirish ustun turadi. Paxta, tamaki, kanop kabi texnika ekinlari yetishtiriladi. Bog`dorchilik, sabzavotchilik tarmoqlari bor. Temir yo`llarning uzunligi 6,24ming km, shundan 525km elektrlashtirilgan. Avtomobil yo’llari 87534km. Dengiz portlari: Pusan, Ulsan, Inchxon. Eksport mahsulotlari: yengil sanoat mahsulotlari, avtomobil, kema, po’lat, elektronika mahsulotlari, mashina va jihozlar, baliq. Asosiy tashqi savdo hamkorlari: Yaponiya, AQSh, Xitoy, Gonkong, Tayvan, Avstraliya, Saudiya Arabistoni. Pul birligi - Janubiy Koreya vonasi. Janubiy koreya iqtisodiy erkinligi darajasi: 71.5 bo’lib, 2015-yil jahon miqiyosida 29-o’rinda turadi. Ko’rsatkichlari jahon va osiyo o’rtacha ko’rsatkichlaridan ham yuqori. Makroiqtisodiy ko’rsatkichlar YaIM: 1.4044 trillion dollar (2017) 1,600 trillion dollar(2020) YaIM aholi jon boshiga: 27,633 dollar(2017) 30,644 dollar(2020) YaImning sohalar bo’yicha ulushi: Qishloq xo’jaligi - 2.6 % Sanoat – 39.2 % Xizmat ko’rsatish – 58.2 % Inflatsiya darajasi: 0,5 % (2020 sentabr holatiga) Eksport hajmi: 577.4 trillion dollar c Asosiy eksport hamkorari: Xitoy – 25.1 %, AQSH – 12,2 %, Vietnam – 8,2 % Import hajmi: 457,5 trillion dollar ( 2017) Asosiy import hamkorlari: Xitoy – 20,5 % , Yaponiya – 11,5 % , AQSH – 10,5 % , Saudiya Arabistoni – 4,2 % , Germaniya– 4,2 % Mamlakat tashqi qarzi: 384.6 trillion dollar Janubiy Koreya Moliya tizimi ikkiga bo’linadi: Janubiy Koreya Moliya tizimi ikkiga bo’linadi: - Davlat moliyasi
- Moliya institutlari moliyasi
Davlat moliyasi o’z navbatida quyidagilarga bo’linadi: - Milliy moliya
- Mahalliy moliya
Milliy moliya quyidagilarga bo’linadi: - Davlat bujeti;
- 21ta maxsus budjetlar;
- 35 ta davlat tashkilotlari fondi
Mahalliy moliya esa mahalliy budjetlar, 6 ta kata shaharlar budjeti, 9 ta provinsiyalar budjetiga bo’linadi. Moliya yili har yilning1-yanvarda boshlanib 31-dekabrida tugaydi. Barcha moliyaviy masalalar National Finance Act qonun hujjati tomonidan tartibga solinadi.
Janubiy Koreya yalpi ichki mahsuloti
Janubiy Koreya davlat qarzi
YaIM aholi jon boshiga
Do'stlaringiz bilan baham: |