The economy of enterprise

 
3.3. Korxonalarning davlat tomonidan ro’yxatga olinishi 
 
Yuqorida  aytib  o’tilganidek,  korxona  joylashgan  manzilgohi  bo’yicha  davlat 
organlarida  ro’yxatga  olingan  kundan  boshlab  tashkil  qilingan  hisoblanadi.  Bu 
vazifani  asosan  hokimiyatlar  bajarib,  ular  korxonani  ro’yxatga  olish  to’g’risidagi 
ma’lumotlarni 12 kun mobaynida Moliya Vazirligiga yagona davlat reestriga kiritish 
uchun taqdim etishlari shart. 
Davlat  ro’yxatidan  o’tish  uchun  korxonani  tashkil  qilish  to’g’risidagi  qaror, 
korxona  Nizomi  (ta’sis  shartnomasi)  va  Vazirlar  Mahkamasi  tomonidan  belgilab 
beriluvchi ro’yxatdagi boshqa hujjatlar taqdim etiladi. 
Korxonani davlat tomonidan ro’yxatga olish zarur hujjatlar ilova qilingan ariza 
berilgan  kundan  boshlab  30  kun  mobaynida  amalga  oshirilish  lozim.  Korxonalarni 
ro’yxatga  olishdan,  ularni tashkil qilish maqsadga muvofiq emas, degan sabab bilan 
bosh tortishga yo’l qo’yilmaydi. 
Agar  korxonani  ro’yxatga  olish  o’z  vaqtida  amalga  oshirilmasa  yoki  ta’sischi 
ro’yxatga  olinmaslik  sabablarini  asossiz  deb  hisoblagan  taqdirda  ta’sischi  sudga 
murojaat qilishi mumkin. Korxonani ro’yxatga olishdan asossiz ravishda bosh tortish 
mahalliy  hokimiyat  organlarining  moddiy  javobgarlikka  tortilishiga  olib  kelishi 
mumkin. 
Korxonani ro’yxatga olish uchun quyidagi hujjatlar talab qilanadi: 
1. Korxonani ro’yxatga olish to’g’risidagi ariza. 
2. Ta’sis shartnomasi yoki korxonani tashkil qilish to’g’risidagi qaror. 
3. Korxona Nizomi. 
 
36 

---

4.  Ta’sis  shartnomasi  yoki  korxonani  tashkil  qilish  to’g’risidagi  qarorda 
ko’rsatilgan  Nizom  jamg’armasining  kamida  50% miqdoridagi  qismi to’langanligini 
tasdiqlovchi hujjatlar. 
5. Davlat bojini to’laganlik haqida guvohnoma. 
6.  Monopoliyaga  qarshi  muassasaning  korxonani  tashkil  qilishga  roziligini 
tasdiqlovchi hujjat. 
7. Davlat mulkini boshqarish va tadbirkorlikni qo’llab-quvatlash qo’mitasi yoki 
uning quyi idoralari roziligi haqidagi hujjat. 
Ro’yxatga  olish  korxonaga  kelib  tushuvchi  hujjatlarni  qayd  qilish  kitobida 
tartib  raqami  berish  orqali  amalga  oshiriladi.  Ko’rsatilgan  jarayonlar  amalga 
oshirilgach, korxona joylashgan manzilgohi bo’yicha soliq idoralarida hisobda turishi 
va buni tasdiqlovchi hujjat olishi hamda bankda hisob raqami ochishi mumkin.