Texnosfera xavfsizligi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI TRANSPORT VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI “TEXNOSFERA XAVFSIZLIGI” kafedrasi

KAFEDRA TELEGRAM GURUHI: https://t.me/hfx456

“HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI”

(TRANSPORTDA)

FANIDAN MA’RUZALAR

MA’RUZACHI: t.f.n. (PhD), dotsent

Aliyev Obid Tuychiyevich

mail: [e-mail]

tel: [phone]

TOSHKENT

Mavzu: Xavfsizlikni sistemali tahlili

Mavzu: Xavfsizlikni sistemali tahlili

REJА:

• Sistema haqida tushuncha
• Xavflar shajarasi
• Tahlil usullari

Foydalaniladigan adabiyot: Qudratov А., Gʼaniev T. va boshqalar. Hayotiy faoliyat xavfsizligi fanidan maʼruza kursi. Toshkent. Аloqachi. 2005.

Kutubxonadagi shifri: 355-N 19

Sistema, grekcha soʼzdan olingan boʼlib, bir butun qism, birikma, tuzilma degan maʼnoni anglatadi, yaʼni majmua tushuniladi.

Sistema, grekcha soʼzdan olingan boʼlib, bir butun qism, birikma, tuzilma degan maʼnoni anglatadi, yaʼni majmua tushuniladi.

Sistema (tizim)li tahlil – murakkab muammolar boʼyicha qaror tayyorlash va asoslashda ishlatiladigan metodologik vositalar yigʼindisidir, shu jumladan xavfsizlikda ham.

Har qanday mashina texnik sistemaga misol boʼla oladi.

Xavfsizlikni sistemali tahlil qilishdan maqsad koʼngilsiz hodisalar (avariya, halokat, yongʼin, jarohatlar va sh.oʼ.)ni yuzaga kelish sabablarini aniqlashdir.

Xavfsizlikni sistemali tahlil qilishdan maqsad koʼngilsiz hodisalar (avariya, halokat, yongʼin, jarohatlar va sh.oʼ.)ni yuzaga kelish sabablarini aniqlashdir.

"Sabab va xavflar shajarasi"- sistema tariqasida.

"Sabab va xavflar shajarasi"- sistema tariqasida.

Har qanday xavf qandaydir sabab tufayli yuzaga chiqadi. Sababsiz xavf bo‘lmaydi. Demak, xavfdan saqlanish uchun uning kelib chiqish sababini o‘rganishimiz kerak.

Sabab ma'lum bo‘lsa xavfni oldini olish mumkin. Xavf va sabab orasida uzviy bog‘lanish mavjud. Bir sabab ikkinchi sababiy oqibatni keltirib chiqaradi. Shunday qilib, sabablar va xavflar ierarxik, zanjirsimon strukturani, sistemani tashkil qiladi.

Shunday zanjirsimon sistemani shoxdor daraxtga o‘xshash bo‘lganligi uchun xorijda "sabablar daraxti" - shajarasi" "inkorlar shajarasi", "xavflar shajarasi" tushunchalari ishlatiladi.

Shunday zanjirsimon sistemani shoxdor daraxtga o‘xshash bo‘lganligi uchun xorijda "sabablar daraxti" - shajarasi" "inkorlar shajarasi", "xavflar shajarasi" tushunchalari ishlatiladi.

Shajarani tuzishda xavflar shoxi, sabablar shoxi mavjud bo‘lib, ular orasidagi bog‘lanishni o‘rganish mumkin. Ularni bir-biridan ajratib tashlash mumkin emas.

Shuning uchun xavfsizlikni tahlil etishda tuzilgan shajarani "sabablar va xavflar shajarasi" deb ataladi.

Ko‘ngilsiz hodisalarning sababini aniqlashda (avariya, jarohat, yong‘in, yo‘l-transport hodisasi va h.k.) shajara tuzish yaxshi samara beradi.

Xavfsizlikni tahlil qilishda asosiy muammo sistemaning parametr va chegaralarini aniqlab olishdir.

Xavfsizlikni tahlil qilishda asosiy muammo sistemaning parametr va chegaralarini aniqlab olishdir.

Agar sistema juda cheklangan bo‘lsa, ayrim xavfli hodisalar diqqatdan chetda qolishi mumkin. Ikkinchi tomondan juda cheksiz bo‘lsa, unda tahlil natijalari noaniq bo‘lib qolishi mumkin.

Shuning uchun tadqiqotchi oldida qaysi darajada tahlil qilish savoli ko‘ndalang turadi. Bu savolga javob tahlilning aniq maqsadga bog‘liq ekanligidir.

MA’RUZAMIZ TUGADI !
MARHAMAT MAVZU BO’YICHA SAVOLLAR ???